Bloemfontein, het binne ure afgevlieg Kaap toe. Op ’n manier het hy by die plaashuisie uitgekom en met sy sagte stem met ons gesels en saam met ons gebid.
Die aand in daardie huisie, nou leeg en koud, het hy op ’n ongemaklike bankie geslaap. Eers die volgende oggend het hy my vraag van die vorige aand uit sy Bybel beantwoord: “Neville, gaan ek haar weer sien?”
As antwoord het hy Jesaja 49:15-23 uit die 1933/1953-vertaling vir my gelees:
Kan ’n vrou haar suigling vergeet, dat sy haar nie ontferm oor die seun van haar skoot nie? Ofskoon hulle sou vergeet, nogtans sal Ék jou nie vergeet nie! Kyk, Ek het jou in die handpalms gegraveer; jou mure is gedurig voor My. Jou seuns kom gou, maar jou verwoesters en jou vernielers sal van jou af wegtrek. Slaan jou oë rondom op en kyk: hulle almal kom bymekaar, hulle kom na jou toe! So waar as Ek leef, spreek die Here, sekerlik sal jy hulle almal aansit soos ’n versiersel, hulle ombind soos ’n bruid. Want jou puinhope en jou verwoeste plekke en jou verwoeste land – sekerlik, nou sal jy te nou wees vir die inwoners, en die wat jou verslind het, is ver weg! Nog sal die kinders waarvan jy beroof is, voor jou ore sê: Die plek is te nou vir my; maak vir my plek, dat ek kan woon! Dan sal jy in jou hart sê: Wie het vir my hierdie kinders gebaar, aangesien ek kinderloos en onvrugbaar was, verban en verstote? En wie het hulle grootgemaak? Kyk, ek het toe alleen oorgebly; hierdie kinders – waar was húlle? So sê die Here: Kyk, Ek sal my hand ophef na die nasies en my banier opsteek na die volke; dan sal hulle jou seuns aan die boesem bring, en jou dogters sal op die skouer gedra word; en konings sal jou oppassers wees, hulle vorstinne jou pleegmoeders; hulle sal voor jou neerbuig met die aangesig na die aarde toe en die stof van jou voete lek; en jy sal weet dat Ek die Here is, dat hulle nie beskaamd staan wat My verwag nie.
Hoop. Miskien.
Donderdag 28 Maart 2013
Terwyl ek en Franché by die polisiestasie gewag het om Mia se liggaam uit te ken, kry ek ’n boodskap op my foon. Iemand het vir my ’n skakel gestuur na die koerantartikel in die Volksblad oor ons ongeluk. Ek lees alles, selfs die kommentaar op die artikel. Ek lees hoe mense my uitmekaartrek omdat my kinders nie vasgegordel was nie. My oog vang darem ook die kommentaar op die kommentaar wat gelewer is. ’n Ma van die skool waar my seuns toe skoolgegaan het, skryf: “Never pass on a good opportunity to shut up.”
Intussen wag ek om die liggaam van my kind uit te ken. En ek weet: Ek het myself reeds in ’n tronk gesit. Ek, die ma wat soms skielik rem getrap het as die kinders hulle nie vasgegordel het nie. Net om hulle die erns daarvan te laat besef. Ek, die ma wat regtig die gewoonte van vasgordel in my kinders probeer vestig het. Ek, die ma wat nou voor ’n glasvenster van ’n smal kamertjie moes staan.
Ek het gesoek na die res van haar, maar ek kon net haar gesiggie sien, omring met wit lappe. Spierwit. Skoon. Behalwe vir ’n baie klein merkie op haar ooglid, wat vir my soos ’n droë traantjie gelyk het.
Tóé eers het ek verstaan waarom hulle sê baie bleek is doodsbleek.
Tussen my en haar was ’n glasvenster. Dit was moeilik om nie daaraan te dink dat ek nooit weer aan haar sagte, plomp lyfie sou kon vat nie. Die een donker gedagte het op die ander gevolg.
Nooit weer sou ek haar lag hoor nie.
Nooit weer sou sy aangetrippel kom in plaas van loop nie.
Nooit weer sou ek die koeke uit haar hare kon kam nie.
Nooit weer sou ek haar naels kon verf nie.
