Юльян Бакшанскі вярнуўся на радзіму і стварыў паўстанцкі атрад. Загінуў 4 красавіка ў бітве каля вёсак Свечкі і Плябань цяперашняга Маладзечанскага раёна.
100
Цыт. паводле: Токць, С. Беларуская прыгонная вёска і панскі двор ХІХ ст. у святле мемуарнай літаратуры / С. Токць // Arсhe. – студзень-люты 2014. – № 1–2 (122–123). – С. 214–215.
101
Шалькевич, В.Ф. Кастусь Калиновский. Страницы биографии / В.Ф. Шалькевич. – Мн.: Университетское, 1988. – С. 63.
102
Кісялёў, Г. Новае пра Кастуся Каліноўскага / Г. Кісялёў // Полымя. – № 7. – ліпень 1959. – С. 146.
103
Кісялёў, Г. Героі і музы: гіст. – літ. нарысы / Г. Кісялёў. – Мн., 1982. – С. 119.
104
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom XI. – Warszawa, 1890. – S. 720.
105
У 1848 годзе Карл Маркс і Фрыдрых Энгельс напісалі “Маніфест камуністычнай партыі”.
106
Згадкі пра дапамогу “пранцуза” маюцца ў № 2, 3, 5 і 7 “Мужыцкай праўды”. У № 3 пазначана: “Калі Пранцуз пад Свістаполем заўсім пабіў маскаля, то для таго, каб маскаль не меў сілы і грошы, прыказаў народаві даці вольнасць, не браць рэкрутаў і вялікіх падаткаў. Маскаль згадзіўся на гэта, бо думаў, што народ дурны і патрапіць яго ашукаці!”.
107
Kordowicz, W. Konstanty Kalinowski / W. Kordowicz. – Warszawa, 1955. – S. 31.
108
Хаўстовіч, М.В. Гісторыя беларускай літаратуры 30–40-х гг. ХХ ст. / М.В. Хаўстовіч – Мн.: БДУ, 2001. – С. 8.
109
Хаўстовіч, М.В. Гісторыя беларускай літаратуры 30–40-х гг. ХХ ст. / М.В. Хаўстовіч – Мн.: БДУ, 2001. – С. 50.
110
Кісялёў, Г. Героі і музы: гіст. – літ. нарысы / Г. Кісялёў. – Мн., 1982. – С. 121.
111
Там жа, с. 120.
112
Герцен, А.И. Былое и думы / А.И. Герцен. – М.: ГИХЛ, 1958. – Часть 1. – С. 119.
113
Игнатович, Ф. Врач Целестин Михайлович Цехановский: повстанческий начальник Гродно и общественно-медицинский деятель Сибири / Ф. Игнатович. // Горад Святога Губерта: альманах лакальнай гісторыі. – Гродна, 2014. – Выпуск 8. – С. 108.
114
Швед, В.В. Рэквіем паўстанцам 1863–1864 гг. Гродзенская губерня / В.В. Швед. – Мінск: Альфа-кніга, 2017. – С. 49.
115
Баляслаў Длускі (1826–1905) падчас навучання ў гімназіі стаў удзельнікам таварыства, якое ўзначальваў Шымон Канарскі, расстраляны царскімі ўладамі ў 1839 годзе. Длускі быў сасланы на Каўказ у войска, дзе даслужыўся да звання капітана, пасля чаго выйшаў у адстаўку. У 1857–1861 гадах вучыўся ў Маскоўскім універсітэце, дзе прымаў актыўны ўдзел у студэнцкім руху. Падчас паўстання стаў вайсковым камісарам Ковенскага ваяводства. Кіраваў паўстанцкім атрадам (мянушка – Ябланоўскі). Эміграваў у Парыж, затым Лондан. У 1873 годзе перасяліўся ў Галіцыю. Выпусціў атлас і ілюстрацыйныя табліцы “Выявы ласосевых рыб у польскай і еўрапейскай навуковай кнізе XVIII і XIX стагоддзяў” (Wizerunki ryb łososiowatych w polskiej i europejskiej książce naukowej XVIII i XIX wieku).
116
Уладзіслаў Барзабагаты
