ideolojilere karşı savaştı. 1956’da başlayan mücadelesini, dilin oturmuş kelime haznesi ve söz dizimi kurallarını değiştirme çabasıyla sürdürdü. Yeni bir biçim ve biçem geliştirdi. Başlıca düşünce kaynaklarını Marks ve Freud olarak belirtir.
Leyla Erbil Türkiye Sanatçılar Birliği (1970) ile Türkiye Yazarlar Sendikası’nın (1974) kurucularındandır ve PEN Yazarlar Derneği üyesidir. 1961’de Türkiye İşçi Partisi üyesi olan Erbil, partinin Sanat ve Kültür Bürosu’nda görev almıştır. 1979’da davetli olarak gittiği ABD’de kendisine Iowa Üniversitesi onur üyeliği verilmiştir. Edebiyat ödüllerine katılmayan Erbil 2000-2001 yılı Ankara Edebiyatçılar Derneği Onur Ödülü’nü kabul etmiş, 2002 yılında ise PEN Yazarlar Derneği tarafından Nobel Edebiyat Ödülü’ne ülkemizin ilk kadın yazar adayı olarak gösterilirken “Türk dili ve edebiyatına hakimiyeti, aynı zamanda insana, hayata ve dünyaya karşı sorumlu aydın tavrı” vurgulanmıştır.
Romanları: Tuhaf Bir Kadın (1971), Karanlığın Günü (1985), Mektup Aşkları (1988), Cüce (2001), Üç Başlı Ejderha (2005), Kalan (2011)
24
Oğuz ATAY
(1934 – 1977)
Yazdığı bir romanla ülkesinin edebiyat dünyasının çehresini değiştirebilmek elbette her yazarın hayalidir ama bunu başarabilen çok az yazar vardır. Oğuz Atay, başyapıtı “Tutunamayanlar” ile bu düşü başardı ve okuyucusuna her zaman karşılık bulacak bir soru sorup ayrıldı aramızdan: “Ben buradayım, Ey Okur, sen neredesin?”
Türk romanının büyük ustalarından biri olan Oğuz Atay, 12 Ekim 1934’te İnebolu’da doğdu. Babası Cemil Atay 6. ve 7. Dönem Sinop, 8. Dönem Kastamonu milletvekilliği yapmış bir hukukçuydu. Beş yaşındayken ailesiyle Ankara’ya taşınan yazar, 1951’de Ankara Maarif Koleji’ni, 1957’de de İTÜ İnşaat Fakültesi’ni bitirdi ve akademik kariyer yapmayı seçerek okula devam etti. Üç yıl sonra İstanbul Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademisi (şimdiki Yıldız Teknik Üniversitesi) İnşaat Bölümü’nde öğretim üyesi oldu. 1975’te doçent olan Atay, Topografya adlı bir de mesleki kitap yazdı. Bir yandan akademisyenliğe devam eden sanatçı, bir yandan da çeşitli dergi ve gazetelerde makale ve söyleşiler yayınlıyordu. Oğuz Atay, ilk romanı Tutunamayanlar’ın 1970 yılında TRT Roman Yarışması’nı kazanması üzerine edebiyat dünyasına çok hızlı bir giriş yaptı. Romanın 1972’de yayımlanmasının ardından edebiyat dünyasında çok ateşli tartışmalar yaşandı.
Birçok eleştirmene göre Tutunamayanlar’daki edebi yetkinlik, Türk romanını çağdaş roman anlayışıyla aynı hizaya getirmiş ve ona çok şey kazandırmıştır. Dönemin genel anlayışının tersine bireyin yalnızlığını ve kendi sıkıntılarına çözüm arayışlarını anlatan roman, yayımlandığı günden bu yana Türk romanının en çok ilgi gören, en çok okunan ve üzerinde en çok tartışılan romanlarından biri olmaya devam etti.
Oğuz Atay’ın büyük etki yaratan eseri Tutunamayanlar’ı 1973’te yayımlanan Tehlikeli Oyunlar adlı ikinci romanı izledi. Aynı yıl yayımlanan Oyunlarla Yaşayanlar adlı oyunu Devlet Tiyatrosu’nda da sahnelenmiştir. Öykülerini Korkuyu Beklerken başlığı altında toplayan Atay, 1911-1967 yılları arasında yaşamış Prof. Mustafa İnan’ın hayatını konu alan Bir Bilim Adamının Romanı adlı yapıtını 1975 yılında yayımladı. Sanatçı, beyninde çıkan bir tümör nedeniyle uzunca bir süre Londra’da tedavi gördü. Oğuz Atay, en büyük projesi olarak adlandırdığı “Türkiye’nin Ruhu” adlı kitabını yazamadan 13 Aralık 1977 tarihinde İstanbul’da öldü ve Edirnekapı Sakızağacı Mezarlığı’na defnedildi.
Ölümünün ardından1987’de Günlük, 1998’de ise Eylembilim adlı kitapları yayımlanmıştır. Sağlığında hiçbir kitabı ikinci baskı yapamayan Atay’ın kitapları, ölümünden sonra büyük ilgi gördü ve defalarca basıldı.
Oğuz Atay özellikle Tutunamayanlar romanında bireyin modern şehir yaşamı içinde yaşadığı yalnızlığı, toplumdan kopuşları ve toplumsal ahlaka, kalıplaşmış düşüncelere yabancılaşan, “tutunamayan” bireylerin iç dünyasını anlatır. Sanatçının yapıtları eleştiri, mizah ve ironi barındırır.
Romanları: Tutunamayanlar (1972) (Yazılışı: 1970), Tehlikeli Oyunlar (1973), Bir Bilim Adamının Romanı (1975), Korkuyu Beklerken (1975), Günlük (1987), Eylembilim (1998)
Hakkında Yazılan Kitaplar: Oğuz Atay’da Aydın Olgusu
Конец ознакомительного фрагмента.
Текст предоставлен ООО «Литрес».
Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на Литрес.
Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.
