ыўных зборніках, альманахах, часопісах, газетах.
Уганараваны рэспубліканскай літаратурнай прэміяй «Залаты Купідон». Лаўрэат абласных літаратурных прэмій імя К. Тураўскага і А. Капусціна, лаўрэат конкурсу Беларускага саюза журналістаў «Залатое пяро».
Член Саюза пісьменнікаў Беларусі і Беларускага саюза журналістаў.
Прыгожыя караблі
Прыгожыя караблі
На невялікай чыгуначнай станцыі сустрэліся два цягнікі. На некалькі хвілін спыніліся.
У адным з вагонаў, гледзячы ў акно, сядзеў мужчына сярэдніх год з прыемным, дабрадушным тварам. У вагоне насупраць у асветленым акне, бы ў зарамленай карціне, застыла сімпатычная жанчына. Яна паглядала на мужчыну. Той таксама глянуў на яе. Іх позіркі сышліся.
«Які светлы твар, – падумала жанчына. – Відаць, што чалавек добры. Магчыма, з ім была б шчаслівая.
Шчасце… Многія мне зайздросцяць: кватэра, машына, дача, муж добра зарабляе, у педкалектыве карыстаюся аўтарытэтам, дзеці дарослыя. Але на сэрцы радасці няма. Бо муж заняты толькі сабой. Яго праца, яго захапленні, яго справы. Вечна надзьмуты, вечна хмуры. Цяжка ўспомніць ужо, калі проста размаўлялі як людзі. Ідзе з дому раненька, вяртаецца позна. Можа, у яго ёсць хто? Спрабавала па-шчырасці пагутарыць, але дзе там. Тут жа знаходзіць тэрміновую справу, і толькі яго бачыла! І зноў адна… Машына, дача. За букет кветак, за прыемную ўсмешку аддала б усё гэта!»
«Якім шчаслівым я мог бы быць з ёю! – думаў мужчына. – Такія добрыя, прыгожыя вочы не могуць быць у дрэннага чалавека. Як хочацца клопату, увагі, спагады, жаночай ласкі… А яе няма, бо ў жонкі ў галаве зусім іншае. У яе, адчуваецца, гарыць сэрца па суседу, высокаму, стройнаму таксісту. Яго амаль ніколі няма дома, але калі ён з’яўляецца ў двары або калі жонка заўважыць яго праз акно, яна адразу мяняецца. Замыкаецца ў сабе, становіцца нервовай, злой. І тут ужо не дапамогуць ні твая ўвага, ні тое, што ты гадзінамі тупаеш на кухні. А не стрымаешся, заўважыць, што раўнуеш, – яшчэ горш будзе».
…Цягнік, у якім ехала жанчына, крануўся з месца і пачаў набіраць хуткасць. Крануўся і той, у якім сядзеў мужчына. «Прыгожымі здаюцца заўсёды тыя караблі, якія праходзяць міма», – успомніў ён нечыя словы і цяжка ўздыхнуў.
Перасяленне
Разбудзіў яго тэлефонны званок. «Вось яны, “перавагі” прагрэсу, – незадаволена паморшчыўся Максім. – А не было б тэлефона – хоць бы выспаўся…»
Званок быў з працы. Сакратарка Света паведаміла, што патэлефанавалі з вобласці, і яму, як галоўнаму архітэктару, трэба ехаць узгадніць дакументы.
– А намеснік мой навошта! – усклікнуў Максім. – Скажыце Дзянісу Пятровічу, хай зоймецца. А я – у адпачынку, мяне – няма, шаноўная Святлана Іванаўна!
Даўно ўжо ён марыў, што пойдзе ў водпуск, зоймецца любімай справай – маляваннем. У Максіма добра атрымліваліся пейзажныя эцюды, асабліва з малюнкамі ваколіц вёскі Белыя Берагі, адкуль родам яго жонка Марына. Зараз, пакуль яна ў сталіцы на курсах павышэння кваліфікацыі інжынера-праграміста, ён рашыў паехаць у вёску і адвесці душу любімым заняткам.
Белыя Берагі… Палюбіў Максім гэтую вёсачку моцна. «Гэта таму, што ты мяне кахаеш», – жартавала Марына. «А ты мяне?» – задаваў ёй сустрэчнае пытанне Максім. «О, калі б ты кахаў мяне так, як я – цябе, я была б самай шчаслівай жанчынай на свеце!» – адказвала жонка.
Максім паклаў трубку на апарат, задумаўся. Успомнілася апошняя паездка ў вёску…
– Глядзі, свежая магілка! – усклікнула Марына, паказваючы на край сцяжыны.
– Можа, памёр стары Макар з Ціхага Кута, – няпэўна адгукнуўся Максім. Яны не былі ў вёсцы ўжо больш трох тыдняў, сёння прыехалі з горада і адразу завіталі на могілкі, нікога не сустрэўшы з вяскоўцаў. Дый каго сустрэнеш, калі ў вёсцы засталося ўсяго шэсць хат «жывых» – у дзвюх жывуць дзядулі з бабулямі, у адной – стары дзядзька з двума сынамі-халасцякамі, яшчэ ў адной – удава-пенсіянерка, а летам на ўскраі вёскі ў малюсенькай хатцы, якая засталася ад бацькоў-нябожчыкаў, пасяляецца дачнік з горада. Вось і ўвесь сучасны «кантынгент» гэтай вёскі, якая, здаецца, зусім нядаўна яшчэ была вялікай, шматлюднай, шумнай, вясёлай, а стала неперспектыўнай… Большасць яе жыхароў перасяліліся ўжо на могілкі, знайшлі спачын у маладым бярэзніку.
Могілкі размяшчаліся на значнай адлегласці ад вёскі, на мяжы двух раёнаў. Хавалі нябожчыкаў тут з усёй ваколіцы – вёсак Белыя Берагі, Прырэчча і пасёлка Ціхі Кут. І з суседняга раёна на стары могільнік, дзе знаходзіцца прах колішніх паноў, падкладвалі нябожчыкаў. Перасяленне апошнім часам ішло актыўна…
Наведванне вясковых могілак, дзе пахаваны іх родныя і блізкія, стала ўжо для Максіма і Марыны Новікавых сямейнай традыцыяй. Абое – і муж, і жонка – адчувалі ўнутраную патрэбу як мага часцей бываць у гэтай ціхай мясціне, дзе знайшлі вечны прытулак Марыніны
