005 5555
As jy een van die ongelukkige kinders is wat vir geen goeie rede geboelie word, op gepik of gespot word, kan jou skooldae hel wees. Jy kan dalk selfs een van die kinders wees wat seksueel misbruik word deur ’n onderwyser. As dit die geval is, vertel iemand wat jou sal glo. Skakel Kinderlyn!
Soos in die geval van vriende en familie, kan gesonde skoolboustene jou selfbeeld maak óf breek. Dit is regtig moeilik om van jouself te hou as jy voel niemand anders hou van jou nie. Om na jou kamer by die huis of die skoolbiblioteek te ontsnap, is dalk ’n tydelike verligting. Om by die dwelm- en alkoholkliek aan te sluit, of by die rebelse groep ouens wat in die moeilikheid kom omdat hulle motors steel of by huise inbreek, of by ’n bende, sal nie jou selfbeeld opbou nie. Ja, sekerlik sal dit jou die onmiddellike aanvaarding gee waarna jy soek – maar die gevolge is gewoonlik aaklig. Ek weet jy kan my dalk nie nou hoor nie, want die alleenheid, verwerping en pyn om die buitestander te wees, voel vir jou te erg om te hanteer. Dit is veral waar as jy nie vaste familieboustene het om jou te ondersteun nie.
Dit kan help om suksesvol te wees in iets. Mense sien jou raak, gee jou die erkenning wat jy nodig het. En ek bedoel nou nie jy moet die meisie word wat die beste “blowjobs” gee of die ou wat die beste dagga in die hande kan kry nie.
Kry iets konstruktiefs, iets wat jou laat goed voel oor jouself. Bou aan jou stene terwyl jy by die skool is – wees nuuskierig oor die lewe, kyk na die vordering van mense wat jy bewonder, vind ’n rolmodel en hou hom/haar dop, ontdek jouself en droom groot!
Geloofs- en kulturele boustene
Mense word binne ’n sekere kultuur en geloofsisteem gebore. Daar is so baie verskillende gelowe: Christenskap, Judaïsme, Boeddhisme, Hindoeïsme, ens.
Sorg dat jou geloofs- en kulturele boustene vir jou werk. Leer genoeg daaroor om tergery, bespotting en selfs geweld te weerstaan.
Ons land het letterlik kulture vir Afrika. Wat meer is, elf amptelike tale, elk met hulle eie dialekte, maak Suid-Afrika een van die lande met die mees diverse en fassinerende boustene. ’n Wonderlike geleentheid vir jongmense om oor verskille tussen mense en leefstyle te leer. Ongelukkig veroorsaak hierdie diversiteit ook dat ons leer oor vooroordele, verkeerde oordeel en onverdraagsaamheid, en dit ook self ondervind – nie juis goeie boustene vir jou selfbeeld nie. As jy in ’n skool, buurt of gemeenskap is waarin jy en jou familie die minderheid vorm, kan jy dalk geweld en diskriminasie ondervind. Maar, dit kan jou ook die geleentheid gee om sterker te word, en vol vertroue oor wie jy is en op dié manier ’n baie sterk selfbeeld en selfvertroue ontwikkel.
Geloofs- en kulturele boustene kan positief tot jou selfbeeld bydra, omdat dit jou in ’n groep plaas. Elke familie beoefen hulle geloof en kultuur anders. Sekere families is dogmaties en baie fundamenteel, wat kan beteken dat jy na ’n religieuse skool gestuur word en selde kontak het met mense van ander kulture en gelowe. Ander families beoefen hulle kultuur weer op ’n informele manier. As jongmens aanvaar jy dalk jou kultuur en geloof sonder enige twyfel, maar onthou: tieners eksperimenteer, ondersoek en raak opgewonde. Jy kan dalk skielik baie van die idee hou om ’n Moslem te word, met verwoestende gevolge vir jou Christengesin.
Of jy raak verlief op iemand uit ’n ander kultuur of met ’n ander geloof. Dit maak dit dalk moeilik vir die hele familie.
Sorg dat jou geloofs- en kulturele boustene vir jou werk. Leer genoeg daaroor om tergery, bespotting en selfs geweld te weerstaan. As jy ’n lae selfbeeld het, sal dit help om ’n sterk bousteen in hierdie afdeling te hê. Ek bedoel nie spesifiek dat jy religieus moet raak nie, ek bedoel net dat jy jou eie unieke identiteit moet ontwikkel. Wat jy ook al doen – aanvaar jou huidige oortuigings of skep ’n nuwe een – laat dit ’n positiewe plek van aanvaarding word waar jy tuis voel. Terselfdertyd moet jy leer om ander se verskille te verdra, selfs die van jou eie familie.
