veren kurumlarda tamamlamıştır. 1866-1870 yıllan arasında Kazan Din akademisinin Müslüman karşıtı bölümünde eğitim almıştır. Burada misyoner eğitimi almış, Arapça, Farsça ve Tatarca öğrenmiştir. İlminski’nin öğrencisi olan Ostroumov hayatı boyunca onunla alakasını kesmemiş ve birlikte çalışmıştır. Bkz. Somuncuoğlu, T. B. (2012). Çarlık Rusyasında Müslümanlar Üzerine Bir Dergi: Mir İslama (1912-1913). Türk Kültürü Araştırmaları Dergisi. Cilt: V, Sayı: 2. s. 83-102.
6
ÇN: Aleksandr Yefimoviç Alektorov (1861-1918): Rus tarihçi, şarkiyatçı, misyonerdir. Orenburg Pedagoji Enstitüsü’nü bitirmiştir. Kazakistan ve Başkir halklarının tarihi, kültürü ile ilgilenmiş, bu halkların eğitimi konusunda faaliyetler yürütmüştür. Ders kitapları hazırlamış, akademik kadroları oluşturmuş ve okullar aracılığıyla misyonerlik faaliyetleri yürütmüştür.
7
ÇN: Hristiyanlıkta, dinî veya idarî problemleri çözmek için içinde din adamı olmayanların da oluşturduğu genel ya da yerel kurul.
8
Literanurno-memorialnıy muzey Muhtara Avezova. Papka № 9, 135-142.
9
Dvadtsatitomnoye sobraniye soçineniy. (1980). Almatı, 363-364.
10
Kazak edebiyeti. (1989). 20 Ocak.
11
Proşloye Kazahstana v materialah i istoçnikah. (1935). Alma-Ata, 103-104.
12
Sovyetler Birliği Komünist Partisi’nin (SPKP) kongre kararname ve hükümleri ve Merkez Komite’nin genel toplantıları, 1985, bölüm I, s. 595.
13
Voşçin, V. (1914). Oçerki novogo Turkestana. Sankt-Peterburg, s.77.
14
Russkaya Pravda (1906), Sankt-Peterburg. 77.
15
Argumentı i faktı. (1989). № 2, 5-6.
16
Drujba narodov. (1988). № 12, 226)
17
Ostroumov N. P. (1904). Otçet Turkestanskoy uçitelskoy seminarii za XXV let yeyo suşçestvovaniya. Taşkent, 25.
18
ÇN: Konstantin Petroviç Von Kaufman 1867-1882 yılları arasında Türkistan Genel Valiliğinin ilk valisi olara hizmet etmiştir. Çarlık Rusyasının Türkistan’daki pek çok politikasının temelini atmıştır.
19
ÇN: Kazak edebiyatının ünlü simalarından Ahmet Baydursunov (1873-1937), XIX. asrın sonları ile XX. asrın ilk otuz yılında Kazak edebî ve sosyal hayatı ile siyasetine damgasını vurmuş bir şahsiyettir. Sanatkâr, şair, gazeteci, yayıncı, dilci ve edebiyatçı gibi vasıflarıyla, Kazak halkını sosyal ve medenî bir uyanışa hazırlayan, onlara yol gösteren tanınmış bir Kazak âlimidir. Baydursunov’un bıraktığı eserler, üç ana bölüm altında toplanabilir. Birincisi; yazarın halkı aydınlatma dili kurallarına göre öğretme ve tanıtma; edebiyatı tanıtma ve araştırmalar yapma gibi konularda yazdığı yazılarıdır. İkincisi; şiirleridir. Üçüncüsü; diğer dillerden tercüme ettiği eserleridir. Bkz. Biray, Nergis. (1999). Ahmet Baytursunoğlu ve Eserleri (1873/1937). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Denizli, Sayı: 5, s.10-17.
20
Novoye vremya. (1989). № 18, 25.
21
Kazak. (1914). 9 Mayıs. № 102.
22
Pravda. (1989). 6 Mart.
23
ÇN: Rusya’nın kuzeybatı topraklarında yaşayan özerk halk.
24
ÇN: Orta İdil bölgesinde özerk Çuvaşistan Cumhuriyeti’nde yaşayan, Çuvaşça konuşan Türk halkı.
25
ÇN: Mari dili Ural Altay Dil Ailesinin Ural Koluna bağlı Fin-Ugor dilleri ana grubundandır.
26
ÇN: Çarlık Rusya’sı dönemi boyunca Kazaklara yanlış bir kullanım olarak ‘Kırgız’ denmiştir.
27
Altınsarin, I. (1988). Taza bulah (Çistuy rodnik). Almatı, 133.
28
Ostroumov N. P. (1904). Otçet Turkestanskoy uçitelskoy seminarii za XXV let yeyo suşçestvovaniya. Taşkent, 25.
29
Kaufmankiy sbornik. (1910). Moskva, 140.
30
Ostroumov N. P. (1904). Otçet Turkestanskoy uçitelskoy seminarii za XXV let yeyo suşçestvovaniya. Taşkent, 5.
31
İstoriya izuçeniya tyurkskih yazıkov v Rossii. (1982). Moskva, 207.
32
Astrahanskaya Yeparhialnaya Vedomost. (1890). № 8, 11.
33
Vıtebskiy, V. N. (1892). İlminski. Kazan, 8.
34
ÇN: Orta Asya’da, Tatarlar Nogay şeklinde adlandırılmaktadır.
35
Baytursunov, A. (1989). Proizvedeniya, Stihotvoreniya, perevodı, issledovaniya. Almatı, 262.
36
Reaktsionnaya şkolnaya politika tsarizma v
