биз Паркент воқеалари ҳақидаги асл ҳақиқатни нафақат собиқ иттифоқ, балки жаҳон жамоатчилигига етказиш мақсадида бор куч ва имкониятларимизни ишга солдик.
Ўша пайтда Тошкентда яшаган Ўзбекистон халқ ёзувчиси, русийзабон адиб Темур Пўлатовни қишлоғимизга таклиф этдик. У киши фожиа гувоҳлари, жабрдийдалар, расмий шахслар билан бевосита суҳбатлашиб, кўплаб ҳужжатлар билан танишди ва орадан кўп ўтмай, Москвада рус ва инглиз тилларида чоп этиладиган “Московские новости” газетасида “Паркентда ўқ отишга рухсат берилган” номли таҳлилий мақола эълон қилди. Холис ва ҳаққоний руҳдаги ушбу мақола жамоатчиликда катта резонанс уйғотди, аммо унинг ўзбек тилидаги таржимасини Ўзбекистондаги биронта матбуот нашрида чоп эттиришнинг иложи бўлмади. Шунда Маҳмуд Тоиров бутун масъулият ва жавобгарликни бўйнига олиб, ушбу мақолани “Паркент тонги” газетасида босиб чиқарди ва бу кўнгли озор топган, яқинларидан жудо бўлган, ноҳақ туҳматга учраган Паркент аҳлининг ярасига маълум маънода малҳам бўлди.
Бу ўзбошимчалик учун “муҳаррир М.Тоиров”нинг “партиявий линия” бўйича тегишли идоралардан эшитган таъна-дашномлари – бу энди бутунлай бошқа тарих…
Бу мураккаб, сирли дунёнинг ёзилган ва ёзилмаган қонунларига кўра, инсон ҳаёти ҳамма вақт ҳам бир текис, силлиқ кечмайди. Маҳмуд ака умри давомида шодлик ва қувонч билан бирга, турли синовларни ҳам бошидан ўтказди. Отаси Тўхтақори ака қирқ олти ёшида вафот этгач, ўн икки ёшидан етимлик машаққати билан бирга, рўзғор юкини ҳам елкасига олишига тўғри келди, онасининг ишончи, жигарларининг суянган тоғи бўлиб, уларни касб-ҳунарли, уйли-жойли қилди. Энди барча ташвишлар ортда қолди, яйраб, тўлиб-тошиб ижод қиламан, деганида коронавирус балоси туфайли энг азиз ва яқин инсонларидан жудо бўлди. Бироқ у ҳеч қачон қайғу-аламларга таслим бўлмади. Бунга унинг мустаҳкам иродаси, юрагини, қалбини тўлдириб турган иймон нури йўл қўймади.
Дилнинг туморидир иймоннинг нури,
Жоннинг жамолидир иймоннинг нури.
Тилдаги тўғри сўз забоннинг нури,
Маҳмуд, Ҳақни таниб ҳур бўлар одам,
Кўнгил осмонида нур бўлар одам.
Чиндан ҳам, Ҳақни таниган инсон ҳеч камлик кўрмагай, эзгу ниятларига албатта етгай.
Чин маънода адабиёт мухлисларининг, халқимизнинг меҳри ва эҳтиромини қозонган, табаррук 70 ёшга – донишмандлик ва камолот фаслига катта адабий хирмон билан кириб келаётган устоз шоиримизга сўнмас илҳом ва эл-юрт муҳаббати ҳамиша йўлдош бўлишини тилаб қоламиз.
Хайриддин СУЛТОН
БУ ҲИКМАТЛАР
БОБОМЕРОСДИР…
Неки айтсам, ёниблар айтдим,
Аввал ўзим қониблар айтдим.
Ақли ҳушнинг баридан тутиб,
Ақли тилдан тониблар айтдим.
