Vlooi wat só baie op haar eie pa lyk dat sy hom al in matriek die raad gegee het om sy hare vorentoe te kam sodat die hoër wordende voorkop minder opvallend is. Hier is ’n groot vleiskuif in wording.
“Ek sê vir Pa ... as ons nie nou iets doen nie, gaan daar nie ’n land oor wees vir my en my geslag om te erf nie.”
“As jy my vra, my seun,” val Antoinette in, “moet jy dit maar oorweeg om eendag, as jy jou graad klaar gevang het, soos Elna en Bertus oorsee te gaan bly.”
Die saadjies moet sy saai.
“As ouma hoor Ma sê so iets, word Ma-hulle onterf. En buitendien: hierdie is my land en ek gaan nêrens nie.”
Adriaan kan die kind gryp en hom vasdruk. “En so praat ’n Boerseun!”
“As die swartes my hier wil ...”
Antoinette is klaar met haar grimering. Nou wil sy nie politieke praatjies hoor nie. Sy wil ry. “Vlooi, gaan trek aan!”
“Ek sê maar net.”
Vlooi skuif in die kamer se klein ingangsportaaltjie by sy suster verby – Elisabeth, lank ’n verpesting in sy lewe, maar nou, wel, sy is orraait. Hy kan sien hoekom sy pelle ’n hand of wat oor daardie boudjies wil laat gly. Hy weet ook wat die algemene stand van humeure in sy ouers se slaapkamer op hierdie oomblik is. Hier kom ’n vloermoer as hy haar so vinnig in die verbygaan bekyk.
Adriaan sien nie sy dogter nie. Hy sien net ’n sexy rokkie en dan sien hy dis sy onskuldige klein Elisabeth waaraan daardie klere hang. As hang die regte woord is. Sy vul daardie rok se geheime plekkies volborstig en uitdagend. Hy sien hoe kort die rompie is en hoe lank die bene. Hy weet wat manne van lang bene dink en weet dat Elisabeth net een doel met haar rok het, en dis om die manne te laat kwyl. Hy haal diep asem vir die skreeuslag, maar Elisabeth praat voordat hy kan begin.
“Ma, Emily het al weer my blou baadjie iewers gesit waar ek dit nie kan kry nie.”
“En dit?” Adriaan se kreet kom hoog, maar nie heeltemal so hoog as wat dit sou wees as hy nie so totaal stomgeslaan was nie.
“En dit wat, Pa?” Die ene onskuld.
Adriaan besluit hy moet hom op ’n hoër gesag beroep. Hy draai na Antoinette: “Sy gaan tog sekerlik nie in daardie klere na die braai toe nie?”
“Get with the times, Pa. Al my vriende dra hierdie soort klere.”
“Ons gaan nie by jou vriende kuier nie, meisie, ons gaan by jou oom en tannie en jou ouma kuier.” Toe hy dit sê, weet hy dat hy Antoinette as bondgenoot verloor het.
“Los haar! Laat sy dra wat sy wil.” Antoinette wil nie korswil daaroor nie.
Adriaan maak hom met sy bril doenig. Sou hy op hierdie oomblik opgekyk het, sou hy die vinnige oorwinningsglimlag oor Elisabeth se gesig sien beweeg het, vinnig, in sy rigting, voordat sy haar oë weer ernstig op haar ma rig.
Antoinette vra: “Het jy in jou linkerkantse kas gekyk?”
“Hoekom sal hy daar wees?”
“Want dis waar sy hom al vantevore gehang het.”
Antoinette laat haar self ’n glimlag toe wanneer Elisabeth vinnig uitstap – bly dat die kind nog nie soos haar ma op haar voete dink nie en dadelik vra hoe sy wat Antoinette is so goed weet wat gereeld in Elisabeth se kaste gebeur.
Adriaan sien wel die glimlag raak. “Ek kan nie glo dat jy ...”
“Sy’s nie meer ’n kind nie. Probeer haar nou vasbind, en sy sal net harder skop. Jy weet hoe sy is.”
