kom glo meermale in die winkel, en dit lyk of Nida haar ma tart as sy tuis kom vertel: “Boel sê tant Bella het …” Dan luister Leen stuurs na wat Bella Meyer gesê of gedoen of reggekry het, hetsy in die tuin, kombuis of naaldwerkkamer.
“Sy het glo eenkeer my ma-hulle met ’n slagding se geld verkul,” het Nida vir Nelis gesê, sag genoeg dat net hy kon hoor. “Dit klink vir my na ’n storie, ek dink daar is iets anders.”
Die ligte geskinder is onskadelik genoeg dat hy hom dit laat welgeval. Die gewone lewe met sy kleine dinge is wat hy nodig het. Origens sal hy op hierdie Driekolk baie versigtig moet wees met wat hy sê en wat hy ander toelaat om vir hom te sê. Nida gesels min genoeg met hom. Daar is beslis geen maatjie-maatjie houding nie. Soos haar ma verklaar het, Nida loop haar eie pad, al is sy onder dieselfde dak as jy.
Toe Nida hom alleen by die telefoon in die kombuis los en bedagsaam die middeldeur toemaak, gee Nelis die vereiste lang lui met die telefoonslinger. Ten spyte van Nida se waarskuwing is die sentrale-meisie op Roosville se ligte, byna parmantige stem byna onmiddellik in sy oor: “Nommer asseblief?”
Iets in die situasie is hinderlik, maar hy druk deur en verstrek Freja se dorp en nommer in die Swartland. “Ek werk die oproep vir u.” Terwyl sy bedrywig raak om die oproep deur te skakel, met ander plaaslike oproepe tussendeur, versoek sy vrypostig: “Sê vir Freja groete van my af, Nelis.”
Hy skrik hom oor ’n mik. “Reinet,” roep hy gedemp. Hy is oombliklik onredelik kwaad, meer van skok as iets anders. “Wat soek jy hier?”
“Ek het ook maar gejeuk vir verandering. En die keuse van handsentrales raak al kleiner.” Sy bly ewe koel, maar hy kom agter dat sy geweldig gespanne is. Sy het goed toneel gespeel; sy stem so onverwags moes haar tog ook ontstel het.
“Het jy tog nie … Van wanneer af is jy hier?”
“O, ’n dag of twee. Moenie skrik nie, ek los net af, soos jy. Ek sal nie onder jou voete wees nie.” Sy moet eers wegbreek met ’n nuwe “Nommer asseblief” en “Jy gaan deur”. Sy het haar slag beslis nie verloor nie.
Sy woede en ontsteltenis vervloei namate hy gewoond raak aan die gedagte dat Reinet agter hom aan gedros het en op Roosville sit. “Jy respekteer nie juis my wens om ’n bietjie weg te kom nie,” berispe hy vermoeid.
“Ek sê mos ek sal nie onder jou voete … Nommer asseblief? … Soos ek verstaan, sit jy hoeka in die boendoe. Ek dog ek kry jou hier op die dorp in die hotel en … U gaan déúheur …”
“O, jy darem, Reinet Eksteen.” Hy begin tog blydskap voel om te weet dat sy met haar opgewekte geaardheid en ingebore ligtheid (en listigheid!) so naby hom is. Hy hou dit egter weg uit sy stem, herinner haar net: “Vir wat het jy dit nou staan en aanvang? Ek het getelegrafeer ek sien jou as ek my kar kom kry. Ek het bedoel een naweek.”
“Hoe moes ek weet? Ek dog jy bedoel as jy jou kar by my op Roosville kom kry. Toe bring ek dit maar … soos jy geskimp het.”
“Jy het wát?” Hy vergeet skoon van partylyn en woorde tel en sag praat.
“Ek sê mos, jou kar gebring. Die grondpad was ook glad nie sleg nie, jy was verniet bang vir jou kosbare Rolls.”
“Sê vir my jy maak ’n grap.”
’n Vrolike lag. “Voor jy my die leviete voorlees, ek het nie alleen gery nie. Ek het ’n oom en tannie opgelaai tot by hulle kinders in Kenhardt.”
Hy het geen verdere woorde nie. Sy het hom uitoorlê. En sy het dit vir hóm gedoen. Onderskat hy haar nog heeltyd? ’n Laaste, flou vraag: “En jou studie?”
“Sal vorder noudat ek weer naby my adviseur is.”
