мәшһүр Акмулла,хибесдә[539] зар-зар әйләр.
Агызып яшь, йөрәкдән – кан,
ятыр тик чыкмаган бер җан;
Дога бирең, әйя хөллан[540]! —
сезә күп игътизар әйләр[541].
«Минем кебек булыр микән бәхетсез…»
Минем кебек булыр микән бәхетсез,
Егет башым әсир булды вакытсыз;
Әсир диеп, борадәр, сүкмәңезләр,
Күземдәй канлы яшем түкмәңезләр.
Теләп алмадым үземә моны, әй яр!
Къәдәр[542] килсә, япан булыр икән тар.
Бәла килсә, күрер күз күрмәз улыр,
Каза килсә, аяклар йөрмәз улыр;
Кеше мәхбүс булыр тәкъдир эшендән,
Сәбәб булган исә дә кылмышындан.
Сәбәб булыр дәхи дошман кешедән,
Тәҗәссес әйләюп мәстүр эшидән[543].
Бу эшдә мөбтәлядер[544] канча әхъяр[545],
Асыл фетнәгә мәншаэ тагъны әгъяр[546].
Кәзаликә мөбтәля канча мөшаһир[547],
Мөгаллиме Санидәк1+ хикмәтдә маһир;
Шифа, шиддәт күрә килгән галиләр[548],
«Әссәламегаләйкем асыл затка…»
Әссәламегаләйкем асыл затка1+,
Мәйданда узып килгән аргымакка;
Лаикъдап[551] дәрәҗәңә яздым сәлам,
Төбендә аса җөйрек[552] булмасак та.
Бөстансыз[553] былбылдагы сайрай алмас, —
Бу көндә охшап тормыз җабалакка.
Ходаның язганына чара бармы? —
Язылмыш ләүхелмәхфуз дигән такъка[554].
Илтимас[555] хәзрәтеңә сад-һәзәран[556]:
Без факыйрь бичараны читкә какба;
«Ишарәт – гакыллыга» дигән сүз бар2+, —
Артык сүз әдәбсезлек асыл затка.
Дөньяның төсеп тормын[557] мәзарына[558],
Сатылдым бер сом илдең базарына[559];
Агяһлек һич берендән сүз алмадым[560],
Сунда да[561] өмидемне өзалмадым, —
Хибестә интизар буп[562] зарыккандай
Сезләргә тагы җаздым – түзалмадым3+.
Бәндәдә булады усындай хәл,
Дананың ләфзы[563] – шикәр, мәгънәсе – бал;
Бичара зарыккандай айтканды дип[564],
Солтаным, илтимаска нәзарың сал[565].
Тоткынлар кыйбласиде[566] бусагаңыз,
Сүз полын[567] белмәгәнгә охшамаңыз4+.
Җусаңыз, бер төскән кер китбәй калмас,
Кайраса, кителгән җир үтбәй калмас;
«Һәрбер зат үз аелына кайтыр» дигән —
Дат җогып[568], булат кылыч үтбәй калмас.
Күп иде мөселманга нәзарыңыз,
Көн саен бәләнд[569] мәйдан базарыңыз,
Саркытдан[570] Акмулланы буш куймаңыз, —
Тасады
Сезгә күп игътизар әйләр – сезгә күп зарын әйтер.
Яшерен эшеннән (сәбәп) эзләп.
Асылда, фетнә өчен явызларның сүзләре чыганак.
Нәкъ шулай ук күпме мәшһүрләр дучар ителгән.
Бөекләр дәвасын да, бәла-казасын да күрә килгән.
Язылган язмыш тактасы дигән тәхеткә.
Сатылдым бер шом илнең базарына.
Һичбер кешедән хәбәр итү сүзе ишетмәдем.
Хибестә интизар буп – тоткында интизар булып.
