dat hulle weer moes opereer en dat sy toe van Bikur Cholim na Hadassah oorgeplaas is?”
Moshe knik. “Ja, dit weet ek.”
“Nu, die ontsteking waarteen hulle so veg, het nog nie heeltemal opgeklaar nie. Sy het ook baie pyn. Dr. Goldberg het egter gisteraand gesê as dinge verbeter, is daar ’n klein moontlikheid dat sy miskién einde volgende week kan huis toe kom. Maar dit sal natuurlik met daardie geweldige staalspalk aan haar been en in ’n rolstoel wees. En Goldberg het nie juis baie optimisties gelyk nie.”
Moshe skud sy kop meelewend. “Oy vey! Dit moet nogal moeilik wees vir so ’n energieke persoon soos sy.”
“Dit is, hoor!”
“Die been moes darem baie sleg seergekry het.”
“Mosh, die been is so te sê verbrysel. Dat sy dit nie verloor het nie, is net HaShem se genade en die dokters se vermoëns. Ons is natuurlik ook dankbaar dat daar so ’n goed ingerigte veldhospitaal naby haar was en dat hulle haar so gou kon uitvlieg hiernatoe.”
“Dit was ’n muur in een van die verwoeste huise wat op haar geval het, nè?”
“Dis reg. Hulle was besig om ’n vrou en ’n kind te probeer bevry nadat hulle daar vasgeval het. Hulle het daarin geslaag om die ma uit te bring, maar dit was net nie moontlik om by die kind uit te kom nie. Hy was so verskriklik toegeval. Hulle het die vrou tot by die ambulans gebring, maar toe het Rivkah teruggehardloop, want sy het geglo sy hoor weer die kind.”
“Tipies, hè? En toe stort die muur ineen?”
Marc knik. Hy voel nie lus om verder daaroor te praat nie.
Maar Moshe is geïnteresseerd. “Hoe het hulle haar toe ook daar uitgekry?”
Marc trek sy asem diep in. “Een van haar medewerkers het teruggehardloop en haar op die een of ander manier betyds uitgetrek …”
“Ken, nou onthou ek die koerantberigte. Hy het self in die proses seergekry. Dit was tog een van dieselfde MADA-span wat saam met haar Haïti toe was. Ek weet nou – so ’n lang, aantreklike ou. Wat is sy naam nou weer?”
“Aviel,” sê Marc hees. Hy veg verbete teen die bekende gevoel van wanhoop wat oor hom kom.
“Nachon. ’n Man het eenkeer hier op die plein voor my deur ’n beroerte gekry. Onthou jy nog? Dié Aviel was in beheer van die MADA-ambulans wat hom kom haal het. Bekwame man.”
“Hy het haar lewe gered …”
Moshe kyk besorg na Marc se vaal gesig. “Alles sal regkom. Jy sal sien. Ek glo nie Rivkah sal haar ooit laat onderkry nie.”
Hulle praat nog ’n rukkie oor die lande wat aan Israel se grens in ligte laaie staan – die sowat 160 000 dooies tot dusver in Sirië en geen enkele teken van ’n naderende einde aan die burgeroorlog nie. Ontploffings en sluipmoorde in Libanon. Chaos in Egipte …
Maar toe roep Dov uit die winkel dat daar vir Moshe telefoon is en hy moet hom terug haas. Marc haal sy sketsboek en houtskoolstafies uit. Hy sit die dosie met pastelle versigtig op die bank langs hom neer. Ten spyte van Shmu’el wat daar rondsnuffel, kom sit een van die pleinkatte by sy voete in die son. Sy skuur haar gestreepte lyf teen Marc se broek en spin met oorgawe.
Hy tel haar op en hou die vibrerende diertjie styf teen hom vas. “Ek sal nie hierdie spook weer deel van my lewe laat word nie!” fluister hy vir die kat wat gelukkig in sy woltrui knie.
Sy byt saggies aan sy hand en hy laat haar gaan. Sy gaan lê op die bankie langs hom en strek haar behaaglik uit in die son. Hy moet sy pakkie pastelle onder haar uit red.
