Чернобиль таваллоси. Светлана Алексиевич
Чтение книги онлайн.
Читать онлайн книгу Чернобиль таваллоси - Светлана Алексиевич страница 5
─ Овқат пиширишингиз шарт эмас. Уларнинг ошқозони таомни қабул қилмаяпти.
У ўзгара бошлади – ҳар куни бошқа бир одам билан учрашардим… Куйишлар юзага чиқа бошлади… Оғзида, тилида, ёноқларида – аввал кичкина ярачалар тошди, кейин улар катталашиб, ёйила бошлади. Шиллиқ қатламлар пўст ташлар, оппоқ қаватчалар кўчиб тушарди. Юзининг ранги… баданининг ранги… кўкимтир… қизил… кумуш-қўнғир тусда… Шу ҳолида ҳам у барибир батамом меники, шунчалар суюкли! Буни сўзлаб бўлмайди! Ёзиб бўлмайди! Ҳатто бошдан кечириш иложсиз… Буларнинг бари кўз очиб юмгунча содир бўлгани мени асраб қолди, чунки ўйлашга, ҳатто йиғлашга ҳам вақт йўқ эди.
Уни севардим! Мен ҳали уни қанчалар қаттиқ севганимни билмасдим! Биз эндигина оила қургандик… Ҳали бир-биримизга тўймагандик… Кўчада кетарканмиз, у мени қўлларига кўтариб олиб айлан тирарди. Ва тинмай ўпарди. Ёнимиздан ўтаётган одамларнинг ҳаммаси куларди.
Ўткир нурланиш касалликлари клиникаси – ўн тўрт кеча-кундуз… Инсон бу ерда ўн тўрт кунда вафот этади…
Меҳмонхонада биринчи кунданоқ мени нурланиш даражасини ўлчовчилар текширишди. Кийимкечак, жомадон, туфли – ҳаммаси “ловулларди”. Барини шу ернинг ўзидаёқ олиб қўйишди. Ҳатто ички кийимларимни ҳам. Фақат пулларимга тегишмади. Уларнинг ўрнига эллик олтинчи размердаги касалхона кийимини, бошмоқнинг эса қирқ учинчи ўлчамдагисини бердилар, ҳолбуки, кийимларим ўлчами қирқ тўрт, оёғимники эса ўттиз етти эди. Кийимни, балки, қайтариб олиб келармиз, дейишди, эҳтимол, қайтариб бўлмас, у “тозалов”га дош берадими, йўқми…
Худди шу алпозда унинг олдига бордим. У қўрқиб кетди: “Ё тавба, сенга нима бўлди?” Мен эса бир йўлини қилиб шўрва пиширдим. Сув қайнаткични сувли шиша банка ичига соламан… Товуқ бўлакчаларини ҳам унинг ичига ташлайман… Майда-майда бўлакчалар… Кейин кимдир (менимча, фаррош ёки меҳмонхона навбатчиси бўлса керак) сирли идиш – қозончасини берди. Кимдир барра петрушка кўкатини тўғрашим учун тахтакачини… Касалхона кийимида бозоргача бора олмаганим учун бу кўкатни ҳам кимдир олиб келиб берди. Аммо бари бефойда эди, у ҳатто суюқлик ича олмас… хом тухумни ҳам юта олмасди… Мен эса унга хуштаъм нимадир топиб келтиргим келарди! Гўёки бу унга мадад бўладигандай. Почтагача югуриб бордим: “Қизлар, илтимос, тезда ота-онамга, Ивано-Франковскка қўнғироқ қилишим керак. Бу ерда эрим ўляпти”. Негадир улар қаерданлигим ва эрим кимлигини англагандай, дарҳол алоқани улаб беришди. Отам, опам ва укам ўша куниёқ олдимга, Москвага учдилар. Улар буюмларимни олиб келишди. Пул келтиришди.
Тўққизинчи май… У менга доим: “Москва нақадар гўзаллигини тасаввур ҳам қила олмайсан! Айниқса, Ғалаба байрами куни, самода салют берилганда! Бу томошани кўришингни хоҳлайман”, – дерди. Хонасида, унинг олдида ўтирибман, у кўзларини очди:
─ Ҳозир кундузими ёки оқшомми?