стары Корсак i адчынiў iх.
– Во, прычапiўся… – Хрысця схавалася далей у цемнату.
Корсак, жмурачыся, паўзiраўся на Лiтавара, адняў ад клямкi руку, каб пусцiць яго ў хату, i сказаў да Хрысцi:
– А ты чаго зачыняешся?
– Гэта ж дзверы самi, – сказала яна, несучы перад сабою ў хату вялiкi чыгун.
Лiтавар, у карычневай доўгай бурцы з башлыком на зялёнай сацiнавай падшэўцы, у валёнках з новымi блiшчастымi галёшамi, пайшоў на сярэдзiну хаты, заглянуў за плiту.
– Ты, мусiць, шукаеш Мiцю? – дагадаўся стары Корсак.
– Ага… Дзе ж та ён?
– Недзе, пэўна, да Алесi пайшоў. А ты гэта куды выправiўся?
– На начлег збiраюся, дзядзька. Можа, Мiця паехаў бы разам?
– Зноў на лезнявiцкае жыта? – Корсак задам адступiўся да лавы, узяўся за край абедзвюма рукамi i сеў. – Ой, глядзiце, хлопцы.
У Лезнявiчах, што былi вярсты за тры на ўсход сонца ад Верасава, яшчэ не скасавалi шнуры, вялiкi палетак жыта межаваў з верасаўскiмi дзялкамi, i на яго верасаўскiя дзецi пускалi ўкрадкам свае авечкi, а мужчыны вадзiлi на начлег коней.
Летась лезнявiцкi паплаўнiчы, якога агулам наймала вёска пiльнаваць поле, абязвечыў верасаўскага пастушка: секануў цераз галаву бiзуном i выбiў вока. Пасля гэтага верасаўцы асцерагалiся паплаўнiчага. Але ўвосень, калi на лезнявiцкiм полi паднiмалася рунь, яны зноў пачыналi пускаць на яе кароў i авечак.
– Вы думаеце, паплаўнiчы наскочыць? Цi ён галавы свае не шкадуе? – спытаў Лiтавар, няўзнак зiркаючы на Хрысцю – яна мыла ў чыгуне картоплi, яе закасаныя аж да локцяў рукi зачырванелiся ад халоднае вады.
– Што мне думаць – рабеце, як самыя знаеце, але каб потым патылiцу не чухалi, – угнуўшы галаву, сказаў Корсак.
Лiтавар падышоў да дзвярэй, паставiў на парог чорны, з блiшчастым галёшам валёнак i папрасiў Хрысцю:
– Падбяжы, Хрысцечка, клiкнi Мiцю.
– Ага, схадзi, – падняў галаву Корсак.
Хрысця выцерла рукi аб шары, зношаны фартух i, расшморгваючы яго з-заду, на паяснiцы, пайшла акрывацца.
Путаючыся ў доўгай бурцы, Лiтавар выйшаў з хаты. Пастаяў на надворку, слухаючы, цi не адчыняе дзверы Хрысця, але не дачакаўся. Папхнуў веснiкi i ўжо з вулiцы ўбачыў, як каля сцяны заварушылася нешта чорнае, i дагадаўся, што гэта яна.
– Хрысця, пачакай, пойдзем разам! – крыкнуў ён, памкнуўшыся зноў на надворак.
– I адна не заблуджуся, – азвалася яна, завярнуўшы ў другi канец надворка i гiнучы ў невiдушчай, як каламутная вада, цемнаце.
У Лiтавара заварушылася злосць, што Хрысця, мусiць, не помнячы сябе, бяжыць да Алесi, каб пакруцiцца перад маладым малацьбiтом, якога ён убачыў першы раз на вячорках у Корсакаў i аж знiякавеў тады – хлопец быў высокi, харошы з твару: бралi завiдкi, што перад такiм не ўстаiць нi адна дзеўка.
Душачыся ад злосцi i зайздрасцi да гэтага новага хлопца, што ўзяўся невядома адкуль у Верасаве, Бронiк Лiтавар пасунуўся глухою вулiцай. Слепата адбiрала вочы. Жоўтаю пустатою свяцiлiся, гарэлi ў хатах вокны. У некага на надворку тупа бухалi ў зямлю
