Christine le Roux
Keur 3
Die honger hart
Deel van die pakket
Verskuilde liefde
Human & Rousseau
Hoofstuk 1
Julia Naudé sit moeg agter haar lessenaar en stoot die hope papiere eenkant toe sodat sy die dag se pos kan begin lees. Haar donker hare is in haar nek vasgemaak in ’n poniestert; oor haar wang lê ’n modderstreep. Plato, haar labrador, lê by haar voete en hap elke nou en dan na ’n mot wat van buite af ingekom het om om die leeslamp te fladder. Die woonkamer, wat ook dien as kantoor, is deurmekaar. Die meubels word oorskadu deur potplante, klimplante, bakke en houers vol saailinge, potte, bottels en houers vol insekdoder, plantvoeding, reklamemateriaal van kwekerye en hardewarewinkels.
Julia skeur die een koevert na die ander oop en plaas die rekeninge eenkant. Sy is net van plan om die res te los en te gaan kos maak, toe een koevert haar aandag trek en sy dit oopmaak. Fronsend lees sy die brief, gee dan ’n laggie en kyk af na Plato.
“Hoor bietjie hier,” sê sy en vryf sy nek tussen haar vingers. “Oom Septimus se prokureur sê ek is ’n erfgenaam en ek moet hom so gou moontlik kom spreek, aangesien die testament te ingewikkeld is om in ’n brief uiteen te sit. Nou toe nou!”
Sy gooi die brief neer en staan op. Die hond volg haar en gaan lê op die koel teëls van die kombuisvloer terwyl sy vleis uithaal en ’n pan op die stoof sit.
Terwyl sy slaai maak en koue aartappels sommer saam met die vleis in die pan gooi, dink sy aan oom Septimus. Hy was nie familie nie; sy kan nie eens meer onthou hoe haar ouers hom leer ken het nie. Hy was ’n oujongkêrel tot sy dood twee weke gelede, ’n boer. Sy onthou vaagweg dat sy as kind op die plaas was, maar hy het elke tweede Julievakansie Transvaal toe gekom om by haar ouers te kom kuier. Nadat hulle aan die Suidkus afgetree het, het hy elke winter kom kuier, die soel weer het hom geval. Dis waar sy hom die laaste keer gesien het – verlede Julie, ses maande gelede, toe sy by haar ouers gaan kuier het om uit te rus na die hofsaak. Sy ruk die pan ru eenkant toe, dis nie iets waaraan sy nou wil dink nie.
Oom Septimus het oud geword, dit was haar eerste waarneming. Oud en maer. Eers na die tyd het haar ma vertel dat hy toe pas gehoor het van die kanker en dat hy goed geweet het hy het net enkele maande oor om te lewe. Vir haar het hy niks gesê nie. Hy was die simpatieke oom wat sy sedert haar kinderjare geken het – nog vol grappe en wyshede, steeds die beste luisteraar wat sy nog ooit geken het. In die middae het sy en hy langs die see gaan stap, nie ver nie omdat hy gou moeg geword het, en dit was tydens hierdie wandelings, by mekaar ingehaak, dat sy haar hart uitgepraat het, vir hom die hele storie vertel het. Hy het net geluister, nie probeer raad gee of troos nie. Hy het toegelaat dat sy ontslae raak van ’n bietjie van die bitterheid en woede, die haat en wrok.
Toe sy hoor hy is dood, was sy diep geroer en baie hartseer. Sy kon nie na die begrafnis toe gaan nie omdat sy te besig was en omdat sy plaas, waar hy begrawe is aan die voet van die Swartberge, te ver was. Haar ouers het die begrafnis bygewoon en haar vertel daarvan. Sy laat haarself nie meer toe om te lank oor enigiets te tob nie, dit was een van haar sterkste voornemens en die een waarby sy hou. In haar gedagtes was hy nie regtig dood nie, sy sou hom altyd onthou as die liewe ou man wat hy was – haar peetpa wat nooit ’n verjaardag vergeet het nie, wat toe sy klein was, altyd geweet het watse verrassing haar die meeste sal plesier. Sy het net voortgegaan met haar werk en nie te veel daaroor gedink nie.
