Markus byt sy antwoord terug. Dan draai hy vinnig om en stap woedend van die huis af weg. Hy en Wepener sal nooit langs een vuur sit nie. Dis nou ’n uitgemaakte saak dat hulle geswore vyande is. Hy was bereid om Frank Wepener te vergewe, maar dit het nie gewerk nie. Frank is te koppig om sy verskoning te aanvaar.
Hy stap haastig na die kapkar waar Rosalie alreeds op hom wag. Hulle sal moet roer as hulle nog betyds by die kerk wil wees.
Op pad na Harrismith praat hulle nie veel nie. Rosalie het Wepener voor die huis sien stilhou, en sy brand om vir oom Markus te vra of hulle vrede gemaak het, maar aan die broeiende uitdrukking op sy gesig, weet sy dat dit nie so iets is nie. Hulle het weer stry gehad …
Ná die kerkdiens wil hulle dadelik terugry Leydshoop toe, maar Charles Bennet keer Rosalie voor. Oom Markus maak van die geleentheid gebruik om met van sy vriende te gaan gesels.
Charles beskou Rosalie se skoonheid met teësinnige bewondering. Dis juis haar besondere bekoorlikheid wat haar sondig maak, dink hy en besluit vasberade dat hý die een is wat haar moet teruglei na die goeie paaie. “Ek wil ernstig met jou praat, Rosalie.”
Sy sug liggies.
“Ek is nie vanoggend in ’n bui om te luister na jou preke nie, Charles.”
Hy lyk seergemaak.
“Ek wil nie vir jou preek nie. Daar is iets anders wat ek vir jou wil vra.”
Sy gaan staan en kyk na hom. Haar ongeduldige houding moedig hom geensins aan om te praat nie, en hy wonder skielik of hy die regte ding doen.
“Dit gaan oor ons … oor jou en my.”
“Wat van ons?” wil sy ontoegeeflik weet.
“Ons ken mekaar al amper ’n jaar, en nou het ek gedink …” Hy steek vas en lek oor sy lippe. “Ek het gedink dat dit tyd geword het dat ons verloof raak. Ek het ’n vrou nodig om saam met my Bethlehem toe te gaan, en jy is nou in só ’n moeilike posisie omdat die mense jou veroordeel. Ek is dalk die enigste man wat jou ooit sal vra om met hom te trou.”
Rosalie snak na haar asem.
“Jou vermetelheid is ongelooflik, Charles Bennet! Jy aanvaar te veel dinge as vanselfsprekend!”
“As ons eers getroud is, kan ek jou help om weer geluk te vind … ’n soort geluk wat jy nie eens geweet het bestaan nie.” Charles is seker van sy saak. Hy weet dat die ongelukkigheid Rosalie opknaag, en hy weet dat die jong mans lugtig is vir hulle ouers omdat sy ’n aangenome kind is. Sy kan hom nie weier nie.
Rosalie haal diep asem.
“Jy dink jy het my in ’n hoek, maar jy het nie. Ek sal veel eerder alleen gaan woon met my perde as dat ek met jou trou en gaan sit en muf in jou pastorie. Ek is nie ’n predikantsvrou nie, Charles! Ek het genoeg van my eie probleme sonder om nog ander mense s’n om my nek te kry! Ek is net nie die soort mens wat alles sal kan opoffer vir ander nie.”
Hy glimlag stadig.
“Jy sal leer, en jy sal dan die grootste geluk ondervind wat ’n mens kán. Geluk is vir jou belangrik, maar dit sal jou altyd bly ontwyk tensy jy besin, Rosalie.”
Sy begin onbedaarlik bewe.
“My geluk lê nie by jóú nie, Charles! Ek kan nie met ’n man trou wat ek nie liefhet nie.”
Haar woorde skrik hom nie af nie. Dit versterk eerder sy gevoel dat hy die regte ding doen.
“Menslike liefde is van geen belang nie. Dis van verbygaande aard. Daar is net een soort liefde … die liefde vir jou Skepper.”
