тиімділік, ол ұйымның қойған мақсатқа жеткендігін, оның ішінде, нарықтың, қоғамның берілген өнімге қажеттілігін қанағаттандыру дәрежесін өлшейді.
Бұдан басқа батыс кәсіпорындарында өнімділік (productivity) бағаланады. Өнімділік деп сан көрсеткіштерімен сипатталатын ұйымның салыстырмалы тиімділігін түсінеміз. Және де ол өндірілген емес, тек қана сатып алынған өнім бойынша есептелінеді. Заманауи менеджменттің атасы П.Друкер бұл туралы былай жазған: компания нәтижелілігі пайдалы құнға ие болуы «қажетті, дұрыс заттар жасап шығарудың» салдары, басқаша айтқанда тиісті сапалы бұйымға сатып алушы төлеуге дайын сома. Өнімнің құндылығы жалпы нарықта емес, оның керекті жерде болуы және қол жетерлік бағамен сатып алушылардың саны күтілінген пайданы әкелуінде, демек, ол күтілінген өнімділікке жеткізу керек. Сонымен, жоғары өнімділікке жетуге жай ғана өнімнің пайдалылығы аз. Ол нарықта керек жерде, керек уақытта және орынды бағамен пайда болуы міндетті. Ал тиімділік, П.Друкер бойынша, «дәл осы заттардың дұрыс жасалуының» нәтижесі.
Демек, тек өнімділік компанияның басты мақсаты ретінде пайда, өндірістік шығындар, капиталдың қайтарымы, маркетинг және сату, өнімнің шығару көлемін және басқа параметрлердің басын біріктіріп оптимизациялайды.
Өнімділіктің жалпы анықтамасы өндіріс немесе қызмет көрсету жүйесінде өндірілген өнім немесе қызмет көрсету көлемінің соларды жасауға кеткен шығындарға қатысы болып келеді. Әдетте ол келесі түрде көрсетіледі:
Жоғары өнімділік бұрынғыдан гөрі сол ресурстарды пайдаланып үлкен нәтижеге жеткендікті немесе сол шығындарды жасап көлем мен сапа бойынша өнімнің жоғары деңгейіне жеткендікті білдіреді.
Батыс іскерлік әлемінде өнімділікті шығудағы бірлік санының кірудегі бірлік санына қатысы деп анықтайды. Жүйеге шығындар еңбек (адам ресурстары), капитал (физикалық және қаржы активтері), энергия, материалдар, ақпарат түрінде кіреді. Осы ресурстар өнімге (тауарға және қызмет түріне) айналады. Сөйтіп, өнімділік – ол ресурстарды әртүрлі тауар өндіру кезінде тиімді пайдалану. Тұтас факторлық өнімділік индексін кәсіпорынның ең дәл критериі ретінде келесі формуламен есептеуге болады:
бұл жерде:
Pt – тұтас өнімділік;
Ot – өндірістің жалпы көлемі;
L – еңбек шығындары;
C – капитал шығындары;
Конец ознакомительного фрагмента.
Текст предоставлен ООО «ЛитРес».
Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.
Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.
