amma keçən il mən «İlin satıcısı» olmuşam. Belə ki, mənimlə nəzakətli olsan yaxşıdır. Nə bilmək olar, bəlkə tezliklə sənin müdirin oldum.
– Görünür siz məni ələ salırsınız. Bizim şirkətdə işləyirsiniz? – ağzımdan çıxdı.
– İşləyirəm. Amma narahat olma, ən az istədiyim şey sənə müdir olmaqdır. Mənim üçün ən əsası öz işimi ən yaxşı şəkildə görməkdir. Bunun üçünsə mənə heç bir formal rütbə lazım deyil. Ümid edirəm ki, son beş ildə bu şirkətin ən yaxşı işçisi seçildiyimi bildirsəm bunu özünü öymək kimi qəbul etməyəcəksən. – Tommi qürurlu təbəssümlə öz Mikki-Mauslu dəsmalını düzəldərək dedi.
Yəqin bu qəribə qoca sayıqlayır. Bəlkə, hələ ki gec deyil, qaçmaq lazımdır. Lakin bu çox səfeh görünərdi. Əməkdaşların mənə onsuz da xüsusi hörməti yox idi. Həm də qəhvə, onu yarımçıq qoymaq üçün çox yaxşı idi. Bir də, boynuma alım ki, qoca məndə maraq oyatmışdı. Mən qalmaq qərarına gəldim.
Mən gizli kamera görmək ümidiylə ətrafa boylandım. Bəlkə əməkdaşlar məni, xəbərsiz adamları müxtəlif qəribə vəziyyətlərə qoyan, komedik verilişlərdən birinin personajı etməklə zarafat etmək istəyirlər. Lakin nə qədər baxdımsa, kamera görmədim. Ona görə oyunu davam etdirməyi qərara aldım.
– Yaxşı, – əsgər kimi hər cür vəziyyətdə olmuş və hər cür adamla rastlaşsam da səsim bir qədər titrəyirdi, – salam, Tommi. Tanış olmağımıza şadam. Bəs sizi niyə bizim mağazaya keçiriblər? («Dəlixanaya yox», – əlavə etmək istəyirdim). Bilirsinizmi, bizim vəziyyətimiz batan gəmininki kimidir.
– Heç kim məni bura keçməyə məcbur etməyib, Bleyk… Mən özüm istəmişəm – o, inamlı, dəlilikdən əsər-əlamət olmayan bir səslə dedi. Əvvəlki mağazada daha inkişaf etməyə yer yox idi. Fikirləşdim ki, bəlkə burada faydalı ola bilərəm, bəlkə nəyisə dəyişə bilərəm. Bleyk, vəziyyət nə qədər mürəkkəbdirsə öz daxilində o qədər böyük imkanlar saxlayır. Bax mən də buraya keçib, səninlə birlikdə işləmək istədim, – gülümsəyərək əlavə etdi.
Mən onun söhbəti hara apardığını başa düşmürdüm. Bu kimdir axı? Digər tərəfdən də, dəsmalın üzərindəki bu siçanlar əsəbimə toxunurdular. Elə bilməyin ki, xalqın sevimlisi olan körpə Mikki-Mausa qarşıyam, amma hər halda…
– Sənə Oskar adı nəsə deyir, Bleyk?
Mən səksəndim. Bir anlığa nəfəsim kəsildi. Ürəyim tez-tez vurmağa başladı, ayaqlarım boşaldı. Oskar atamın adı idi.
– Atamın adı Oskar idi, – sakitcə cavab verdim və ölmüş valideynlərim haqqında qəlbimin dərinliklərində çoxdan basdırdığım qüssənin üzə çıxmağa başladığını hiss etdim. Tomminin baxışları yumşaldı. Bu an onun çox mehriban insan olduğunu hiss etdim. O, əlini çiynimə qoydu.
– Mən Miluokidə yaşayanda atan ilə dost idim. Biz bir yerdə böyümüşük. Mən Nyu-Yorka köçdükdən sonra heç vaxt görüşməmişik. Amma dostluğumuz kəsilməyib. Biz bir-birimizə həyatımız haqqında uzun, ətraflı məktublar yazırdıq. Orada iş tapılmadıqda, məhz sənin atan məni Nyu-Yorka gəlməyə inandırdı… Onun xasiyyətinin gücünü görmüş olduğumdan özümdə adi günlərin get-gəlində ölgünləşməyə başlayan cəsarətimi bərpa etmək üçün güc tapırdım. Bleyk, valideynlərinin başına gələnlərdən çox kədərliyəm. Onlar gözəl insanlar idi.
