бу иш учун бизга дакки бериб, уни бошқа қайтармасликка чақиради.
Шу боис қанчалик ёмон кўрсак ҳам оғриқ аслида фойдалидир. Ёш ва эътиборсиз бўлганимизда оғриқ бизни диққат қилишга ўргатади. У биз учун яхши ва ёмон бўлган нарсаларни кўрсатади, шахсий чегараларимизни тушуниш ва амал қилишга ёрдам беради. Ўғриқ туфайли иссиқ печка яқинида туриш ва металл буюмларни розеткага тиқиш хавфли эканлигини тушунамиз. Шу боис оғриқдан қочиш доим ҳам фойдали бўлавермайди, чунки шундай пайтлар бўладики, у инсон учун ҳаёт-мамот масаласига айланади.
Аммо оғриқ фақатгина жисмоний бўлмайди. Буни сериалнинг кейинги фаслини кутиб кун санаган одамдан сўрасангиз, сизга мендан ҳам аниқроқ қилиб таърифлаб беради. Одамзод кучли руҳий изтиробни ҳис қилишга ҳам қодир. Боз устига, тадқиқотларда айтилишича, миямиз жисмоний ва руҳий изтироб ўртасида катта фарқни сезмас экан. Масалан, севган қизим менга хиёнат қилганини эшитганимда кимдир бошимдан совуқ сув қуйиб юборгандай бўлади. Бундай пайтда инсон, эҳтимол, юракка санчилган ханжар оғриғини ҳис қилар.
Жисмоний оғриқ сингари руҳий изтироб ҳам муайян тенгликнинг бузилгани ёки маълум чегарадан чиқиб кетилганига ишора қилади. Руҳий азоб ҳам жисмонийси каби ҳар доим ёмон ёки кераксиз бўлавермайди. Баъзан ҳиссий ёки руҳий оғриқни туйиш саломатлик учун муҳим ва зарур бўлиши мумкин. Худди столга урилган оёқ бармоғидаги оғриқ бизни тўғри юришга ўргатганидек, инкор ва омадсизлик туфайли пайдо бўлган ҳиссий оғриқ келажакда бундай хатоларни такрорламасликка тайёрлайди.
Ҳаётдаги ноқулайлик ва ташвишларга кўз юмаётган жамиятнинг энг катта хатоси шундаки, у оғриқдан олинадиган ижобий жиҳатларни илғамай қолмоқда. Бу эса, ўз навбатида, бизни реал борлиқдан узоқлаштиряпти.
Балки, сиз ҳар қандай ташвишдан батамом холи бўлган, эҳтирос ва бахт билан тўлиб тошган ҳаёт ҳақида оғзингиз сувини оқизиб орзу қиларсиз, аммо шу нарса кундай равшан – Ерда муаммолар ҳеч қачон якун топмайди, тугамайди, ниҳоясига етмайди. Мана, ҳафсалани пир қилувчи панда ҳам етиб келди. Гулхан атрофида иккимиз ўтириб хаёл сурдик. Унинг айтишича, ҳаётда муаммолар асло тугамас, лекин уларни ёқимли муаммоларга айлантириш ўз қўлимизда экан. Жаҳондаги энг бой одамлардан бўлган Уоррен Баффетда пул билан боғлиқ муаммолар бор, бироқ бундай муаммо кўчадаги уйсиз тиланчини ҳам четлаб ўтмаган. Шунчаки Баффетда бу муаммо тиланчига қараганда ёқимлироқ. Ҳаёт ҳам шунақа!
“Ҳаёт туганмас муаммолар занжиридан ташкил топган, Марк,” – деди панда ва қўлидаги ичимлигини ичиб, пушти соябонни тўғрилаб қўйди: “Битта муаммони ҳал этиб, бошқа муаммони яратасан.”
Бироз сукунатдан кейин ундан қаердан пайдо бўлиб қолгани, нега биз бу ерда эканлигимиз ҳақида сўрадим.
“Муаммосиз ҳаётдан умидингни уз,” – ғудранди Панда. – “Бундай ҳаёт хомхаёл, холос. Аслан, ҳаёт фақатгина ёқимли муаммолардангина таркиб топиши мумкин.”
Шундай дея у қўлидаги
