з Японіі – шведская? На апошніх занятках мы мусілі ў парах адказваць на пытанні. І мы з Эміко добра разумеліся, гаварылі пра фемінізм. Ну крута ж! Эміко абуралася, што ў Японіі пра фемінізм нічога знаць не знаюць.
Я пачала думаць на пякельнай беларуска-шведска-англійскай трасянцы. Да ўсяго яшчэ руская – мова міжнародных зносін з людзьмі з постсавецкай прасторы. Пераключаю тумблер у залежнасці ад камунікатыўнай сітуацыі. Напэўна, гэта карысна для мозга, і я з часам прызвычаюся, але пакуль няпроста.
Шведская, між тым, толькі падаецца лёгкай. Гэта ілюзія. Мова стаіць перада мной неахопная. Праз фанетыку, праз вымаўленне розных людзей яна нармальна так паказвае мне дулю і не даецца проста. Наіўна тут выяўляць самаўпэўненасць.
15
Ад паездкі ў Стакгольм на душы стала лепей у разы. Ніна потым сказала, што я ажно перамянілася з выгляду, тварам прасвятлела. Я адчула сябе шчаслівай адразу, як выйшла на цэнтральнай станцыі і пашыбавала на Дротнінгатан. Стакгольм я люблю. На сустрэчу з мясцовымі сябрамі і калегамі ўвалілася, быццам дабраўшыся да жыццядайнага аазіса пасля тыднёвага падарожжа ў пустыні. Усё-ткі ў Яблычным горадзе я ўвесь час адчуваю сябе самотнай чужынкай.
У Стакгольм мне пашчасціла дабірацца з аднагрупнікам Ванг Вэем, разам ехалі ў аўтобусе і перасаджваліся на электрычку. Я была радая спадарожніку, бо заўжды хвалююся, калі еду незнаёмымі маршрутамі, і кепска арыентуюся на мясцовасці. Пасля заняткаў Ванг Вэй працуе ў адным з суседніх мястэчак касірам у краме, каб быць незалежным ад бацькі. Ён крута знаецца ў матэматыцы і ўмее хутка памнажаць у галаве як найменш двухзначныя лічбы. Пра большыя не ведаю, бо Астрыд большых з яго не пытала.
Дзеля працы Ванг Вэй кіне вучобу праз месяц.
Праз разявайства мы праехаліся ў электрычцы на месцах для цяжарных, быццам пара ў чаканні дзіцяці. Я гэта заўважыла, калі ўзнялася. Тунтэматон пазней смяялася да слёз, калі я пераказвала ёй гэты выпадак.
Познім вечарам я паспела на электрычку назад. Потым перасадка на аўтобус, а пасля – яшчэ дваццаць хвілін пешкі да інтэрната. Іду – страшна, вакол ані чалавека, неба нада мной чорнае, зоркі добра відаць.
Дайшоўшы да інтэрната, я не адразу выправілася ў пакой, а пасядзела на балконе ў холе, паглядзела на зоркі ў спадзяванні пабачыць знічку. Вельмі хацелася з кім-небудзь пагаварыць. Шкада, я не мела нумара новенькай з Паўночнай Афрыкі, якая далучылася да нашай групы, – так бы можна было запрасіць яе пасядзець разам. Я яшчэ потым доўга не магла заснуць, узбударажаная.
Новая аднагрупніца – гэта Тунтэматон.
16
Нічога сабе – сышліся мы з Нінай у меркаваннях, калі Тунтэматон прыйшла на заняткі першы раз. Яна робіць уражанне, хоць, думаю, ніколі не мае гэтага на мэце. “Тунтэматон – шляхетная натура”, – як потым будзе часта казаць Фартун.
Тунтэматон таксама пасялілася ў інтэрнаце, толькі ў іншым корпусе, Нургордэне.
Мне выпала правесці з ёй інтэрв’ю, каб расказаць
