հիմա ոչինչ չի՞ քշում£
– Հիմա՞®– ես քմծիծաղում եմ£– Աշնանն ի՞նչ պիտի քշի, հիմա միայն դեղին տերևներ է բերում ծմակներից ու մեկ էլ գիշեր-ցերեկ անդադար վշշում է ձորում£
Մենք մի պահ կանգնում, լուռ ականջ ենք դնում£ Ներքևում, մթության մեջ, իրոք, կամացուկ, միալար վշշում է մեր սիրելի Բարակ ջուրը՝ վըշ-շ-շ, վըշ-շ-շ®
– Հետաքրքիր է, – արտաբերում է աղջիկը դարձյալ մտացիր, բայց ես պարզորոշ տեսնում եմ. նրան բոլորովին հետաքրքիր չէ ոչ այն, որ մեր գյուղական գետակը գարնանը վարարում, ծառեր է քշած բերում իր հետ, ոչ էլ այն, որ աշնանն այն բարակում, մանրիկ խոխոջում է քարերի մեջ£ Եվ, իսկապես, ինչ մի հետաքրքիր բան կա այստեղ£ Գետն էլ նրա համար է, որ վարարի ու վշշա£ Ես արագ փոխում եմ խոսակցության թեման£
– Քեզ դուր է գալիս, չէ՞, մեր գյուղը£
– Այո, գեղեցիկ գյուղ է£ Հանդ ու սարերով, անտառներով շրջապատված, հեքիաթային:
– Գարնանն ավելի է գեղեցկանում, – ուրախացած ասում եմ ես, որովհետև իսկույն տեսնում եմ՝ նրա մեջ կրկին հետաքրքրություն է առաջանում զրույցի նկատմամբ£– Ծառերը ծաղկում են, այգիներում ճռվողում են թռչունները, անտառից լսվում է մայր կկվի ախորժալուր ձայնը®
Աղջիկը հանկարծ շրջվում, ցույց է տալիս գյուղ մտնող մեծ ճանապարհի վրա խոնարհված մենավոր դեղձենին, որի տակ քիչ առաջ նստած էր ինքը և ասում է.
– Այդ դեղձենին նույնպե՞ս ծաղկում է£
– Այն էլ ո¯նց, – ետ շրջվելով պատասխանում եմ£– Գյուղում առաջինը հենց այդ դեղձենին է ծաղկում£
– Եվ դու, իհարկե, կտրում ես ծաղկած ճյուղերը, – ասում է նա£
Ճշմարիտն ասած, կյանքում այդ ծառից մի ճյուղ անգամ չեմ կտրել£ Ինչի՞ս է պետք£ Բայց չգիտեմ ինչու, ասում եմ.
– Այո, կտրում եմ, շատ գեղեցիկ ծաղիկներ ունի՝ կարմիր, մանուշակագույն£ Կտրում եմ հատկապես այն ճյուղերը, որոնց վրա ծաղիկներ շատ կան£
Աղջիկը նայում է ինձ ոչ այն է զայրացկոտ, ոչ այն է դառնացած, և ասում է.
– Եվ չես ափսոսում, չէ՞®
– Ի՞նչը, – քիչ է մնում բռնի ծիծաղս£
– Ծառը, – ուղիղ նայելով ինձ, ուշացումով արտասանում է աղջիկը£– Աբիկ, խոսք տուր, որ այլևս այդ ծառից երբեք-երբեք ոչ մի ճյուղ չես կտրելու£ Չէ՞ որ այդ ճյուղերը ևս ապրել են ուզում, – ավելացնում է նա՝ երկար նայելով աղջամուղջի մեջ կանգնած մենավոր դեղձենուն£– Նրանք նույնպես սիրում են կյանքը, սիրում են գարունը£ Երբ դու կտրում ես այդ ճյուղերը, նրանք կորցնում են իրենց գարունը£ Հասկանո՞ւմ ես, նրանք մեռնում են հավիտյան և այլևս երբեք չեն տեսնում այն ծաղիկները, որ լինում են ամեն տարի, երբ գալիս է գարունը, և ծառերը ծաղկում են նորից£
Առաջին անգամ եմ լսում, որ դեղձենու ճյուղերը նույնպես ապրել են ուզում և որ, իբր, նրանք նույնպես սիրում են գարունը£ Շատ է զարմանալի£ Բայց այստեղ ես հանկարծ հիշում եմ. պատահում է, հենց այնպես կացնով խփում ես ծառի բնին, և իսկույն ջուր է հոսում կտրված տեղից£ Ով գիտի, գուցե ծառերն էլ լաց են լինում և այդ ջուրը՝ արցունքն է նրանց£ Ես խոստանում եմ, որ այլևս չեմ դիպչի ոչ մի ծառի, առավել ևս՝ մենավոր դեղձենուն£ Ուզում եմ էլի ինչ-որ բան ասել այդ ուղղությամբ, բայց արդեն ուշ է, որովհետև հասել ենք մեր դարպասին, և մեր շունը՝ Չալկան, երկար ականջները ծափ տալով, նետվում է մեր ոտքերի տակ, ուրախությունից այս ու այն
