колькасьць грызуноў. Жывёлаў, небясьпечных для чалавека, тут няма. Спакой і радасьць, – ён сумнавата ўсьміхнуўся.
– А які народ насяляе гэты Сад?
– Мой.
– А як ваш народ завецца?
– Раншай… Раншайты.
– Не чуў пра такіх. Але па гаворцы думаю, што вы выйшлі з Заходніх Тунэляў.
– Так. Праўда, гэта было так даўно, што пра нас ужо забыліся.
– А я прадстаўнік вемасутаў, з самага долу. Даляшорзах Ін-Йорм.
– Ого, – зьдзівіўся ён, – з тых шаманаў-далакопаў?
– Так, хаця мне не падабаецца, калі нас так называюць.
– І змог дабрацца сюды! – ён на імгненьне задумаўся… – Раншай Варат Першы, – цьвёрдым голасам прадставіўся «лесавік-садавік».
«Руата таксама была першая», – падумаў я.
– Цікава, што вашае імя і назва народу супадае.
– Такі ў нас звычай. Дадаваць у імёны хлопцаў назву нашага гордага народу.
– Магчыма, у такіх варунках, народ квітнее. Паветра, вады і ежы хапае.
– Вядома.
– А колькі вас? Мабыць, сотня, дзьве? Вунь якая тэрыторыя.
Ён усьміхнуўся шырэй. Відаць, здагадаўся, чаму я задаў гэтае пытаньне.
– Нас тут дастаткова. Але нават адзін новы чалавек будзе ўжо лішнім.
Нядобрыя ноткі прагучалі ў словах мужчыны.
– Але ж пакуль спускаўся з гор, я ня ўбачыў ніводнага, апрача вас, чалавека, – прамовіў я спакойна, – і нават жытла не відаць.
Ён моўчкі раскідаў кіем вуглі, дастаў бульбіны і паказаў поглядам, каб я частаваўся.
– А далей няма яшчэ аднаго саду ці лесу? – спытаў я, падкідваючы на далоні гарачы плод.
– Няма.
– А вы былі там, за гарамі? – я паказаў у той бок, куды сядала сонца.
– Тут навокал горы.
– Але ж за імі павінна быць зямля.
– За імі жалеза-каменная пустэльня з дробным пылком.
– І так да самага далягляду?
– Так па ўсёй плянэце. Сад – аазіс на дне вялікага кратэра. Вакол – непраходныя горы… Гэта Сад Замкнёных Гор…
– Чаму тут Сад ёсьць, а там нічога няма? – даймаў я «садавіка».
– Табе не зразумець…
– Я шмат чаго ведаю пра Сусьвет! – ганарліва прамовіў я.
Мужчына паблажліва зірнуў на мяне:
– Даўно, у дагістарычную эпоху, гіганцкае касьмічнае цела прабіла жалеза-каменную кару плянэты. Яго рэчыва перамяшалася з больш мяккімі ніжнімі слаямі, што і дазволіла нашым продкам пасадзіць тут Сад.
– А самі яны спусьціліся пад зямлю?
– Правільна.
– А адкуль вы гэта ведаеце?
– Нашыя старэйшыны апавядалі.
– А магу я зь імі пагаварыць?
– Можаш… Толькі заўтра. Сонца сядае. Будзе ноч.
Насамрэч надыходзіла Ноч – а ня штучнае зацямненьне, якім кіруе Аўтаматычная Станцыя Часу!
– А
