СИЁСАТШУНОСЛИК. Муқимжон Қирғизбоев

Чтение книги онлайн.

Читать онлайн книгу СИЁСАТШУНОСЛИК - Муқимжон Қирғизбоев страница 26

СИЁСАТШУНОСЛИК - Муқимжон Қирғизбоев

Скачать книгу

равишдаги ҳамкорлик учун ўзаро уюшуви, фуқаролар тинчлиги ёки уруш, барқарорлик ёки инқирозлик ҳолати;

      2) Сиёсий онг. У кишиларнинг ҳокимият аҳамиятига молик бўлган манфаатларини англаб етган ҳолатидаги муносабатларини сиёсий ҳаёт билан узвий боғлиқлигини ифодалайди. У ҳокимиятнинг мувофиқлаштирувчилик самарадорлиги ва кучини аниқлаб борувчи барча асосий ва аҳамият касб этадиган сиёсий муносабатларни ифодаловчиларни, шунингдек, субъектларнинг ҳокимият масаласидаги ўзаро боғлиқлигини характерлайди. Сиёсий онгнинг ўрни ва роли нуқтаи назаридан қараганда, ҳар қандай сиёсат сиёсий қарашлар ва идеаллар, дастурлар ва мақсадлар, кишилар хулқидаги меъёрлар ва кўрсатмалар, ҳокимият ва ўзини ўзи бошқариш органлари, элитани рекрутлаштириш механизмларини муттасил равишда мужассамлашуви ва институтлашувидан бошқа нарса эмасдир;

      3) Сиёсий ташкилот. У ҳокимият институтларининг ижтимоий жараёнларни мувофиқлаштириш ва бошқариш марказлари сифатида характерланадиган ролидир. Турли ижтимоий табақалар ва жамият сиёсий манфаатларини ифодаловчи қонун чиқарувчи, ижроия, суд ҳокимиятлари органлари мажмуи, партиявий ва ижтимоий-сиёсий институтлар, турли таъсир кўрсатиш гуруҳлари ва бошқа бўғинлар сиёсатнинг ташкилий қобирғаси ҳисобланади. Сиёсий ташкилотлар аҳолининг ҳокимиятга доир иродаларини мужассамлаштиради, уни бошқарув қарорларида ифода этади, шу тариқа, барча сиёсий жараёнлар учун маълум бир йўналишлар бахш этади57 .

      Сиёсатда бундай тузилмавий унсурларниннг ўзаро хатти-ҳаракати ва уларнинг мавжудлиги уларнинг ички бир бутунлигини таъминлайди, шу билан бирга, сиёсатни жамиятда маълум функцияларни бажариши учун шарт-шароитлар яратади.

      3. Сиёсатнинг функциялари

      Сиёсий фанларга мувофиқ сиёсатнинг турли-туман функциялари мавжуддир. Олимлар бу функцияларни турлича таърифлайдилар. Ҳозирги давр сиёсатшунослигида шаклланган характерли нуқтаи назарларни умумлаштирганда, сиёсатнинг функциялари қуйидагилардан иборатдир:

      –жамиятнинг барча ижтимоий табақалари ва гуруҳларининг ҳокимиятга боғлиқ манфаатларини ифода этади. Бу маънода сиёсат кишиларга ўз эҳтиёжларини қондиришлари ва ижтимоий мақомларини ўзгартиришлари учун қўшимча имкониятлар бериш воситасидир;

      –сиёсат фуқаролар манфаатларини фаоллаштириш, зиддиятларни очиб бериш, мақсадларни қўлга киритиш жараёнини кузатиб бориш натижасида жамиятда пайдо бўлган зиддиятларни ўзаро мувофиқлаштиради ва келиштиради, уларни давлат ва фуқаролар ўртасидаги маърифий ва маданий мулоқотлар оқими сари йўналтиради. Шунинг учун ҳам Платон сиёсатни “биргаликда яшаш санъати” деб бежиз айтмаган;

      –сиёсат ижтимоий мажбурлаш воситасидан фойдаланиш имкониятини назарда тутган у ёки бу аҳоли табақалари ёки барча социумнинг бир бутун манфаатларидан келиб чиқадиган ижтимоий ва сиёсий жараёнларга раҳбарлик қилиш ва бошқариш, яъни зиддиятларни мувофиқлаштириш ва келиштиришга доир ўзига хос функцияни бажаради;

      –сиёсий

Скачать книгу