almışam. Gördüm təzə balıq gəlib, aldım səhər. Nabat südlü aş bişirsin, haçandı yemirik.
Yem dükanının qabağında qardaşından ayrılıb evə qayıtdı.
Südü Nabata verib kluba getdi. Klubun dalındakı balaca otaq nərd otağıydı. Yay-qış işi olmayanlar bura yığışıb nərd, domino oynayırdılar. Balaca elektrikli samovar daim istiydi. Qəndi-çayı da hərdən biri alırdı. Akif tək idi. Akif klubda işləyirdi, amma nə işlədiyini heç kim bilmirdi, heç özü də. Hər gün səhər gəlib qapını açırdı, axşam da bağlayıb gedirdi. Bütün gününü oyun oynamaqla keçirdirdi. Mirzə pəncərədən içəri boylandı. Akif qəzet oxuyurdu. Mirzəni görən kimi qəzeti büküb qırağa qoydu.
– Gəl bir dənə nərd ataq.
Pəncərənin dalından səsi güclə gəldi.
– Papruz alım gəlirəm.
Heç Akif də Mirzəni yaxşı eşitmədi. Eləcə başını tərpətdi.
Mirzə dükana girib əlində hazır tutduğu üç manatı piştaxtanın üstünə qoydu.
– Bir dənə papruz ver, bir dənə o balaca qutuda qənd olur e, ondan ver. Qalanına da atma çay ver.
Dediklərini alıb kluba qayıtdı. Başladılar nərdə. Oynaya-oynaya söhbət edirdilər. Akif arada bir dəfə durub boşalan samovarı doldurub təzədən qaynatdı. Başqa gələn olmadı.
– Xeyir ola, bu gün gələn-gedən yoxdu?
– Soyuqdu da. Baxsan hamı xəşil çaldırıb, yeyib yatır.
– Qar yoxdu axı. Xəşili qar yağanda çalarlar.
– Əşi, ona baxan var? Hava soyuqdu, deməli olar. Qarı gözləsən, gərək xəşil yeməyəsən heç. Görmədin, bildir qar yağmadı.
– Təbiət dəyişib də. Görmürsən, otlar da dəyişib. Əvvəl çıxan otlar daha çıxmır. Yerinə başqaları çıxır.
– Hə, fikir vermişəm.
– Quşlar da dəyişib e. Sığırçın yığışıb, yerinə qaratoyuq gəlib. Qabaqlar buralarda qaratoyuq olmazdı axı. Sərçələr də cırlaşıb. Hələ kələkovdarı[1]… Nəsli kəsilib.
Danışa-danışa hesabı da itirdilər. Bilmədilər kim uddu, kim uduzdu..
Pəncərənin qabağından keçən məktəbliləri görəndə Mirzə saata baxdı. Günorta olmuşdu.
– Akif, gedim bir az çörək yeyim, gəlirəm. Səhər gördüm təzə balıq gəlib, almışam. Nabata dedim südlü aş bişirsin. Meylin çəkir, gəl gedək bizə.
– Nuş, nuş. Çox sağ ol. Axşam gələcəksən?
– Hə, keçərəm axşamüstü.
İsti aşı yeyəndən sonra yuxusu gəldi. Divanda uzanıb televizora baxa-baxa huş apardı onu, iki saat yatıb durdu. Çay içəndən sonra yenə kluba getdi. Hava qaralanacan nərd atdılar. Akif tək deyildi, Tahirlə Əli də gəlmişdi. Növbəylə oynadılar.
Klubdan çıxıb evə gələndə havanın şaxı sınmışdı, sakit, xoşagələn havaydı. Sən deyən soyuğu da yox idi.
…Yaxşı şeir olmalıydı bu şeir. İnsanların düzlüyündən, vəfadan, sədaqətdən, dostluqdan olmalıydı. Yaza bilsəydi əgər…
İki nimçə də aş yedi. Çayı içəndə əsnəyə-əsnəyə dedi:
– Ay Nabat, yuxum var, bu gün tez yatacağam. Yerimi sal.
Çayı içib içəri keçdi. Yerinə uzanan kimi yatdı.
…Gecənin hansı vədəsiydi oyandı. Otaq aydınlıqdı, bayırdan nur yağırdı otağa. Qulaqbatıran sükut hakimdi ətrafda. Durub pəncərədən bayıra baxdı. Qar yağırdı. Hər tərəf ağappaqdı. Qara baxdı. Beş dəqiqə, on dəqiqə… Bir də gördü hardansa ovuc içi boyda sərçə uçub gəldi, düz pəncərənin qabağındakı albalı ağacının çılpaq budağına qondu. Oturan kimi də təzədən uçdu. Budağın üstündəki qar ayaqlarını üşütmüşdü sərçənin. Dimdiyiylə budağa vurdu, budaq silkələndi, üstündəki qar dağıldı. Sərçə qarını təmizlədiyi budaqda oturdu. Tüklərini qabardıb Mirzəyə baxdı, boynunu bükdü, sonra uçub getdi.
Mirzə keçib çarpayıda oturdu. Dəftəri açıb yazmağa başladı. Haçandı yazmaq istədiyi şeirdi, misra-misra, bənd-bənd kağızın üstünə tökülürdü. Yazdı, yazdı, dəftər doldu. Axırıncı iki bəndi yaşıl dəftərüzünün içəri tərəfinə yazdı. Qurtarandan sonra dəftərin üzünə iri, aydın xətlə “Sərçə poeması” sərlövhəsini qeyd etdi…
Səhər həmişəkindən gec durdu. Yerində dikəlib pəncərədən baxdı, daha qar yağmırdı. Ölüşkün qış günəşi zəif-zəif parıldayırdı. Əl atıb dəftəri götürdü. Şeiri görəndə rahatlandı. Yuxuda görməyibmiş, doğrudan yazıbmış. Şeiri iki dəfə başdan-ayağa oxudu. Əslində şeir yox, poema. İstədiyindən daha yaxşı alınmşdı. Dəftəri şkafın gözünə, kitabının qalan nüsxələriylə əlyazmalarının yanına qoydu.
Gecə Nabat onun yerini salmağa gedəndə dedi:
– Dəftər qoyma. Elə o stulu da götür içəridən.
Beş-on saniyə sonra yavaş-yavaş, az qala pıçıltıyla əlavə elədi:
– Daha şeir yazmayacağam.
Qanadlarım ağrıyır
…ki,
sənin qanadların qırılmaq istəmirdi.
Hərdən elə bilirdi quşdu. Uçmaq istəyirdi, uça bilmirdi…
Püstəxanım talvarın altında oturmuşdu. Alaqapının balaca gözü aralandı.
– Pistə… Ay Pistə…
Püstəxanım səsi eşitmədi, qocaldıqca qulağı ağırlaşmışdı. Qapı bir az da aralandı, Süriyə başını içəri soxdu.
– Ay Pistə…
Gördü Püstəxanım oturub, içəri girdi. Alçaqdan danışa-danışa yaxına gəldi. Öz aləmində Püstəxanımla əhval tuturdu. Püstəxanımın fikri uzaqlardaydı, Süriyə yanına çatanda başını qaldırıb onu gördü.
– Ay Süryə, xoş gəlmisən.
Süriyənin əlində bir salxım şirəyi üzüm vardı. Bayaq alçaqdan verdiyi sualı indi bərkdən verdi.
– Pistə,
Kələkovdarı – taclı sərçə.