Die tuinversorgingsdiens wat sy en ’n vriendin begin het, het gegroei, uitgebrei en ’n wins begin toon, maar dit is harde werk. Sy is nie tevrede om by die huis te sit en haar werkers alleen uit te stuur in die bakkie nie. Sy is orals by, het ’n persoonlike belangstelling in elke tuin. Die harde, fisieke werk is goed; dit laat nie tyd vir dink of voel nie, en dít pas haar uitstekend. Sy wil nooit weer voel nie. Sy wil met plante werk, nie met mense nie. Sandra, haar vriendin, doen die kantoorwerk, beantwoord die telefoon, staan voornemende kliënte te woord. Sy wat Julia is, wérk.
Sy besit nie meer ’n rok nie; elke oggend trek sy ’n skoon denimbroek, ’n hemp en seilskoene aan en klim in die bakkie. Wanneer sy saans by die huis kom, bad sy, handel die noodsaaklike werk af en gaan slaap. Sy gaan nooit uit nie, en sy sien niemand behalwe die mense wat vir haar en saam met haar werk nie. Dit pas haar. Sy is nie gelukkig nie, maar sy is tevrede.
Sy skep vir haar kos in en skep Plato s’n in sy bak. Sy eet sommer by die kombuistafeltjie en spoel haar bord uit toe sy klaar is. Wat sou oom Septimus vir haar nagelaat het? wonder sy. Sy voel skuldig omdat sy daaraan dink; die ou man het meer vir haar beteken as ’n klompie rand wat hy dalk nagelaat het, maar sy kan nie ontken dat ekstra geld sal help nie.
Vroeg die volgende oggend bel Julia die prokureur en nadat sy na haar dagprogram gekyk het, reël sy om hom twaalfuur te gaan spreek. Effens ergerlik sorg sy dat sy eers by die huis ’n draai kan maak om darem net ’n romp aan te trek in plaas van die langbroek, en twaalfuur stuur ’n sekretaresse haar by die kantoor van meneer Brink in.
Meneer Brink is jonger as wat sy haar hom voorgestel het. Hy staan beleef op en wag totdat sy sit. Voor hom op die lessenaar lê ’n dik pak papiere, en hy skuif dit heen en weer asof hy senuagtig is terwyl sy skerp oë haar bestudeer.
“Juffrou Naudé,” sê hy nadat sy sekretaresse vir hulle tee gebring het, “ek is bevrees u oom het ’n uiters onortodokse testament nagelaat. Dit is ’n nuwe een, in Augustus eers opgestel, en kanselleer dus die vorige.”
“Ja,” sê sy bot. “Hy het toe geweet hy gaan nie meer lank lewe nie.”
“Presies.” Hy skuif weer die papiere heen en weer. “Ek is natuurlik nie sy eie prokureur nie; my kollega het my bloot gevra om die saak aan hierdie kant te hanteer omdat hy gereken het ’n brief is nie voldoende nie.”
“Hoekom nie?” vra sy fronsend.
“E … U sal verstaan sodra ek dit vir u uiteensit.” Hy kyk na haar stroewe gesig en lyk selfs meer senuagtig. “My kollega in die Kaap verseker my hierdie testament is wettig en geldig, dit kan nie sommer afgeskryf word as ’n eksentrisiteit van ’n siek ou man nie. Blykbaar het sy prokureur daar hom probeer oorhaal om dit nie te doen nie, maar hy was vasbeslote.”
“Liewe aarde,” sê sy koel. “Dink u nie u moet maar vir my sê wat daarin staan nie? Al hierdie duistere verwysings help nie eintlik nie.”
“E …” sê hy. “Ja.” Hy kyk op na haar. “U is nie getroud nie?”
“Nee, natuurlik nie,” sê sy koud.
“Ken u ’n meneer Malan? André Malan?”
“Nee.”
Hy sug en tel die boonste papiere op. “Ek sal dit vir u probeer opsom; ek dink dit sal die maklikste wees. U oom –”
“Hy was nie regtig my oom nie,” val sy hom in die rede. “Hy was nie familie nie, net ’n ou vriend van my ouers, my peetpa.”
“Ja, presies.” Hy sluk. “Hy het op die plaas Ouderus geboer.”
“Dis reg.”
“En enkele jare gelede het hy die aangrensende plaas bygekoop. Blykbaar was dit oorspronklik een plaas en dit was altyd sy ideaal om dit weer een te maak. Elke stuk beslaan rofweg agtduisend hektaar.” Hy kyk weer op om te sien of dit vir haar iets beteken. “Dis groot, juffrou. Ons praat van ’n groot plaas.”
“Ja,”
