En dié wat dit glo, word so bly dat hulle alles verkoop (Matt 13:44, 46); dat hulle selfs die visnette los waarmee hulle hul brood verdien (Mark 1:18) en kom.
Een rede waarom almal nie kom nie, is dat Jesus se boodskap vir hulle te eenvoudig is. Daar is geen voorwaardes nie. Niemand word gevra om eers hul kant te bring nie. Die verlossing is verniet. Vir baie is dit net te eenvoudig. Hulle kan nie aanvaar dat die grootste van alles verniet kan wees nie.
Maar dit is juis waar ware vreugde begin. By die absolute eenvoud van God se aanbod. Jy kan dit net soos ’n kind aanvaar. Daarom is die blye boodskap die moeder van alle eenvoud. Teen hierdie agtergrond kan ons ook Jesus se verhouding met kinders verstaan. In die Joodse samelewing moes kinders uit grootmense se pad bly. Dus was die dissipels se irritasie met die mense wat kindertjies na Jesus wou bring, heel normaal. Maar toe hulle met die moeders en kinders raas, raas Jesus met húlle. Hy het die kleintjies teen Hom vasgedruk en hulle geseën. Sy woorde by dié geleentheid het die Joodse waardes omgekeer: Kinders hoef nie eers grootmense te word nie, maar grootmense moet soos kinders word. Die rede? Mense kan die vriendskap van God net kry as hulle dit ontvang soos kindertjies wat nog niks van hul kant af kan bydra nie (Mark 10:13–16).
Om maklik te kan bid
Ook gebed word in Jesus se teenwoordigheid radikaal vereenvoudig. Soos water baie makliker bekombaar is wanneer dit tot in jou huis aangelê is, so word gebed maklik wanneer Jesus die goedheid van God tot in jou lewenshuis aangelê het.
Die eerste opvallende feit oor die eenvoud van gebed is die bondigheid van die Ons Vader-gebed wat Jesus sy dissipels geleer het.
In Jesus se tyd was lang gebede aan die orde van die dag. Jesus het self lang tye in gebed deurgebring – soms selfs deurnag. Maar toe hulle Hom vra: “Here, leer ons bid”, het Hy hulle ’n baie kort en baie eenvoudige gebed geleer. Net ses versoeke in kort sinnetjies (Matt 6:9–13). Dit is so kort dat ’n mens dit rustig in ’n halfminuut kan voltooi.
As ’n mens die Ons Vader met ander gebede van daardie tyd vergelyk, is die bondigheid daarvan uniek. In die nie-Joodse wêreld was daar byvoorbeeld die idee dat ’n mens God moes sag maak met baie woorde; Jesus noem dit ’n “stortvloed van woorde” (Matt 6:7).
’n Voorbeeld hiervan is die Baälpriesters in Elia se tyd, wat hulle god probeer oorreed het om vuur op die altaar af te stuur. Heeldag deur het hulle hom aangeroep, al harder, al meer fanaties, tot die punt waarop hulle hulself stukkend gekerf het om hom te beïndruk (1 Kon 18:26–29). Dikwels is by so ’n biddery ’n hele klomp godsname aaneengeryg, omdat bidders nie seker was op watter naam hul god sou reageer nie.
Ook die Jode het dikwels eretitels vir God opeengehoop. Hulle gebede was later so lank dat dit in hul geskrifte as ’n probleem genoem word. Van dié tradisie sê Jesus: “Hulle (die skrifgeleerdes) sê vir die skyn lang gebede op” (Mark 12:40).2
Waarom sou Jesus dan afwyk van dié gebruik en sy volgelinge so ’n besondere kort gebed leer? Ons kry die antwoord in Matteus 6:7–8. Jesus sê ons moenie soos die heidene met ’n stortvloed woorde bid nie – omdat dit nie nodig is nie! “Hulle verbeel hulle hulle gebede sal verhoor word omdat hulle baie woorde gebruik. Moet dan nie soos hulle maak nie, want julle Vader weet wat julle nodig het, nog voordat julle dit van Hom vra.”
Eenkeer het ek ’n loodgieter en sy handlanger dopgehou in hul werk. Hulle verstaan mekaar so goed dat die een net ’n klein sein hoef te gee en dan weet die ander een wat hy nodig het. So is dit met gebed. God ken ons behoeftes net so goed as wat ons hulle self ken. As die sein uit ons hart kom, verstaan Hy dit onmiddellik. Eintlik nog gouer as dadelik: nog vóór ons Hom vra, sê Jesus hier.
God weet nie net wat ons nodig het nie; Hy hoef ook nie oorreed te word om vir ons goed te wees nie. Jesus sê dis die heidene wat dink “baie woorde” is daarvoor nodig. Ons mag weet dat ons gebede verhoor word omdat God dit in elk geval graag wil doen.