Marc kyk na waar die kinders speel. Yhoshi en sy beste maat, Avraham, sit op ’n muurtjie. Albei het ’n selfoon in die hand en hulle is druk in gesprek. Natan en twee ander seuntjies hurk gefassineerd by ’n swart vrou, wat klaarblyklik iewers uit Afrika kom en wonderbaarlike dinge met fyn kraletjies maak. Hy sien hoe sy vir hulle elkeen ook ’n toutjie en ’n hand vol krale gee. Hulle gaan sit plat soos sy en begin die krale onhandig inryg. Dit laat haar so hard lag dat twee duiwe wat daar naby sit, fladderend opvlieg.
Toe sug Marc en voel hoe die donkerte hom verlaat. Hy maak sy sketsboek oop en weldra kras die houtskool oor die bladsy. Hy skets die drie seuntjies toegewoel in helderkleurige windjekkers, musse en serpe daar by die mooi swart vrou in haar eie kleurryke gewaad; die winterkaal iepe se dun takke wat ragfyn skadu’s oor die plein se klipvloer gooi; die geboue se Jerusalemsteen wat goudkleurig glim in die vroeë son; twee Chassidim wat haastig van die Hurvah-sinagoge se kant af aangestap kom, druk in gesprek terwyl hul hande met groot gebare saampraat. Hul peyot swaai ritmies onder hul swart breërandhoede uit. Toe die sketse klaar is nadat hy dit so rasend snel oor die blad lewe gegee het, begin hy met die pastelle werskaf en spoedig tower hy kwistige kleure in die sketse op.
“Jy het ’n heel besondere tegniek,” klink ’n stem meteens agter hom op.
Marc word weer van sy omgewing bewus en kyk om. Daar staan ’n bejaarde man in ’n lang, donker jas. Sy mus is diep oor sy ore getrek en sy dik brillense blink in die son. Hy steun gemaklik op sy driepootwandelstok.
Marc maak sy sketsboek verleë toe. “Ek teken graag,” sê hy byna verskonend en wonder hoe lank die man hom dopgehou het voordat hy dit agtergekom het.
“Mag ek kyk?” vra die man.
“Nu, dis gewoon sketse. Niks besonders nie.”
“Dit is nie waar nie. Ek het gekyk hoe jy werk. Mag ek die ander sien?”
“As u wil. Sekerlik.”
Die man kom met versigtige stappe om die bank en Marc tel die slapende kat op en neem haar op sy skoot sodat daar langs hom vir die vreemdeling plek is.
Voordat dié gaan sit, steek hy sy hand uit. “Siegfried Singer.”
Marc neem die aangebode hand, droog en dun van die ouderdom. “Marc Krige.”
“Krige,” herhaal die ou man. “Jy is ’n Jood?”
Marc knik. “Oorspronklik uit Suid-Afrika.”
Die ou man neem die sketsboek en blaai stadig daardeur. “Wunderbar,” sê hy toe hy eindelik klaar is.
“U is Duits?” vra Marc, want hy tel die half vreemde aksent in sy Hebreeus op.
’n Stram laggie kom om die oue Siegfried se mond. “Ek was Duits. ’n Duitse Jood. Vir 16 jaar. En toe was ek vir meer as 50 jaar ’n Nederlandse Jood. En nou bly ek al byna 26 jaar in Eretz Yisra’el. Ek word vanjaar 92, Marco Krige.”
Marc moet glimlag oor die verandering aan sy naam en ook vir die uitleg. Soos altyd in so ’n geval wil hy vra: Is u ’n oorlewende van die Holocaust? Maar hy bedwing hom.
Tog het die ou man dit agtergekom en hy lag weer sy droë laggie. “Ken. Ek is ’n Shoah-oorlewende. Ek het selfs Auschwitz oorleef, maar dit is ’n boek wat toegemaak is en nooit weer oop kom nie. Daar is al veels te veel boeke oor dit.”
“U het ’n belangstelling in kuns?” vra Marc om maar iets te sê.
Die oue strek sy bene en sit gemakliker. Die kat kom regop op Marc
