Шәһре Биләрдә кунакта / Гости Биляра (на татарском языке). Рухия Ахунҗанова
Чтение книги онлайн.
Читать онлайн книгу Шәһре Биләрдә кунакта / Гости Биляра (на татарском языке) - Рухия Ахунҗанова страница 2
– Албарс, «Күк тирәк» төркеме дә әзер! – диде шундый ук чандыр гәүдәле икенче малай.
– Бик яхшы, Әрдуан!
Иптәшләренә уенның барышын аңлатып бетергәч, башларга боерык бирер алдыннан, Албарс:
– Тыңлагыз! – диде.
Малайлар берьюлы тынып калдылар. Уен такмаклар әйтүдән башланды.
– Ак тирәк! – диде Алпак.
– Күк тирәк! – дип каршы төште Әрдуан.
– Күктә, күктә ниләр бар? – дип сорадылар «Ак тирәк» төркеменекеләр
– Җофар[5] белән шикәр бар, – дип җавап бирде Әрдуан ягы.
– Көкләш, җофарыңны бир миңа! – дип таләп итте берсе.
– Аван, ник бирәем мин сиңа? – дип, икенчесе ризасызлыктан иренен бүлтәйтте.
– Шикәреңне бир миңа! – диде Алпак.
– Ник бирәем мин сиңа? – дип каты торды Әрдуан.
Борынгы болгар сугышчысы.
Олег Гасыймов рәсеме
Без энем белән каршы якларның сорау-җавап тәртибенә корылган уеннарын шулай күзәтеп торабыз.
– Кая миңа хан юлы? – дип сорады, җитди кыяфәт чыгарып, өченчесе.
– Байдык, менә сиңа хан юлы, – диделәр «Күк тирәк» некеләр, җитәкләшкән кулларына ишарәләп.
– Сыртлан, хан юлында елан бар, – диделәр «Ак тирәк» төркемендәгеләр.
– Кылычың булса, кый[6] да чык! – дип боерды Сыртлан.
«Дошман чылбыры» н өзәргә Алпакның үзен сайладылар. Ул, бөтен көченә йөгереп барып, Көкләш белән Сыртланны ике якка аерып чыгып китте һәм: «Без – шундый!» – дип мактанып, каршы төркемдәге «сугышчы» ны үзләренә китереп кушты.
Мин исә Алпакка карап сокландым. Янымда басып торган энемнең колагына: «Һөҗүмдә хәйлә дә, көч тә кирәк», – дип пышылдадым.
Малайлар уеннарын дәвам иттеләр. Энем дә катнашып уйнарга теләде. Ләкин мин:
– Болай булгач, Җамигъ мәчетенә бүген барып җитә алмыйбыз икән, – дигәч, үзенең уеннан кире кайтты, карышмады.
Һәм без шәһәргә таба китеп бардык.
Тышкы шәһәрдә
Ниһаять, Биләрнең[7] тышкы шәһәр ныгытмалары күренде. Каршыбызда калкып чыккан зу-ур шәһәрне күреп аһ иттек.
Энем:
– Әллә-лә! – дип тел шартлатты. – Апа, апа! Кара әле, күрәсеңме? – дип, җиңемнән тартты.
Мин:
– Ә син әнә теге манарадагы сакчыларны күрәсеңме?! Кулларына нинди озын сөңге тотканнар, – дип, шәһәр диварларына төртеп күрсәттем.
Өч кат дивар белән әйләндереп алынган тышкы шәһәргә узу өчен, асылмалы күпер янына килеп бастык. Безнең бәхеткә, олаучылар[8] да бар иде. Арба түрендә дилбегә тотып утырган түгәрәк сакаллы бер абзый үзе башлап безгә сүз катты:
– Апалы-энеле бу мосафирлар[9] ханбалыкка[10] баралармы- ни?
– Әйе,
5
Җофар – хуш исле су җәнлеге.
6
Кыю – өстен кисү монда: «һәлак итү» мәгънәсендә
7
Биләр – X–XIII гасырларда Идел буе Болгар дәүләтендәге шәһәр
8
Олаучы – олау (җигелгән ат) йөртүче.
9
Мосафир – юлчы.
10
Ханбалык – башкала.