Nooit weer nie.
By die begrafnisondernemer in die Strand moes ons vir ’n administratiewe persoon sê hoe lank Mia was. Hoeveel sentimeter? Ek weet nie. Dit het nog nooit saak gemaak nie. Maar nou maak dit saak. Mia moet in haar kissie pas.
Langs die besige pad waar my hele lewe uitmekaargeruk is, het ons as gesin vir oulaas gaan staan om ’n wit kruisie met ’n pienk lint te plant. Party van ons het nog rowe gehad en ander blou kolle, maar ons almal se harte was flenters.
Nie te ver van daar af nie staan ’n naambordjie teen die pad: Swartrivier, Stellenrust.
Ek het op die gras langs die pad gaan sit. Die paaltjies wat eens ’n padversperring was, was stukkend. Net soos ek.
Franché het teen die bult af geloop, na waar sy gelê het. Iemand het hopies sand daar gegooi en daar, tussen die hopies, het hy pienk en pers kraletjies opgetel, wat eens haar halssnoer was. Edelstene van plastiek, het hy later gesê.
Ons klim terug in die bussie. Ek probeer aan my seuns verduidelik dat die lappoplyfie van hulle sussie nie meer van belang is nie. Dit is haar gees, wat nou by Jesus is, wat saak maak. Maar hoe verduidelik ’n mens sulke dinge vir twee seuntjies?
Terug by die plaashuis begin ons oppak. Mia se kopbande – haar blonde haartjies het nog aan party gekleef – die prentjies wat sy die vorige dag geteken het, haar geel prinses-pajamas wat sy vroeër daardie oggend uitgetrek het. Ek het alles van haar in my sak geprop.
Soos vlugtelinge is ons by die idilliese plaashuisie weg. ’n Droomvakansie was aan skerwe.
Ons het by my swaer en skoonsus gaan afpak, elk met ’n pakkie pille vir die pyn. Vir my het dit gevoel of alles rondom my wasig is. Ek het later gehoor mense verwys na dié gevoel as ’n soort hemelse narkose. Na bewering demp dit jou gedagtes sodat jy emosieloos van die een huilbui na die volgende kan beweeg. Min het ek geweet dat daardie eerste golwe van trane maar nog net laagwater was.
Ek en Franché het later daardie middag gaan stap om uit die huis te ontsnap. Iewers langs die pad was daar ’n droë houtstomp waarop ons gaan sit het. Op daardie lewelose stuk hout het ons vir mekaar gesê ons vergewe mekaar. “Geen verwyte” was die naam van die verbond wat ons daar gesmee het.
As ek nou terugkyk, weet ek dit was een van die heel beste dinge wat ons kon gedoen het. Want in die maande ná Mia se dood moes ons mekaar soveel keer aan daardie verbond op die houtstomp herinner.
’n Brief aan myself
Op Donderdag 28 Maart 2013 het ek, soos die meeste ander dae van my grootmenslewe, in my dagboek geskryf. Dié gewoonte het my in vele opsigte van raserny gered. Wanneer dit vir my gevoel het of alles binne-in my dreig om vel en been oop te skeur, het ek gaan skryf.
Soos hierdie eerste brief aan myself ná Mia se dood:
Op 27 Maart 2013 om 10:50 op die Bottelarypad by Swartrivier-wynplaas, Stellenrust, Stellenbosch, het my hele lewe verander.
Ons Miemie Muis is gesteel by “Skelmbos”. Maar Jesus vat haar terug en sê: Satan, sy is Myne.
Ons ander, ek, Franché, Stéfan, Morné en Pauline, kom met net skrape daarvan af.
Hoe begin jy dit verstaan?
Skuldgevoelens kruip soos kokkerotte uit gate.
Maar in die ondraaglike, onwerklike seer, weet ek my God is hier in beheer.
My Muis, my Nonna, my Prinses, my Muishond lê vanaand in God se “ammie”.
Dit is vir my ontsettend swaar om te weet ek gaan haar vir baie lank nie weer sien nie. Ek is verskeur tussen twee wêrelde, want ek wil hier op aarde bly vir my man en seuns, maar my hart trek hemel toe met ’n punt, want ek wil so graag by Mia wees. Ek gaan soveel misloop
