style="font-size:15px;"> Można tu zauważyć, patrząc z punktu widzenia koncepcyjnego i abstrakcyjnego, że pozytywizm Comte’a stanowi negację zarówno każdej nauki, jak i wszelkiej metody naukowej. Z filozofii historii nie może wyniknąć metoda teorii poznania, czyli logiczny zarys pozwalający człowiekowi odróżniać prawdę od fałszu. Przeciwnie: to właśnie filozofia historii powinna – w perspektywie naukowej i racjonalnej – wynikać z teorii poznania, ponieważ tylko odróżniając prawdę od fałszu i łącząc rzeczywiście zaistniałe wydarzenia, można dojść do filozofii historii racjonalnej i naukowej, czyli opartej na prawdzie. Twierdzenie, że teorię poznania można wyprowadzić, wychodząc od niczym niepopartej filozofii historii, opartej jedynie na własnych popędach oraz/bądź na własnym subiektywizmie, nie jest nauką, lecz ideologią nauki i nieuchronnie prowadzi ku brutalnemu zastąpieniu prawdy kłamstwem.
29
J. Robinson, Messa e modernità. Un cammino a ritroso verso il regno dei cieli, Siena 2010, s. 139 (tyt. oryginału: The Mass and Modernity: Walking to Heaven Backward, San Francisco 2005).
30
Por. P. Arnaud, Le „Nouveau Dieu”. Préliminaires à la politique positive, Paris 1973.
31
J. Robinson, Messa e modernità. Un cammino a ritroso verso il regno dei cieli, dz. cyt., s. 139.
32
Marie-Dominique Chenu OP (1895–1990) – francuski dominikanin, teolog, przedstawiciel chrześcijańskiego egzystencjalizmu [przyp. tłum.].
33
Jean-Guinole-Marie Daniélou (1905–1974) – francuski teolog, kardynał, jezuita, pionier odnowy teologii katolickiej przez powrót do źródeł biblijnych [przyp. tłum.].
34
Yves Marie Joseph Congar (1904–1995) – francuski teolog, dominikanin, uczestnik Soboru Watykańskiego II, kardynał od 1994, zwolennik ekumenizmu [przyp. tłum.].
35
Henri de Lubac (1896–1991) – francuski jezuita, kardynał, członek teologicznej komisji przygotowującej Sobór Watykański II, w którym aktywnie uczestniczył; zaliczany do przedstawicieli tzw. Nowej Teologii (modernizmu) [przyp. tłum.].
36
Karl Rahner (1904–1984) – niemiecki duchowny katolicki, teolog; był jednym z najbardziej wpływowych teologów XX wieku, który znacząco wpłynął na Sobór Watykański II, próbował połączyć aktualne ludzkie doświadczenie oraz myśl z wiarą chrześcijańską [przyp. tłum.].
37
I. Kant, Religia w obrębie samego rozumu, tłum. A. Bobko, Kraków 2007.
38
J. Robinson, Messa e modernità. Un cammino a ritroso verso il regno dei cieli, dz. cyt., s. 139.
39
Poprzez „transcendentalną jedność religii” rozumie się doktrynę inicjacyjną, według której istnieje tylko jedna prawdziwa Tradycja, o charakterze ezoterycznym, a zatem dostępna tylko wtajemniczonym. Wszystkie religie ezoteryczne miałyby być jedynie odbiciem tej jednej Tradycji, a zatem wszystkie religie w swej istocie sprowadzałyby się do jednej wspólnej idei, pomimo ewidentnych różnic pomiędzy wierzeniami.
40
Egzoteryzm – według wyznawców doktryn inicjacyjnych (ezoterycznych) wiedza dostępna całej ludzkości, a nie tylko wtajemniczonym.
41
Doktryny inicjacyjne uważają za ezoteryczne wszystko to, co jest zrozumiałe wyłącznie dla wtajemniczonych. Inicjacja mistyczna rozumiana jest jako rytuał, poprzez który – według wyznawców tych doktryn – bliżej nieokreślone duchowe energie o ponadludzkim pochodzeniu przenikają inicjowanego, czyli tego, który przystępuje do rytuału, otwierając go na ponadrozumowe poznanie rzeczywistości, wyrażone frazą „czytać między wierszami”.
42
Tłum. własne. W oryginale nie podano źródła cytatu [przyp. tłum.].
43
J. Robinson, Messa e modernità. Un cammino a ritroso verso il regno dei cieli, dz. cyt., s. 72.
44
Drugie wspomnienie, [w:] Wspomnienia s. Łucji z Fatimy, dz. cyt., s. 102.
45
Tamże.
46
Z wywiadu udzielonego dziennikarzom przez Benedykta XVI podczas lotu do Portugalii, 11 maja 2010 roku [tłum. własne – przyp. tłum.].
47
Tłumaczenie homilii zaczerpnięte z serwisu Katolickiej Agencji Informacyjnej: http://ekai.pl/biblioteka/dokumenty/x913/homilia-benedykta-xvi-podczas-mszy-sw-w-fatimie-maja/ [dostęp 28.10.2013; przyp. tłum.].
48
Por. G. Hierzenberger, O. Nedomansky, Tutte le apparizioni della Madonna in 2000 anni di storia, Casale Monferrato 1996, (wyd. polskie: tychże, Księga objawień maryjnych od I do XX wieku, tłum. K. Górski, B. Kujawa, Warszawa 2
1
A. Socci,
2
Reakcja na tekst A. Socciego zaowocowała odpowiedzią w postaci książki napisanej przez T. Bertonego wraz z G. De Carlim,
3
C.A. Ferrara,
4
Joseph de Belfont,
5
F. Knittel,
