so selfversekerd en bekwaam soos Carina hom leer ken het nie. “Jy is nader aan sestien as ek. Twee en twintig teenoor vier en dertig. Twaalf jaar verskil is baie. Vra my, ek weet. My vrou is nege jaar ouer as ek. ’n Kleiner verskil, maar ’n groter bron van onaanpasbaarheid. As ek lus kry om sommer skielik ’n naweek te gaan visvang of seil, kla Anta sy is moeg. Sy wil liewer tuis ontspan. Sy hou nie van swem of ry nie. Al wat vir haar belangrik is, is die kinders. Sy glo sy is middeljarig, driekwart van haar lewe is verby en nou is dit die kinders se beurt. As ons ’n naweek weggaan, wat van haar naaldwerk? Die nuwe rok wat sy vir Sulet maak. Tobie se kategese?”
Rasmus besef hy verveel Carina seker. Sy stel nie in sy vrou en kinders belang nie.
“Hoekom ek in ’n oomblik van swakheid soos ’n grammofoon vasgehaak het, was omdat ek wou hê jy moes weet my huwelik is ook op ’n sinkplaatpad. Ek is nie ’n wolf wat vir elke nuwe tikster ogies maak nie. Daarom het ek die agtergrond geskets – sodat jy die geskiedenis ken en weet ek is ernstig. Ek is nie net daarop uit om jou te verlei en ’n lekker tyd te hê nie.”
“Ek het nie so gedink nie.”
“Henk dink so. Tinus waarskynlik ook.”
Carina onthou Henk se stramheid teenoor Ras, sy duistere opmerkings wat sy nie begryp het nie. Die onderstrominge in die kantoor … Was sy blind? Het hulle Ras se toegeneentheid raakgesien terwyl sy gedink het hy is bloot vriendelik? Is dit die rede waarom Liaan so onvriendelik is? Uit afguns omdat sy ook ’n gevoel vir hul hoofbestuurder het? Carina kan haar nie kwalik neem nie. Ras du Toit is ryk, sjarmant en aantreklik. Die antwoord op enige meisie se drome. Veral as Liaan vermoed het sy huwelik is nie wat dit moet wees nie. As sy gehoop het om Anta du Toit se plek in te neem, is dit te verwagte dat Liaan nie kompetisie sou verwelkom nie.
Ras sit sy hande op haar skouers en draai Carina na hom toe sodat hy haar gesig kan sien.
“Carina, wat almal ook al sê en skinder – dis nie die klassieke geval van ’n wolf in slaapklere nie. Jy is belangrik. Meer as belangrik. Meer as wat jy dink. Solank jy dit weet, is ek tevrede en sal ek nie oorhaastig wees nie.” Sy greep op haar skouers gly af na haar arms, na haar hande wat hy in albei syne neem. “Ek was ’n grammofoon, ek wil nie ’n stoomroller ook wees nie. Gaan paai Piet van Breda en maak vir Elita tee. Los die poedings en soufflés, dan eet ons vanmiddag êrens. Al is dit net om mekaar te troos en dat ek jou kan bedank vir die moeite met Liaan.”
Carina se eerste impuls is om nee te sê. Hulle kan nie. Saam gaan eet is stap twee. Daar moes nooit eens ’n stap een gewees het nie. Stap drie gaan handuit ruk. Sy mag dit nie toelaat nie.
Voorheen het Carina sy bedagsaamheid waardeer. Nou ook. Hy soen haar vlugtig op die voorkop. “Ek het gesê ek wil nie ’n stoomroller wees nie. Dink daaroor na, Rina-nooi.”
Ras was reg. Die top-huishoudkundige daag eers na elf op. Sy is aggressief, dring aan op haar regte en kritiseer die lettertipe waarop Fokus besluit het. Terwyl Carina tee maak, is haar gedagtes ’n maalkolk van onsekerheid. Sy behoort gevlei te wees dat ’n man soos Ras in haar belangstel, maar sy is nie. Haar lewe is ingewikkeld genoeg, sy wil nie nog verdere verwikkelinge hê nie. Dan soek sy liewer ander werk. Al moet sy weer ’n paar maande opgehok in die woonstel sit, is dit nie die ergste nie. Tinus is belangriker as ’n tjek die einde van die maand.
En Ras? Carina se gesig versomber. Hy het ook vir haar belangrik geword, besef sy. As vriend en as werkgewer. Indien hy werklik vir haar omgee, indien hy so ernstig oor haar voel soos hy voorgee, kan sy hom nie seermaak nie. Hy het haar aangestel, haar gehelp en haar ’n bevordering aangebied. Sy kan hom nie in die steek laat nie. Sy kan nie sommer net bedank nie en sal in elk geval eers ’n maand kennis moet gee. Maar waar sal sy weer so ’n salaris kry en met boeke werk, wat haar groot liefde in die lewe is?
