што хутка вылечыў караля?
– Табою кіраваў сам Бог. Цяпер цябе часта клічуць у Бельчыцы?
Супакоены лекар падліў у шкляніцы піва.
– Бельчыцкі зялейнік добра лечыць травамі, але ніхто ў Полацку не ўмее так, як Дзітрых, упраўляць косці, – з гонарам сказаў ён.
– Не забывай, што сваё ўменне ты атрымаў ад Госпада. – Тэадорых крыху памарудзіў і, глянуўшы кастаправу проста ў вочы, дадаў: – I Гасподзь пажадаў, каб ты лекаваў караля зноў.
– Цяпер ён здаровы, як тур. Бог… – лекар папярхнуўся, – д’ябал даў яму сілы столькі, што хопіць на нас дваіх.
Госць засмяяўся.
– Біскуп казаў мне, што ты тугадум. Цяпер ты павінен вылечыць караля назаўсёды.
У цёмных вачах гаспадара мільгануўся спалох.
– Ужо трыццаць гадоў полацкі кароль як бяльмо на нашым воку. – Тэадорых нахіліўся над сталом да лекара. – Ён не толькі добры ваяр. Ён стаў неблагім палітыкам. Сёння на рынку і на вуліцах я чуў, як пра яго гаварылі з бояззю і павагай. Але самае страшнае не гэта. Айцу біскупу ў дзень святога Пятра быў сон. Апостал з’явіўся перад ім і мовіў: «Я адкрыю табе вочы, і ты ўбачыш тое, што ўжо даўно мусіў убачыць». Апостал правёў далоняй па ягоным твары, і святы айцец убачыў, як Вельзевул у абліччы Сына чалавечага кладзе ў руку каралю Вальдэмару меч, і пачуў, як ён грамавым голасам гаворыць: «Я выбраў цябе, каб ты пазбавіў гэтую зямлю ад Хрыстовых слуг». Тады Вальдэмар укленчыў перад ім і сказаў: «Верую ў сілу тваю, Божа».
Госць і гаспадар перажагналіся, адпрэчваючы служак д’ябла, якія маглі быць недзе побач.
– Нашы перамогі не павінны туманіць нам галаву. Вальдэмар паверыў, што яму наканавана не пусціць у Полацкую краіну праўдзівае слова Божае. Ён сам асудзіў сябе на смерць. Я прыйшоў, каб абарваць чорную нітку ягонага жыцця.
З гэтымі словамі Тэадорых узяў сваю кульбу, крутануў яе пасярэдзіне, і кульба разышлася надвое. У руцэ ў госця апынуўся маленькі бутлік з крупчастым белым парашком.
– Адно каліва гэтых лекаў, – ён страсянуў бутлік, – пазбавіць караля ад усіх былых і будучых хваробаў.
Лекар загаварыў пасля цяглага маўчання:
– Дзітрых просты чалавек, але ён бачыць, што Бог сапраўды хоча гэтага. У каралеўскай вязніцы сядзіць баярын Міхайла. Міхайлаў сын выракся бацькі і служыць у Вальдэмара чашнікам. У ягоных руках усе вінныя скляпы і мядушы. У душы Міхайлаў сын ненавідзіць караля і хоча вярнуць бацькаву вотчыну…
Твар госця асвятліла змрочная радасць.
– Вось гэта ўмацуе ягоную нянавісць. – Ён дастаў з кайстры важкую торбачку і высыпаў на стол залатыя манеты.
– Я сказаў не ўсё. Баярскі сын не асмеліцца падняць руку на князя. Але калі б…
– Калі б што? – нецярпліва выгукнуў Тэадорых.
– Калі б ягоны бацька памёр… Дзітрых думае, тады Міхайлаў сын адважыцца.
– Няхай баярын памрэ, – сказаў госць.
– Дзітрых будзе гаварыць з чалавекам, які носіць Міхайлу хлеб і ваду…
– Не
