кетаётганини фаҳмлаб. – Мени кўп кутиб қолмадингизми?
– Асло.
– Сизни тажангроқ деб эшитдим.
– Кимдан?
– Бу сир.
– Тажанглик ҳам бор. Шу денг… Афандини қўшнисининг эшаги думсиз бола туғибди. Афанди тажанг бўлиб, бир неча кун ухламай чиқибди. Хотини афандига нега бунча тажангсиз, деса, қўшнисининг эшаги думсиз бола туққанини айтибди. Шунга шунчами, деган экан, афанди: «Э, нодон, шу эшак катта бўлганида лойга ботиб қолса, қаеридан ушлаб тортаман!» дермиш.
– Ха-ха-ха-ха!
– Цирк зали баъзан одамга тўлмаганда, ҳозир баъзи театрлар ҳам шундай қилишади, руҳий касаллар клиникасига ҳам билет сотиб, зални тўлдиришар экан. Ўйин тугагач, қизилга бўялган эшиклар оқариб қолар эмиш. Ҳайрон бўлишибди. Кейин билишса, келган «томошабинлар» эшикни пишган деб ялаб кетишар экан. Эшикларни кўкка бўяшибди. Кейинги келишганда «ҳали хом» деб ялаб кетишмабди.
– Ха-ха-ха, – Нигора чақнаб кетди. – Энди юринг, пишган музқаймоқ ялаймиз.
– Бу ердагилар пишмаган, кўк музқаймоқ.
– Биз унақасини ҳам, бунақасини ҳам ялайверамиз.
Ўн бешта кам саккизда улар цирк биносига киришди, фойеларда, буфет атрофида у ёқ бу ёқни айланиб, ўз жойларига – ўрта қаторлардан бирига киришди. Ҳабиб отларнинг тупроқни чангитиб югуришлари, масхарабозларнинг ҳадеб олдинги қаторга муомала қилаверишларидан холироқ – ўртароқдан жой олган эди.
Цирк ўйинлари бошланиб кетди, кексайган бир хотин каламушдан сал каттароқ иркит бир кучукчани олиб чиқиб, дам икки оёқда турғазиб, дам ўзининг бути орасидан ўтказиб, шу тариқа ўйин кўрсата бошлади.
– Во-о-й, бу жонга теккан номер-ку! – деди Нигора елкасини Ҳабибнинг елкасига теккизиб. У эркаланиб Ҳабибга суянар, Ҳабиб унинг қўлларини ушлаб олганди. – Йўлбарслар, арслонлар қачон чиқади? Бунақа лайчаларни эргаштириб юрган хотинларни кўрсам, кўнглим озади.
Мумдай эриб, ўзлигини унутиб ўтирган Ҳабиб ўйлаб ўтирмай жавоб қилди:
– Ҳали йўлбарслар, арслонлар, маймунлар, балки филу аждарлар чиқади.
– Программада улар йўқ, Ҳабиб ака, – деди Ҳабибнинг юзига юзини яқин олиб бориб.
Шундан сўнг, масхарабозлар чиқиб, сал қизитди. Думи ва пешонасига номер илинган эшак – ИШ-204 га миниб чиққан масхарабоз Акрам қизиқ ўзбекча, русча сўзларни аралаш қилиб, кўпроқ ўзбекча урғу билан тутилмаган сўзларни айтиб, одамларни обдан кулдирди. Ундан сўнг қорабайир – булутга сакрайман дейдиган отларда чиққан Тошкенбоевларнинг чиқиши жамоа диққатини жалб этди. «Энди томоша бошланди», деб эркаланди Нигора. Ҳабиб Нигоранинг мамнун бўлиб, диққат билан ўйинни кузатаётганидан хурсанд эди. Уларнинг атрофида ўтирган баъзилар икки севишган юракнинг бир-бирларига бўлаётган сирли нигоҳлари, эркаланиш, баъзан кулги-ю, баъзан жиддий «катта масалани ҳал қилишлари» ён-атрофда ўтирган томошабинларга ҳам сезиларди. Циркда фақат улар бордек, ҳам улар учун бўлаётгандек, икки ёш дунё ва одамлар билан ишлари йўқ, бир-бирларига суянган, бир-бирларига тўймай, ғоятда мамнун ўтиришарди.
Танаффус
