style="font-size:15px;"> Sy druk sy vingers. “En jy?”
Hy skud sy kop. “Het jy ’n goeie verhouding met jou ouers gehad?”
Sy sit weer ’n ruk lank in die vuur en kyk voor sy sê: “Ek het my pa liefgehad.”
Die studeerkamerdeur staan effens oop. Maria het dit seker nie op knip getrek toe sy elfuur sy tee geneem het nie. Anne-Jeanne loop tot agter sy stoel sonder dat hy haar hoor inkom. Sy huiwer, want hy is so besig, maar nou raak sy tog versigtig aan sy skouer.
“Pappie.”
Sy voel sy spiere onder haar vingers beweeg. Hy draai nie om nie, sug, skroef sy vulpen toe en lê dit op die boek waarin hy sy preek uitskrywe.
“Wat is dit, sussie?”
Ek het ’n naam! skree sy geluidloos.
Sy sê: “Ek het vandag 8 uit 10 gekry vir my opstel ‘Suid-Afrika, my vaderland’.” ’.”
“Dis mooi, sussie.”
Sy hou die boek na hom uit, maar hy sien dit nie. Die boek waarin Meneer ’n goue ster langs die 8 uit 10 geplak het en “uitstekend” bygeskryf het.
“Hoeveel het jy vir jou wiskundetoets gekry?”
Hoe het hy nou daarvan onthou?
“18 uit 60.” Sy probeer dit sag sê, maar dis asof die studeerkamer wat na boeke en roulynolie ruik, daarvan weerklink.
“18 uit 60!” Hy swaai sy draaistoel so vinnig om dat sy verskrik agteruit trap.
Onthou wie jy is, skree sy weer woordeloos, die dorp se dominee!
Hy moes iets op haar gesig gesien het, want sy stemtoon pas nie by sy oë nie. “Sussie, hoe dink jy om eendag universiteit toe te gaan, jy wat ’n mediese dokter wil word!”
Ek wil nie ’n mediese dokter word nie, ek wil by ’n veearts gaan werk, en saans wil ek stories skrywe. Sy sê dit met haar onhoorbare stem, want dit sal hom seer maak as hy dit moet weet.
Sy laat hang haar kop en antwoord hom nie.
Hy sug weer lank. “Ek sal met meneer Snyman reël dat jy Saterdae ekstra klasse kry.”
Sy maak die opstelboek ongemerk agter haar rug toe. Maar hy het al weer omgedraai en sy vulpen oopgeskroef.
“Moenie weer te laat uitstel om vir Sondag se katkisasietoets voor te berei nie, ek wil nie weer van die katkisasiemeester hoor dat my dogter nie die name van die stamme van Israel geken het nie.”
Anne sit en torring die wolrafels van die kussingoortreksel uit en hy sien hoe die vuurlig oor haar gesig flikker, hoe sy haar woorde versigtig saamstel.
“Waarom dink jy ek wil jou onder kruisverhoor neem as ek, ná ons mekaar vier maande ken, maar net meer wil weet van wat jy tussen 1952 en nou gedoen het?”
Hy neem haar hand in syne asof hy sy antwoord wil versag. “Wil jy nie?”
Sy haal diep asem. “Nee. Ek dink dat ons mekaar op meer as een gebied goed genoeg leer ken het om met jou daaroor te sou wil praat. Sien jy dít as ’n ondervraging?”
Hy glimlag skeef en hou sy oë op die vuur gerig. “Op ’n manier, ja.”
Sy swaai haar voete van die bank af om op te staan. “Laat dit dan.”
Hy trek haar terug by hom. “Ek het dit nie só bedoel nie, Annie.”
Sy glimlag gedwonge, beseerd. “As jy jou wil afskerm, het ek vrede daarmee. Ek het nie ’n plan om met jou oor dinge te praat waaroor jy nie wil praat nie.” Sy wil haar van hom losmaak om op te staan.
Maar hy laat haar nie gaan nie. “Ruud het altyd moeite om oor homself te praat.”
Sy kyk na hom en haar mond versag. “Ja,” sê sy, “maar …”
“Wat?” Hy kyk steeds weg, maar hy vrywe haar vingers tussen syne.
Sy is lank stil voor sy sê: “Ru … jy is nie ál mens vir wie dit moeilik is om oor homself te praat nie, maar jy moenie mense verwond wat nader aan jou kom as hulle vir jou omgee nie.”
Hy sê niks en ná ’n rukkie gaan sy voort: “Ek weet nie wat ons verhouding vir jou is nie, maar ek kan nie van enige verhouding deel wees as ek nie oop met die ander kan wees nie.”
Die vlamme klap tussen hulle en die hond snork afgemete. “Sê jy dit oor jy nie kan begryp waarom ons nog nie liefde gemaak het nie?”
“Miskien.”
“Pla dit jou?”
Hulle kyk nie na mekaar nie, maar hulle vingers bly styf inmekaar gestrengel. “Ek dink so,” sê sy byna heeltemal onhoorbaar.
“Ek dag dat jy die eerste keer nie wou nie.”
Sy skud haar kop.
Ná ’n ruk sê sy: “Ek het die gevoel dat jy dink as ons liefde gemaak het, het jy jou blootgestel, té oop gestel …”
Hy lag effens terwyl hy praat asof hy die swaar emosie in sy woorde wil ontlaai. “Ruud was sy lewe lank bang om oorgeneem te word.”
Sy draai haar kop om sy gesig te sien. “Waarvoor is jy régtig bang?”
Hy antwoord haar nie. Maar toe sy langs hom beweeg, mompel hy half onhoorbaar: “Jy gaan tog nie van Ruud af weg nie.”
Sy glimlag, ontroerd. “Nee,” sê sy en soen hom teen sy wang, “ek gaan net koffie haal.”
“Wanneer weet mens dat jy iemand kan vertrou?” vra hy terwyl hulle koffie drink.
Sy roer haar koffie ingedagte voor sy sê: “Wanneer jy kans sien vir penetrasie.”
“Penetrasie?”
Sy kyk verbaas na die vreemde trek om sy mond. “Ek bedoel wanneer jy voel dat jy jou vrywillig vir iemand kan oopstel. Wanneer jy kans sien om wat jy dink en vrees en droom met die ander te deel. Wanneer jy kans begin sien vir die pyn van commitment. Wanneer jy nie meer bang is om jou binneste te laat sien nie. Dié soort penetrasie bedoel ek.”
“Rudolf Steiner het jou goed geleer verwoord.”
Haar gesig verkleur en dit neem ’n rukkie voor sy hom kan antwoord. “Hy het, ja, en dit was goed. Hy het my ook geleer dat mens vir jouself kan waag om te dink. Heel anders as wat die Afrikaanse skole jou leer.”
“Hoe leer hulle jou dan?”
“Jy moet dink soos ander voor jou jou geleer het om te dink.”
Dis ’n rukkie stil voordat hy sê: “As ’n mens jou sou oopstel soos jy via Steiner propageer, is jy uitgelewer aan die ander.”
“Is dit nie wat ’n verhouding is nie?”