Rosalie byt op haar tande. Die gesprek het reeds te lank geduur, en sy is hewig ontsteld.
“Een keer in jou lewe gaan jy ’n eenvoudige antwoord aanvaar!” sê sy skielik kwaad. “My antwoord is en bly nee! Ek wil nie met jou trou nie, ek wil nie jou lewe met jou deel nie, ek wil nie wees wat jy my wil maak nie! Nee! Nee! Nee!”
Charles knipper sy oë agter die dik brilglase. Hy was haar uitbarsting glad nie te wagte nie, en nou wonder hy of hy haar nie verkeerd opgesom het nie. Hy was só seker dat haar hartseer en ongelukkigheid haar na hom sou dryf. Waar het hy dan sy oordeelsfout gemaak? Maar só maklik gaan hy ook nie tou opgooi nie. Hy sal haar ’n bietjie tyd gee om te besin, en dan sal sy na hom toe kom. Dit kan nie anders nie.
Rosalie vlug van hom af weg en gaan klouter op die kapkar om vir oom Markus te wag. Sy wens dat Charles Bennet haar met rus wil laat. Hy dompel haar telkens in die onsekerheid, en soms het sy al gewonder of sy nie maar saam met hom moet gaan en wegkom van Leydshoop af nie. Maar dan skud sy haar kop. Harmonie en Thor is die twee wesens wat sy naas oom Markus die liefste het … Sy aarsel. Nee, sy het Renier de Koning selfs liewer as haar perde of haar oom Markus. Al haar hartseer spruit uit daardie hopelose liefde.
Sy besef dat sy in ’n heel onbenydenswaardige posisie is. Sy is onwelkom op die plaas waarop sy grootgeword het, sy is onaanvaarbaar vir mense wat sy lankal ken, en sy het geen heenkome as sy die dag van die plaas af moet padgee nie. Dit is asof sy geen reg op ’n bestaan het nie, om van geluk nie eens te praat nie. Al wat sy kan doen, is om uit te hou totdat oom Markus te sterwe kom, en dan sal sy sien wat die toekoms haar kan bied.
5
Laat die Maandagmiddag kom ’n vreemde rytuig op Leydshoop aan. Dis ’n breë, plat gedoente met sitplekke teenoor mekaar aan die twee smaller kante. Twee perde trek die kar wat op groot, goedgeveerde wiele ry.
Toe dit voor die deur stilhou, klim Renier van die rytuig af. Hy lag opgewek toe hy oom Markus, Hanna en die jongmense se nuuskierigheid sien.
“Die oes was goed, oom Markus, toe koop ek maar hierdie ding.” Hy glimlag ingenome. “Hulle noem dit ’n landauer en dit ry soos ’n droom. Hoe lank dit op die plaaspaaie gaan hou, weet ek nie, maar ek sal dit maar net met spesiale geleenthede gebruik.”
Clara se oë blink.
“’n Landauer! Is dit hoe hulle lyk? Ek het nog net daarvan gehoor!” Sy stap om die rytuig en bekyk dit van alle kante. “Dis nou mode om een van dié goed as bruidskar te gebruik.”
“So swierig as wat hulle kon,” sê Renier laggend. “Dit skommel en skud nie soveel as die ou kapkar nie.”
Hanna sluit by haar dogter aan en bekyk die koperlampe met ’n glimlag.
“Het dit baie gekos?”
“’n Paar honderd pond, maar ek dink dit is die moeite werd. My pa het ’n bietjie teëgestribbel, maar hy het kop gegee.”
Samuel kyk na oom Markus.
“Daar is ’n splinternuwe spaider op Harrismith, oom Markus, en ek het –”
“Vergeet daarvan,” val Markus hom bruusk in die rede. “Ek is nie meer so ryk dat ek voor die voet kan koop wat ek wil nie.”
Samuel frons vies.
“Die oes was goed,” brom hy.
“Die oes se geld sal nie gebruik word vir sulke uitspattighede nie.”