“Ja-nee, ons weet wie se kind sy is.”
“Ek kan nie onthou dat jy gekla het oor die skimpy rokkie wat ek gedra het toe ons op ons eerste date gegaan het nie ...” Sy staan naby Adriaan, trek hom aan die hemp nader sodat hy nie anders kan as om baie bewus te wees van haar nie, van die eau de toilette wat sy rojaal aan haar nek en borste ingedamp het.
“Dis anders.”
Haar heup raak nou aan Adriaan s’n. “O, en hoe’s dit anders?”
Adriaan verloor al sy stoom. In die oomblik van aarseling lê ’n lewe van kapitulasie. “Man, dis net anders.”
Hy stap uit, maar kom dadelik terug, asof hy iets vergeet en weer onthou het. “Dis ’n familiebyeenkoms. Nie ’n date nie,” sê hy.
“Vir ’n meisie van haar ouderdom is elke geleentheid ’n date.”
Adriaan skud net sy kop. Hy is reeds buite hoorafstand wanneer Antoinette haar eie oog in die spieël vang en saggies lag voordat sy haar lipstiffie finaal optel. In hierdie huis, weet sy, is alles soos ’n lang uitgerekte militêre kampanje. Beplanning en teenbeplanning, strategiese skuiwe en voorspelbare reaksies. Daarom dat sy die alewige braaie by Jan en Maria so haat. Dit is asof sy momenteel haar mag oor Adriaan verloor. Hy luister na ander mense wat die sweep klap. Beur in ’n ander rigting as die een waarin sy wil hê hy moet beweeg. Jan die touleier, Adriaan die vooros. En dan piekel almal maar agter Adriaan aan, wat agter Jan aanpiekel.
Té veel van ’n piekelry, wat haar betref. Hoe gaan sy Adriaan sover kry om skei te breek?
Sy lag nie meer wanneer sy die huis se deur agter haar toetrek en sluit nie. “Waar is Vlooi?” vra sy wanneer sy by die motor kom.
Antoinette kan nie glo dat ná al die geneul en gedreig van die oggend Vlooi steeds só draai dat hy nog nie saam met sy pa en suster gereed is vir die uittog na Jan en Maria nie. Sy gooi haar handsak op die voorste sitplek neer en stap terug huis toe. Adriaan kan hoor hoe sy sag probeer praat met haarself terwyl sy wegstap, tande styf op mekaar geklem. Hy kan die “... die klein stront ...” uitmaak, maar dan verdwyn sy die huis in.
Vlooi is in sy kamer. Sy heiligdom. Sy ouers dink hulle ken hom, maar as sy ma nou oor sy skouer kon geloer het, sou sy sy ander sy gesien het, die ware punt van sy hart.
“Vlooi,” roep Antoinette in die gang af, “as jy nie nou kom nie, moet jy self daar uitkom.”
“Ek kom, Ma,” antwoord hy.
Hy kyk na die rekenaarskerm voor hom. Dis oop by die 777-webblad. Boeremag, krygers van die Suiderland. Vlae: variasies op die ou Transvaalse vierkleur, variasies uitgedink deur Boere-milisie.
Dáár, dink Vlooi, dáár lê my toekoms. Sy bloed bruis van die sien van al die dinge wat vir hom net een ding uitspel: opstand.
Voordat hy uitstap, kyk hy ’n laaste maal in sy spieël en glimlag begrypend vir homself.
In die spieël is alles agterstevoor, maar hy ken die spreuk wat op sy T-hemp sy sentimente uitbulder heeltemal uit die kop: Boer met ’n roer. Dít is wie hy is, dink Vlooi.
Adriaan en Antoinette sien dadelik die T-hemp raak.
Laat die kind sy geloof só uitdra, dink Adriaan. Dalk maak hy vriende.
Antoinette sug weer van verligting. Sy was so bang Vlooi dra sy ander T-hemp, die een waarop staan: Ek doen alles
