Дьолу бэлэхтээ, Сэргэлээх. Ульдаа Харалы
Чтение книги онлайн.
Читать онлайн книгу Дьолу бэлэхтээ, Сэргэлээх - Ульдаа Харалы страница 5
– Бу атаҕастаан эрдэхтэрин! – Гена, киһи бэрдэ, оһоххо иилиллэн турар күлүүкэни сулбу таһытан ылар.
Сима, тугу эрэ, бэйэни көмүскэнэргэ сөптөөҕү көрдөөн, көрүөлээн элэгэлдьитэр.
– Бэйи тохтооҥ, омуннурумаҥ эрэ, уолаттар. Бастаан киһибитин истиэҕиҥ, – Слава дьонун уоскуталыыр. – Ну, расскажи толком, Виктор, что случилось-то?
…Витя коннайга, кыргыттарга тиийбит, онно үс олохтоох уолаттар бааллара үһү. Кини тиийээтин, кыргыттар преподавателлэрэ, сааһыра барбыт дьахтар тахсан, утуйдубут диэн, тахсыбыт оҕолору иһирдьэ ыҥыртаан киллэрбит. Уолаттары тарҕаһалларыгар эппит. Анараа уолаттар, сылдьымахтаан баран, ханна эрэ элэс гыммыттар. Витя барбакка, коннай таһыгар сылдьыбыт. Сотору Маруся сыбдыйан тахсыбыт. Иккиэн балачча турбуттар. Куустуһуу, уураһыы да баара. Онтон преподаватель тахсан, Ширяева Марияны ыҥыра сатаабыт. Виктордаах, эркиҥҥэ сыстан, биллибэккэ турбуттар. Кыргыттар бары тахсан, көрдөөн, кинилэри булан ылбыттар.
– Ты, чё? Обалдела? Завтра она позвонит и тебя отчислят!
– Пока не поздно, все в дом, марш! – били кинилэри туппут хотумсук кыыс дьаһайбытынан барар.
Кыргыттар, Марусяларын иннилэригэр уктан, киирэн хаалаллар.
Ыаллар утуйбуттар, онон-манан биирдиилээн түннүк уота кылайар. Витя ол уоттарынан сирдэтэн, төннөн иһэн, сөптөөх хайысхатын сүтэрэн кэбиһэр. Биир олбуортан обургу ыт тахсан, сыыһа-халты хабыалаабытыгар, хантан кэлбит түргэнэ буолла, олбуорунан ыттан, кыра хоспох үрдүгэр ойон тахсар. Ыт олустаабытыгар, дьиэттэн дьахтар тахсан, үөхсэ-үөхсэ, хата, ытын баайар.
– Шныряют тут, всю ночь, ироды!
Оннук муна-тэнэ, дэриэбинэ ытын барытын уһугуннаран, дуолан моргуору таһаара сырыттаҕына, хантан кэлбиттэрэ биллибэт, икки уол барыс гына түһэллэр. Кинини бастаан охсон-тэбэн көрөллөр, ол кэннэ, Витя кыайан сөптөөх харданы биэрбэтэҕэр, үөс батааска бэрдэрбэккэ, быһыта сынньан кэбиһэллэр…
Итини барытын, хайдах баарынан Витя кэпсээбэт. Кыргыттарга сылдьыбытын, төннөн истэҕинэ саба түһэн кырбаабыттарын, «хаһыалара биллибэтин» эрэ кэпсиир.
Өйдөрүн-төйдөрүн булунан, сүбэлэһэн көрбүттэрэ, бу түүн ол күлүгээттэри булуо суохтар. Таах дэриэбинэни аймаан, туһата суохха сата баһын тардыахтара. Ол эрээри төрдө-ууһа суох кырбанан хаалар эмиэ сатаммат.
– Сарсыарда сэбиэттэригэр тоҕо сууллан тиийэн, ол кырбаабыт дьону булуҥ диир баҕайыбыт дуу? – диир Слава, толкуйга түһэн.
– Хата, оннук дьаһанар эбиппит. Буруйдаахтары булан, эппиэккэ тарда иликкитинэ, үлэҕэ тахсыбаппыт диибит, – Гена харахтара лаампа уотугар суостаахтык килбэлдьиһэллэр.
– Чэ билигин, киһибитин балыыһаҕа көрдөрөн, ыспараапка ылыаҕыҥ. Баҕар, олохтоохтор бэйэбитигэр баайсан туруохтара, «соҕотох нууччалаахтарын кырбаан баран, биһиэхэ балыйдылар» диэхтэрэ…
– Оннук-оннук, – уолаттар Слава ыллыктаах тылларыттан санаалара көнөн барар.
Аны