Die innigheid van ons verhouding met God word nie bewys deur lang gebede nie, maar volgens Jesus deur die eenvoud van ons gebede. Jesus bring ons só onder die indruk van God se goedheid dat ons maklik ons harte vir Hom oopmaak en reguit kan praat oor ons behoeftes. Dan is ’n lang gekarring mos nie nodig nie. As twee mense mekaar nie genoeg vertrou nie, is daar dikwels ’n lang gepratery, maar twee wat mekaar vertrou, spreek sommer gou af.
Hiermee gaan dit saam dat die woordelose vorm van gebed (kontemplatiewe gebed of gebed van die hart) bestaan uit rus by God in totale eenvoud. As ek hier kom, praat ek nie meer nie, maar rus net soos ’n kind wat op die skoot van sy ma sit.
Besittings wat jóú nie besit nie
As Jesus ’n mens eenmaal oortuig het van die goedheid van God, kom daar ’n eenvoud in jou verhouding met Hom en in jou gebede. Hierdie eenvoud dring op die lange duur deur tot elke ander lewensterrein.
In Jesus se aardse lewe sien ons dat vertroue op God ’n mens vry maak van die materiële.
Jesus het arm grootgeword. Hoewel sy pa as skrynwerker tot die middelklas behoort het, het hy dit klaarblyklik nie breed gehad nie, aangesien hy vir die offer van die armes gekwalifiseer het: vir Jesus se reinigingseremonie kon hy nie die voorgeskrewe lam bekostig nie, en offer net twee duiwe (Luk 2:24; Lev 12:8).
Jesus het in Galilea grootgeword, ’n agterlike gebied. Aan die begin van sy openbare loopbaan het Hy vir Hom ’n groep volge-linge versamel van wie ’n hele paar vissers was – ook uit die laer middelklas. Hierna gaan Jesus nie voort met sy skrynwerk nie, en leef soos baie skrifgeleerdes van die gawes van ander. Ons weet dat die skrifgeleerdes wat só geleef het, gewoonlik heel arm was. Geen wonder dat die dissipels maar één gemeenskaplike beursie tussen hulle gehad het nie!3
Kom ons stel ons Jesus se lewenstyl ’n oomblik voor. As ’n mens soggens opstaan, trek jy aan wat jy gister gedra het en wat jy altyd dra, want dis al wat jy, wat so baie op pad is, by jou het. As jy êrens heen wil gaan, loop jy, want jy besit geen vervoermiddel nie. As jy by winkels kom, koop jy niks, want jy het nie geld by jou nie. En as jy die keer ’n geldjie het, koop jy en jou vriende net die noodsaaklikste kos. As dit aand word, of as die weer onaangenaam word, gaan jy nie na jou huis nie, want jy het nie een nie (Luk 9:58).
Was Jesus dus ’n askeet wat daarteen gekant was dat mense dinge besit en dit geniet? Nee. Hy het daarvan gehou om lekker te eet. Sy opponente het smalend na Hom verwys as ’n “vraat en ’n wynsuiper” (Matt 11:19). Ook met besittings as sodanig het Hy nie ’n probleem gehad nie. Saggeus was ’n ryk man, en Jesus het nie beswaar gemaak toe hy die helfte van sy besittings vir homself gehou het nie (Luk 19:8).
Daar ís tekste in veral Lukas wat dit laat lyk of ’n mens slegs ’n dissipel van Jesus kan word as jy jou besittings afsweer (bv. Luk 14:33), maar ons sal in hoofstuk 11 sien dat dit nie Jesus of Lukas se bedoeling vir die kerk was nie.
Toe dit vastyd was vir die volgelinge van die Fariseërs en Johannes die Doper, het die mense Jesus gevra waarom sy dissipels nie vas nie (Mark 2:18). Hoewel Jesus by Johannes die Doper aansluit, was daar op hierdie punt ’n belangrike verskil tussen hulle. Johannes het definitief asketiese trekke vertoon. Hy het van veldkos gelewe en in die woestyn opgetree; dus moes mense alles verlaat om na hom toe te kom. Voor sy openbare bediening begin het, was Jesus ook in die woestyn, maar daarna het Hy na die mense toe uitgegaan waar hulle woon, en hul gawes aangeneem.
Jesus se boodskap oor besittings is nie dat sy volgelinge gekenmerk moet word deur hoe min hulle besit nie, maar deur hul vryheid van besittings. Die perikoop in Matteus 6 wat oor besittings handel, moet van vers 19 af gelees word. Alles hou verband. Die rede waarom ons ons nie bekommer
