target="_blank" rel="nofollow" href="#n6" type="note">6 və dağ otlarının ətrini gəmiyə doldururdu.
Beşmərtəbəli gəminin yuxarı göyərtəsinə çıxmış sərnişinlər qarşılarında açılan möhtəşəm mənzərəyə heyranlıqla tamaşa edirdilər.
Onların gözü önündə qızmar günəşin şüalarında çimən nəhəng Atlantida sahilləri qollarını geniş açaraq dayanmışdı.
Sahilin lap yaxınlığında məşhur və möcüzəvi Poseydon mayakı7 ucalırdı. O, konus formasında idi, kəsik zirvəsi sanki göy qübbəsinə dirənmişdi. Üzərinə füsunkar naxışlar çəkilmiş mayak qırmızı, qara və ağ rəngli nəhəng daş kublardan düzəldilmişdi. Onun ətrafı ilə altı arabanın rahatlıqla yan-yana gedə biləcəyi spiralşəkilli geniş yol burulurdu.
Bu dolama yolla gecə-gündüz arabalar hərəkət edir, bəziləri mayakın zirvəsinə qatranlı ağaclar, bəziləri isə geriyə kül və kömür daşıyırdı. Mayakın yuxarısındakı dairəvi meydançada bütöv bir şəhərcik yerləşə bilərdi. Burada çox böyük odun ehtiyatı, kül və kömür üçün çalalar, ocaq qalamaq üçün şəbəkələr vardı. Kükürd və neft qarışmış qatranlı ağac elə parlaq yanırdı ki, onu heç tufan da söndürə bilməzdi. Leysandan qorunmaq məqsədilə köşk düzəldilmişdi. Cilalanmış əyri, tunc güzgülərin yaratdığı bütöv bir sistem güclü kondensatorlar kimi işığı özündə toplayır, daha sonra isə onun şüalarını okeanın on millərlə uzaqlığına əks etdirirdi.
Mayakın düz yanında yamyaşıl bağlarla əhatələnmiş liman yerləşirdi. Bağların arasında qara, qırmızı və ağ rəngli daşlardan tikilmiş kubşəkilli evlər görünürdü. Sonra torpaq get-gedə yüksəlib dağ silsiləsinə çevrilirdi.
Dağın ətəyində dünyanın və Atlantidanın paytaxtı sayılan Poseydonisin mərkəzi binasının tunc üzlüyü günəş şüaları altında ərimiş qızıl kimi parlayırdı. Daha yuxarıda isə yarımdairə şəklində ucalan başı qarlı dağlar onu qoruyan gözətçi dəstəsinə bənzəyirdi.
Bütün bu dağ silsilələri boyunca atlantların ən möhtəşəm incəsənət əsərlərindən biri uzanırdı. Atlantidanın qüdrətli heykəltəraşı Adişirna-Quançın yaratdığı Günəş tanrısı sol böyrü üstə uzanmış gənc oğlan şəklində təsvir olunmuşdu. Budlarına tərəf uzanan sağ əlində tutduğu nəhəng buynuzdan şəlalə tökülürdü. Dirsəklənmiş tanrı sol əlinin açıq ovcunu qabağa tutaraq qarşıda yerləşən məbədlərə (Poseydonis məbədi onların düz ortasında idi), böyük piramidalara və obelisklərə8 təbəssümlə baxırdı. Bu tanrı fiquru başdan-ayağa dağ silsiləsindən yonulmuşdu. Heykəlin qatlanmış dirsəyindən ayağına qədər gedib çatmaq üçün iki gün vaxt lazım idi. Bu əzəmətli əsəri ərsəyə gətirmək üçün minlərlə qul gecə-gündüz əziyyət çəkməli olmuşdu.
Heykəlin ovcunda yerləşən nəhəng məbəd və piramidalar qəşəng, balaca oyuncaqlara bənzəyirdi.
Sərnişinlər bu əsrarəngiz mənzərəyə heyrətlərini susmaqla ifadə edərək hədsiz ehtiramla baxırdılar.
– Bəli, Atlantidanın tanrısı, doğrudan da, möhtəşəmdir, – onlardan biri fikirli-fikirli dedi.
Gəmi buxtaya daxil oldu.
