кайчан ныклап аякка басасың?
– Бүген баскан идем бит инде.
– Мунчага барганны әйтәсеңме?
– Ю-у-ук! Аңа тиклем үк болдырга чыккан идем мин. Һе-һе-һе… – Әдһәм буылганчы көлде. – Теге, кем әле?.. Җирәнкәй, Танякай чыккан да баскан! Һе-һе-һе… Өйгә ничек кире борылып кергәнемне хәтерләмим дә хәтта!.. Син котырынырсың дип, әйтмәм дигән идем дә, тик эчемне төртеп тик тора шул! Ай, хәтәр яшисең, Шәйморат агай!.. Бичәләр менә нинди була икән!..
– Тфү, шайтан алгыры!
– Мине юындырырга тиеш Сәгыйть агасы… «Мунча пәрие» дип укына-укына җан-фәрманга, өе ягына сыпыртты!..
Шәйморат дөбер-шатыр өскә менеп китте. Ярар, булганы булган, эш үткән, хәзер кайсына ачуланасың? Тизрәк онытырга кирәк бу хәлне.
Иң элек Алпарскийга җавап язарга. Ләкин тиешле сүзләр табылмый. Аны көтеп яткан Таня да йокыга китте. Шәйморат һаман утыра бирде.
Су эчәргә төшкәч, түрдә ни беләндер булышып йөргән Фәйрүзәне күрде. Нигә, ул да шулай соң ята микән? Якынлаша башлагач, тамагын кырды да аклангандай әйтеп куйды:
– Син баягы өчен нитмә инде. Миңа нык ачу тотма. – Аннан сулы чиләк янына килде. – Тамак кибеп китте әле. Мунча килеште шикелле. Безгә дип ягылмаган бул- са да.
– Дөресен әйткәндә, сине бүген кайтырсың дип уйлаган идем, агай.
Су сосып алган Шәйморат туктап калды. Чүмечне авызына якын китергәч, янә дә тукталды. Шуннан бер генә уртлады да кире куйды. Янә күтәреп алды. Бу юлы кинәнеп, рәхәтләнеп эчте.
– Рәхмәт
Бүлмәдән елмайган килеш чыгып китте. Өскә менгәч, җавап хатын бик тиз тәмамлап куйды.
Кантком рәисе урынбасары Алпарский килеп кергәндә, Шәйморат үзенең активистлары белән җыелыш үткәрә иде. Керүче «дәвам итегез» дип ишарәләгәч, сүзен бүлеп тормады, чыгышын дәвам итте. Алпарский нотык тотучыларны дикъкать белән тыңлап утырды, куен дәфтәренә кайчак нәрсәдер сызгалады. Соңыннан үзе илдә барган сәяси хәлләр турында сөйләде. Ревком рәисе урынбасарының килеп чыгуы активистларны дәртләндереп җибәрде. Тагы да утырырга ниятләре юк түгел иде, ләкин Алпарский үзе үк аларны чыгарып җибәрде. Бүлмәдә Шәйморат, Таня, Әдһәм генә торып калды.
– Шуннан, революциянең яшь лачыны! Ныгып буламы?
– Бик әйбәт, Илнур агай. Фәйрүзәгә рәхмәт, үлемнән шул алып калды бит. Даруын да тапты, үләнен дә, дигәндәй.
Илнур Алпарский Шәйморат ягына борылды.
– Син шул ханымны бик мактап яздыңмы? Мин хәтта берәр җаваплы эшкә тәкъдим итәргә җыенасыңмы дип аптырап киткән идем.
– Ул хакта башка да килүе мөмкин түгел. Мин бары Фәйрүзәнең эшләгән эшен генә санадым. Бүген балалар турында хәстәрлек күрү – изге эш!
– Әйткәнемчә, мөгаллимлек турында. – Алпарский бераз уйга калгандай итте. – Дөнья пролетарийлары берләшә. Бу – котылгысыз факт. Милләтләр бетәчәк, һәм дөньяда ике-өч кенә тел калачак. Ул – бөтен дөнья революциясенең иң зур казанышы. Революцияне кабызган бөек рус теленең роле, әлбәттә, артачак. Безнең бүгенге бурыч – шушы процессны тизләтү, анда беренчеләр рәтендә булу…
«Һич