Sy behoort weg te gaan, maar sy wil nie, kan nie. As die geleentheid opduik, wil sy uitgewer wees, al is dit net ses maande lank. Dit sal ’n herinnering wees wat sy die res van haar lewe sal vertroetel. Dan het sy ook ’n kwalifikasie as sy eendag om ander werk aansoek doen. Miskien by die koerante. Liaan was eers joernalis en toe uitgewer. Sy kan dit dalk andersom doen. Verslaggewer wees is interessanter as tikster of liasseerklerk.
Ras het gevra sy moet daaroor dink en Carina het. Miskien in ’n dieper sin as wat hy bedoel het. Maar skielik is dit asof ’n koue wind oor haar waai. Sy het ’n kwalifikasie en ervaring oorweeg, die koerante of selfs ander uitgewerye. Maar as Tinus ’n vennoot in die firma word, sal hy genoeg verdien sodat dit nooit weer vir haar nodig sal wees om te werk nie, veral nie as daar ’n gesin is wat sy moet versorg nie. Of weet sy diep in haar onderbewussyn dat hul huwelik nie slaag nie, dat daar nie kinders sal wees nie en dat die tyd gaan aanbreek wanneer sy vir haarself moet sorg?
Dis ’n gedagte wat haar bang maak. Haar ouers het haar beskermd grootgemaak, óórbeskermend opgetree na Wynand se dood. Sy weet nie wat opofferings beteken nie. Op die oomblik kry sy swaar sonder nuwe skoene en ’n haarborsel. Sy weet as sy net bel en vra, sal haar ma vir haar tien paar skoene en twintig borsels bring; haar met oop arms verwelkom as sy wil huis toe kom. Maar dit is nie reg nie. Wanneer ’n meisie die dag mondig is, moet sy leer om op haar eie bene te staan. Anders gaan sy ’n klimopplant word, met Pa en Ma as steunpilare. Pa en Ma wat natgooi, voed en oplei. In die proses word hulle misbruik en sal sy haar selfrespek verloor. En sy sal haar inisiatief en die bietjie selfvertroue wat sy nog het, inboet.
Die telefoon lui gelukkig selde. Terwyl Tertia met Elita onderhandel, het Carina ’n verposing. Personeellede word toegelaat om private oproepe te doen, maar sy bel nie haar ma of pa nie. Soos Ras gesê het: sy is groot en oud genoeg om haar eie probleme op te los. Sy bel Tinus.
“Meneer Rheede? Ja, hy is op kantoor. Net ’n oomblik …” antwoord die firma Coetzer en Horak se telefoniste, Lisa of Lize, afgelei van Elisabeth. Carina kan nie onthou hoe Tinus gesê het nie.
Elisabeth is professioneel. “Wie is dit wat met meneer Rheede wil praat?”
“Sy vrou, Carina.”
Stemme praat in die agtergrond. Dan hoor Carina weer Elisabeth se stem: “Dit spyt my, mevrou Rheede, meneer Rheede is pas uit.”
Maar nou-nou was hy daar … Beskikbaar, tot hy gehoor het wie dit is? Wil hy nie met haar praat nie? Probeer Tinus haar vermy? Carina besef sy is dalk onredelik. Hulle het reeds te veel misverstande gehad sonder dat sy nog een skep wat moontlik nie bestaan nie.
“Is hy hof toe?” wil sy weet.
“Nee, die hof is reeds in sitting.”
Carina weet ook die landdroshof begin vroeg, nie twaalfuur die middag nie.
“Weet u hoe laat hy terug sal wees?”
“Ongelukkig nie. Kan ek ’n boodskap neem?”
Carina weet nie wat sy wou bereik deur te bel nie. Dalk omdat sy bang was. Dalk omdat sy sommer net vir Tinus wou sê sy is lief vir hom, sy sal bedank en dinge gaan regkom. Hy het nie vir haar gesê hy sal vanmiddag uit wees nie. Sover sy weet, is dit die dronk motorbestuurder of die pensioentrekker waarvoor hulle vroegoggend hof toe sou gaan om uitstel te vra.
“Weet u dalk waarheen hy is?”
“Net ’n oomblik …” Carina hoor Elisabeth verneem, lag, dan ’n ander meisie wat giggel en onderlangs fluister.
Elisabeth bly lank weg en is skielik minder amptelik toe sy uiteindelik na Carina terugkom. “Hallo? Is jy nog daar? Kan ek jou na Annerie van Wyk deurskakel? Sy sal weet waar Tinus is.”
Carina