Matroslar üzərlərinə rəngbərəng ipəklərlə qanadlı öküz şəkilləri çəkilmiş nəhəng, qırmızı yelkənləri endirdilər. Yelkənlər “Л” şəklində tikilmiş dor ağaclarıyla yağış çətiri kimi aşağı enməyə başladı. Avarçəkənlər bir-birinin ardınca nazik tunc lövhələrdən üzlənmiş ağır avarları buraxırdılar. Yalnız ən aşağı qatdakı avarlar hələ də ahəngdar fleyta sədaları altında suya çırpılmaqda idi.
Nəhayət, gəminin burun hissəsində yerləşən kiçik üçbucaq yelkən də aşağı salındı. O, küləyin təsiriylə zərif kəpənək qanadları kimi titrəyib dayandı.
Gəmi sahillərinə ağ daş döşənmiş geniş kanala daxil oldu.
Kanal bir-birinin arxasınca yerləşən üç limandan keçirdi. Gəmi yaxınlaşanda birinci limandan dəniz keşikçilərinin böyük tunc şeypurları ucadan səsləndi.
İti, dik burunları və “Л” şəkilli gödək dorları olan altı ədəd yastıdibli ticarət barjası9 gəmiyə yanaşıb onun ətrafında yarımdairə şəklində dayandı. Barjalarda uzun nizəli və gödək qılınclı, cilalanmış tuncdan hazırlanan dəbilqə geyinmiş əsgərlər durmuşdular.
Dəniz gözətçilərinin başçısı gəminin göyərtəsinə çıxdı.
O, ehtiram əlaməti olaraq əlini qabağa uzatdı – azad atlantlar hətta öz hökmdarlarının da qarşısında diz çökmürdülər – və yola davam etməyi xahiş elədi. Avarlar aram-aram suya endi.
Gözlənilmədən bu kanal qurtardı və gəmi batan günəşin işığına bürünmüş Böyük Poseydonis limanına daxil olub, uzunluğu on kilometrə çatan böyük kanalla yoluna davam etdi. Kanalın sahili boyunca evlər, məbədlər, anbarlar, kanaldan ayrılan xırda arxlarla suvarılan qarğıdalı və buğda tarlaları uzanırdı. Yaşıl bağların arasında ağ, qırmızı və qara daşlardan tikilmiş alçaq kubşəkilli evlər görünürdü. Evlərin divarlarına sadə, lakin qəşəng naxışlar vurulmuşdu.
Sol tərəfdə, batan günəşin son şüalarında Dəniz Birjasının yazılarla dolu, hündür obeliskli binası ucalırdı. Onun qarşısında isə müxtəlif qəbilələrin nümayəndələrindən ibarət izdiham vardı. Burada məkrli qılınclarını xəz paltarlarının altında gizlətmiş skandinavları, qırmızı qalpaqlı, üstünə qızıldan naxışlar vurulmuş uzun donlu asiyalıları da görmək olardı, başlarına konusşəkilli taclar qoymuş, dayanmadan həmaillərini cingildədən fil sümüyü satıcılarını – nubiyalıları da.
Nəhayət, gəmi üçüncü, daxili dəniz hövzəsində dayandı. Burada kiçik qayıqlar, qondolalar10, felyuqalar11 sürətli dəniz böcəkləri kimi aramsız hərəkətdə idi.
Səyyahlar gəmilərdən düşüb günəş diskiylə bəzədilmiş qara qondolalara mindilər.
Qondolalar üç kanalla kəsişən düz bir kanal boyunca sürətlə üzməyə başladı. Qırmızı tunc döşənmiş bu kanalların arasından Poseydonis şəhərinin Müqəddəs Təpəsi yüksəlirdi.
Birinci və ikinci həlqəvi kanalların arasında böyük qışlalar12 tikilmişdi. Burada öz sədaqəti və cəsarəti ilə ağır sınaqlardan çıxmış döyüşçülər görmək olardı, onların əksəriyyətini sarışın, uzunsaçlı qallar və qarabəniz bərbərlər13 təşkil edirdi.
Qonaqlar
Adların əksəriyyətini mən atlantların dilindən götürmüşəm. Bəzi adları (Poseydonis, Atlantida və s.) Platonun zamanında müəyyən edilmiş yazı qaydalarına uyğun saxlamışam. Bu, müasirlərimə daha yaxşı tanışdır. – Larison.