Geldelike boustene
Geld laat jou trots voel, as jy dit wettig verdien het. Geld kan ook vir jou moeilikheid maak as jy dit onwettig in die hande gekry het. Geld koop sekuriteit. Geld is koning.
Geld laat die wêreld draai. Geld koop vir jou “goed” – klere, selfone, motors, wat ook al. Geld gee jou status. Jy loop regopper, jy het meer selfvertroue, mense sien jou raak en jy kry aandag. En jy kry die meisies! Geld gee jou mag om situasies te beheer, selfs seksuele situasies. Dit is moeilik om nee te sê vir ’n ou wat jou skoolgeld betaal, vir jou mooi goed koop en jou rondry in sy motor (hierdie persoon kan selfs jou pa wees). Geld laat jou trots voel, as jy dit wettig verdien het. Geld kan ook vir jou moeilikheid maak as jy dit onwettig in die hande gekry het. Geld koop sekuriteit. Geld is koning.
Omdat geld so ’n belangrik plek in ons lewe vul, is dit nodig dat ons respek daarvoor sal hê. Geld, soos seksualiteit, dra ’n enorme verantwoordelikheid.
Maar jy moet onthou mense wat glo net geld kan hulle gelukkig maak, bly gewoonlik ongelukkig. Daar is min dinge so lelik soos iemand wat sy gewete met geld stilmaak of wat dit probeer gebruik om jou gunste te koop. Net soos wat die geheim om ’n goeie minnaar te wees in ’n positiewe beeld en selfvertroue lê, net so het jy ’n goeie gesindheid en selfvertroue nodig om vaardig met geld te werk, nie arrogansie nie.
In die 1970’s het ’n vrouerevolusie plaasgevind. Vroue het op hulle regte vir gelykheid aangedring. Hulle het by die arbeidsmag aangesluit en wou gelyke betaling ontvang vir hulle werk. Vroue was nie meer tevrede om by die huis te bly of geringe werk te doen, soos om skoonmakers, bediendes of oppassers vir ander mense se kinders te wees nie.
Sedertdien was daar ’n aansienlike verbetering in vroueregte. Maar vroue is steeds nie heeltemal aan mans gelyk in die werkplek nie. Baie min vroue verdien dieselfde salarisse as mans vir dieselfde werk. Dit veroorsaak dat vroue finansieel onmagtig is, omdat hulle steeds mans nodig het vir geld, of vir die ekstras. Definitief nie ’n goeie plek vir ’n vrou om te wees nie: jy is so vatbaar vir geweld of misbruik en geneig om ondergeskik aan mans te wees.
Vroue moet die geleentheid hê om goeie geld te verdien, sodat hulle nee kan sê vir seksuele situasies wat hulle nie wil hê nie, sonder om bang te wees dat hulle hulle huise, motors, geskenke of sekuriteit sal verloor. Vroue met hulle eie geld kan sê: geen kondoom nie, geen liefde nie. Hulle sal nie so maklik versoek en verlei word nie, want hulle weet hulle kan hulle eie “goed” koop en na hulleself kyk. Ek reken verhoudings sal beter werk as vroue meer ekonomies bemagtig word; mans en vroue sal meer seksuele satisfaksie hê en MIV/VIGS/SOS-gevalle sal verminder.
Dr. Eve sê:
Elke jong vrou behoort haar eie bankrekening te hê wat sy gereeld kan aanvul met geld wat sy op ’n eervolle en trotse manier verdien het.
Jou beeld
Stel jou voor jy loop by ’n partytjie, ’n jol, ’n klub in. Jy kyk om jou rond. Jou oë beweeg oor almal in die vertrek en jy staar so ’n bietjie langer na die mense wat jy aantreklik vind. “Aantreklik” vir jou kan die meisie in die kort rompie en die oop skouers wees; of die een met die jeans en die wit toppie. “Aantreklik” kan die ou wees in die stywerige broek en die T-hemp of die ou in die kakiebroek en baadjie. “Aantreklik” is erg persoonlik. Tog is daar sekere algemene kenmerke wat die meeste mense aantreklik vind. Heel bo aan die lys is liggaamsvorm – meisies moet maer wees met die regte kurwes en ouens moet ’n gespierde maag of “Levi-lyne” hê.
Die meerderheid mense is nie van nature so perfek nie. ’n Kombinasie van gene, hormone, lewenstyl, emosionele