Teen die tyd wat hy met ’n mate van skrik onthou dat hy op ’n plaaslyn praat, tel Freja haar foon aan die ander kant op. Hy is ten minste bly dat Reinet nie teenoor Freja die geheim van haar bestemming uitlap nie.
Hy gesels flouerig met sy suster, onwillig om die inligting prys te gee wat sy verlang: oor sy huisvesting, wat hy eet, hoe hy sonder sy kar regkom, of hy reg is vir die skoolopening, hoe op aarde hy ’n klomp “stoute bloedjies” van verskillende grade in een vertrek sal kan onderrig. Hy is oorbewus dat nie net Driekolkers nie, maar nou ook Reinet kan luister na wat hy sê. ’n Hooflynoproep wek veral groot belangstelling, so het hy reeds uitgevind. Hoe baie het hy al geleer in die tyd wat hy hier is. Lang dae wat soos weke voel, indien nie maande nie.
Toe hy die gehoorbuis neersit, dink hy daaraan dat hy in sy verbasing redelik hard gepraat, selfs uitgeroep het. Hoe ver is die twee vroumense, en kon hulle iets hoor? Nida, veral?
Teenoor Freja het hy alles vertel wat ’n luistervink maar mag hoor: dat Driekolk toe nooit in die dorp self is nie, maar dat hier ’n eie klein skooltjie is, plus ’n huis, maar dat hy naby loseer, reeds heelwat mense ken, hard voorberei, uitsien dat die skool heropen.
Maar reg aan die begin, wat het hy alles vir Reinet gesê? En hoe hard?
Hy voel dankbaar oor die lang vermiste, doodnormale gevoel van verleentheid wat warm in hom opstoot sodat hy dit tot in sy nek kan voel.
5
In die dik geel lig van laatmiddag stap Nida die entjie na Bella Meyer toe, sowat ’n kwartier met die voetpad teen die grootvoor. Sy word, soos altyd saans, omhul deur die afkoelende geur van modder en groenigheid.
Tussen hulle en die Meyers is daar slegs een huis, feitlik leegstaande, slegs ’n deeltjie bewoon deur die huurder, oom Salie Steenkamp, sommer “Stinkham”; dis fonetiese assimilasie, het sy op skool geleer, soos Thirion wat Tierjon word. Die fluks, stil oom bewerk die besproeiingserf pragtig, die landerye ’n plesier vir die oog; hy gaan net naweke na sy gesin op die buiteplaas, waar hy weens droogte en teenslae uitgeboer het.
Die volgende werf is dan Boel-hulle s’n, lowergroen beplant deur Bella met die groen vingers. Boel sê sy ma kan ’n blikbeker onderstebo plant, dan skiet dit wortel.
Nida weet dat sy weer eens sal jok, vir Bella sal sê: “My ma stuur groetnis.” En Bella sal maak of sy dit glo. Deur die jare het sy geleer om haar besoeke aan Bella Meyer met skuldgevoel te paar. Sy het daaraan gewoond geraak, maar dit bly nietemin pynlik, veral noudat sy volwasse is. Sy hou van die vrou; sedert haar vroegste kinderjare was sy lief om weg te glip, “bietjie soontoe op te loop”.
Die Meyers was “inkommers”, nie oorspronklike setlaars nie. Nogtans was Boel nog jonk genoeg vir Driekolk se skool. Alles wat Boel as jongste kind in die huis geniet het, is so ongemerk met haar gedeel, lekkernye gebêre tot sy kom, ’n fyn afgewerkte poprokkie hier en daar. Een keer ’n kundige laphoedjie. “Net ’n sirkel,” het Bella tevrede uitgelê toe dit so mooi op Nida se kop pas. “En dan rondom die bol ingetrek. Hoededraad om die rantjie styf te laat staan.” En ’n oorgetrekte knoop reg bo-op die kroontjie om dit af te rond, het Nida ingenome gesien. Dit was blommetjieslap, en sy het baie mooi gevoel toe sy tuis daarmee aankom. Haar ma het bloot gekyk, niks gesê nie. Dit ook nie laat verdwyn, wat maklik sou wees nie. Dit het net per abuis saam met die witgoed in bleikmiddel beland en fleur en kleur verloor.
Soos Nida ouer word, moes sy na elke besoek feitlik terugsluip met die vooruitsig om verantwoording te moet doen. Hoe goed onthou sy daardie onderonsies wat eintlik maar kruisverhoor was. “Was jy weer by die Bella?” Altyd “die” Bella, om afstand te skep of minagting te kenne te gee.
“Sy’t my laat roep, Ma.” ’n Ligte
