море (что в целом не противоречит данным о раннем развитии мореплавания в этом регионе) с целью грабежа и о военных столкновениях между ними, дает представление о сезонности плаваний по Аустрвегу «Восточному пути». Восточноевропейская топонимия саги (Эйстланд с областью Адальсюсла, Аустрвег и Аустррики, название Руси Гардарики) – та же, что и во всем комплексе саг, представленных в настоящем издании.
Рукописи, издания, переводы «Саги об Инглингах»:
См. во Введении раздел «Круг земной».
Отдельные издания «Саги об Инглингах»:
Ynglinga saga. Særtryk af Heimskringla / Finnur Jónsson. København, 1893.
Snorri Sturluson. Ynglingasaga / Finnur Jónsson. København, 1912.
Ynglingasaga / E. Wessén (Nordisk Filologi. Ser. A: Texter. B. 6). Stockholm; København; Oslo, 1952; reprint – Oslo, 1976.
Ynglinga saga etter KRINGLA (AM 35 fol) / J. G. Jorgensen. Oslo, 2000.
Отдельные переводы «Саги об Инглингах»:
Испанский:
La saga de los Ynglingos. Snorri Sturluson. Valencia, 2002 (S. I. Lluch).
Немецкие:
Leipzig, 1826 (E. M. Amd).
Weimar, 1827 (D. G. von Ekendahl).
Шведский:
Snorre Sturlesøns Ynglinga-saga. Uppsala, 1854 (C. Save).
Русский:
Снорри Стурлусон. Сага об Инглингах // СВ. 1973. 36. С. 238–264 (С. Д. Ковалевский).
Литература
Heusler 1908; Schiick 1910; Nerman 1914; Finnur Jónsson 1934; Ákerlund 1939; Beyschlag 1950; Lie 1961; Dumézil 1962; Ellehoj 1965; Schier 1970; Gurevich 1971; Ciklamini 1975b; Ross 1978; Turville-Petre 1982; Faulkes 1984; Noonan 1986; Whaley 1991; Krag 1991; Steinsland 1991; Sawyer 1992; Klingenberg 1992; Джаксон 1993a; Klingenberg 1993; Klingenberg 1994; McTurk 1994; Svanhildur Óskarsdóttir 1994; Sundqvist 2002; Мельникова 2003; Hágerdal 2004; Orton 2005; Wiirth 2004; Смирницкая 2005; Faulkes 2005; J0rgensen 2007; Sundqvist 2009; McKinnell 2009; Jorgensen 2009; Mundal 2009; Mundal 2010; Гвоздецкая 2011.
Текст
Публикуется по изданию: Snorri Sturluson. Heimskringla. I / Bjarni Aðalbjamarson (ÍF. В. XXVI). 1941. Bis. 9-83.
I. kapituli
Kringla heimsins, sú er mannfólkit byggvir, er mjǫk vágskorin. Ganga hgf stór or útsjánum inn í jgrðina. Er þat kunnigt, at haf gengr frá Ngrvasundum ok allt út til Jórsalalands. Af hafinu gengr langr hafsbotn til landnorðrs, er heitir Svartahaf. Sá skilr heimsþriðjungana. Heitir fyrir austan Ásíá, en fyrir vestan kalla sumir Európá, en sumir Eneá. En norðan at Svartahafi gengr Svíþjóð in mikla eða in kalda). Svíþjóð ina miklu kalla sumir menn eigi minni en Serkland it mikla, sumir jafna henni við Bláland it mikla. Inn norðri hlutr Svíþjóðar liggr óbyggðr af frosti ok kulða, svá sem inn syðri hlutr Blálands er auðr af sólarbruna. í Svíþjóð eru stórheruð mgrg. Þar eru ok margs konar þjóðir ok margar tungur. Þar eru risar, ok þar eru dvergar, þar eru blámenn, ok þar eru margs konar undarligar þjóðir. Þar eru ok dýr ok drekar furðuli-ga stórir. Ór norðri frá fjgllum þeim, er fyrir útan eru byggð alia, fellr á um Svíþjóð, sú er at réttu heitir Tanais. Hon var forðum kglluð Tanakvísl еда Vanakvisl. Hon komr til sjávar inn i Svartahaf. í Vanakvíslum var þá kallat Vanaland eða Vanaheimr. Sú á skilr heimsþriðjungana. Heitir fyrir austan Ásíá, en fyrir vestan Európá. (Bis. 9-10)
II. kapituli
Fyrir austan Tanakvísl í Ásíá var kallat Ásaland eða Ásaheimr, en hQfuðborgin, er var í landinu, kǫlluðu þeir Ásgarð. En i borginni var hgfðingi sá, er Óðinn var kallaðr. Þar var blótstaðr mikill. Þar var þar siðr, at tólf hofgoðar váru œztir. Skyldu þeir ráða fyrir blótum ok dómum manna í milli. Þat eru díar kallaðir eða dróttnar. Þeim skyldi þjónostu veita ok lotning allt folk. Oðinn var hermaðr mikill ok mjǫk víðfprull ok eignaðisk mgrg ríki. […] (Bls. 11)
V. kapituli
Fjallgarðr mikill gengr af landnorðri til útsuðrs. Sá skilr Svíþjóð ina miklu ok Qnnur ríki. Fyrir sunnan íjallit er eigi langt til Tyrklands. Þar atti Oðinn eignir stórar. í þann tíma fóru Rúmverjahǫfðingjar víða um heiminn ok brutu undir sik allar þjóðir, en margir hǫfðingjar flýðu fyrir þeim ófriði af sínum eignum. En fyrir því at Óðinn var forspár ok fjglkunnigr, þá vissi hann, at hans afkvæmi myndi um norðrhálfu heimsins byggva. Þá setti hann brœðr sína, Vé ok Víli, yfir Ásgarð, en hann for ok díar allir með honum ok mikit folk annat. For hann fyrst vestr í Garðaríki ok þá suðr í Saxland. Hann átti marga sonu. Hann eignaðisk ríki víða um Saxland ok setti þar sonu sína til landsgæzlu. Þá for hann norðr til sjávar ok tók sér bústað í ey einni. Þar heitir nú Óðinsey í Fjóni. […] (Bls. 14)
VIII. kapituli
Óðinn setti lgg í landi sínu, þau er gengit hǫfðu fyrr með Ásum. […] Þessa Svíþjóð kǫlluðu þeir Mannheima, en ina miklu Svíþjóð kǫlluðu þeir Goðheima. Ór Goðheimum sggðu þeir mQrg tíðendi. (Bls. 20, 22)
IX. kapítuli
Óðinn varð sóttdauðr í Svíþjóð. Ok er hann var at kominn dauða, lét hann marka sik geirsoddi ok eignaði sér alia vápndauða menn. Sagði hann sik mundu fara í Goðheim ok fagna þar vinum sínum. Nú hugðu Svíar, at hann væri kominn í inn forna Ásgarð ok myndi þar lifa at eilífu. […] (Bls. 22)
XII.