– Oskar məni, bu və ya başqa yolla, – gözlərimə diqqətlə baxaraq davam etdi, – sənin nə işlə məşğul olmağın haqqında məlumatlandırırdı. O, həmişə deyirdi ki, sənin nəhəng potensialın var və böyük işlər görəcəksən. Bleyk, Atan sənə çox inanırdı. Amma hiss edirdi ki, sənə səni ruhlandıracaq və imkanlarını tam gerçəkləşdirməyə kömək edəcək adam lazımdır. Amma nəyə görəsə özünü belə bir adam hesab etmirdi.
Mən qulaqlarıma inanmırdım. Bu yad adamın atamın dostu olması fikri beynimə yerləşmirdi. Tamamilə sürrealist bir mənzərə idi. Mən kətilin üstünə oturdum və kürəyimi kitab dolabına söykədim.
– Narahat olma, Bleyk. Azmaq sənin üçün müəyyən edilmiş yolu tapmağın adi bir mərhələsidir. Bəzən qarşındakı yolu aydın görməyi öyrənmək üçün onu səhv salmaq hətta zəruridir. İndiyə qədər başına gələnlər – yaxınlarını itirməkdən İraqda xidmətə qədər – yalnız hazırlıq idi.
– Hazırlıq idi? – çaşqın, hələ də başı dumanlı halda soruşdum.
– Əlbəttə. Əgər bütün bunları keçməsəydin indi sənə öyrətməyə hazırlaşdığım şeyləri mənimsəməyə hazır olmayacaqdın. Həyat səni yıxmasaydı, özünü yenidən yaratmaq şansın olmayacaqdı. Sadəcə səbirli ol, balaca, səni nəhəng bir irəliləyiş gözləyir. Nəfəs dərməyə macal tapmayacaqsan ki, bizim şirkətin rok-ulduzu olacaqsan, – Tommi ehtiras dolu bir səslə dedi.
– Rok-ulduzu?
Burada Tommi yumruğunu yuxarı qaldırıb, ombalarını ritmlə hərəkət etdirərək, Mik Caqeri təqlid etməyə çalışdı. Lakin bu, o qədər də duzlu alınmadı.
– Bəli rok-ulduzu, – qoca təsdiq etdi və güldü.
– Siz nə danışırsınız! Mənə günü başa vurmağın özü belə problemdir. Mən başa düşürəm ki, siz kömək etmək istəyirsiniz… və mən əlbəttə ki, atamın köhnə tanışına rast gəlməyimdən sarsılmış bir vəziyyətdəyəm. Lakin yaşamağın mənim üçün nə qədər ağır olduğunu təsəvvürünüzə belə gətirə bilməzsiniz. Hərblə bağlı xatirələr indiyə qədər məni təqib edirlər. Onlar ən az gözlədiyim vaxtlarda xəyalımda canlanırlar. Gecələr demək olar ki, yatmıram və bütün günü özümü əzgin hiss edirəm. Ştatlara çoxdan qayıtmağıma baxmayaraq öz qız dostumla müharibəyə gedənə qədər olan münasibətlərimi hələ də bərpa edə bilməmişəm. Belə ki, kitab satışının «rok-ulduzu» olmaq perspektivi mənim üçün aktual deyil. Sadəcə sağ qala bilsəydim…
Tommi əllərini sinəsində cütləyib düz gözümün içinə baxdı.
– Mən səni eşitdim, – çox ciddi dedi. – Və mən sənin hər sözünə hörmət edirəm, Bleyk. Lakin, xahiş edirəm, səninlə bölüşmək istədiyim şeylər üçün açıq ol, özünə qapanma. Bir vaxt mənim də həyatım köndələn getmişdi. Lakin hansısa bir anda hər şey tanınmaz dərəcədə dəyişdi. Bu, möcüzəyə bənzəyirdi. Mən təminat verirəm ki, səninlə də həmin şey olacaq.
– Uzun illər bundan qabaq atana söz vermişdim ki, sənə kömək edəcəm. Lakin illər keçirdi, amma mən sənə baş çəkməyin vaxtı gəldiyini hiss etmirdim. Sonra tale istədi ki, sənin adını işə düzəlmək istəyənlərin siyahısında görüm… «Amerikanın ən yaxı kitab satıcısı» adının,
