sal een van die dae net ’n aangename herinnering wees. Ja, selfs Prins sal aan iemand anders behoort en ek . . . ek sal net my bromponie en ’n gejaagde lewe hê, ’n woonstelletjie op die dorp en ’n telefoon wat my snags sal wakker lui. Ek sal nog baie na hierdie mooi dae, na Boskloof en na Prins verlang . . . Maar wag, ek moet liewer nie daaraan dink nie, dit stem my net mistroostig en . . . A, daar sit oom Dirk en tant Truia, soos gewoonlik, op die voorstoep!
Elaine trek Prins voor die deur in die skaduwee van ’n groot ou seringboom in en gly liggies uit die saal. Behendig maak sy die teuels aan ’n boomtak vas en stap in die rigting van die voorstoep waar die twee oumense sit.
Elaine groet hulle hartlik en dra dan haar ouers se groete aan hulle oor.
“Ons het jou lanklaas gesien, meisie,” kom dit van oom Dirk.
“Presies ’n jaar gelede, oom,” antwoord Elaine en neem langs tant Truia op die riempiesbank plaas.
Tant Truia kyk die jong meisie goedkeurend aan en sê vriendelik: “Jou pa vertel gister nog vir ons dat jy nou klaar geleer het, kindjie, maar ek sien al daardie boekgeleerdheid het jou darem nie verander nie.”
“Heeltemal reg, tante, ek het niks verander nie,” sê Elaine glimlaggend. “Ek is nog steeds dieselfde plaasdogter van weleer. Gaan dit nog goed met tante en oom Dirk?”
“Ag, kindjie, die rumatiek keil my op en die ou bene wil maar nie,” begin tant Truia. Sy hou daarvan om oor haar kwaal te gesels. “Ek smeer my natuurlik elke dag met daardie salf wat dokter Swanepoel vir oom Dirk gegee het toe hy sy nek verlê het, maar dit help ook nie. Nou’t Hessie Kromdraai vir my die raat van harmansdrup en duiwelsdrek gegee; nie om te drink nie, verstaan jy? Ek moet dit met terpentyn meng en my daarmee smeer.”
“Enne . . . wanneer moet daar met die goed gesmeer word, tante?” wil Elaine met lagduiweltjies in haar oë weet.
“Saans, kindjie, net voordat ek gaan lê,” verduidelik die ou tante.
“En oom Dirk?” vra Elaine laggerig. “Hoe gaan hy dit uithou met al daardie reuke in die kamer, tante?”
“Kindjie, jy spot nou,” vermaan tant Truia goedig. “Julle jong mense weet nog nie wat rumatiek is nie.”
“Maar,Truitjie,” val oom Dirk haar teregwysend in die rede, “hoe kan jy nou sê die kind weet nie wat rumatiek is nie? Sy’s dan ’n dokter!” Hy wend hom sonder meer na Elaine. “Weet jy, nooientjie,” vervolg hy geselserig, “toe ek nog jonk was, het ek ’n meisie gehad wat amper ’n dokter was. Sy’t als van boererate geweet en al wat ’n siekte was gesond gemaak. As sy ou Truitjie onder hande gehad het, was sy lankal gesond, want jy moet weet rumatiek was vir haar sommer kinderspeletjies om gesond te maak.”
“Die dame klink interessant, oom,” kan Elaine nie help om met ’n geamuseerde glimlag te sê nie. “Waar woon die . . . e . . . voortreflike dame?”
“Nee, sy’s lankal dood, meisie.”
“Kindjie, jy moenie als glo wat oom Dirk jou vertel nie,” help tant Truia die jong meisie haastig reg, so asof sy oom Dirk glad nie ken nie. “Hy sal netnou vir jou vertel dat sy oorle’ pa die een of ander koning se neef was . . .”
“Maar Truitjie, skaam jy jou nie om so vir die kind te staan en jok nie?” vermaan oom Dirk sy ou wederhelf met ’n goedige glimlag. “Netnou glo die kind jou, en dan is al haar respek vir my daarmee heen.”
Tant Truia kyk die oubaas met ’n glimlaggie aan en sê gerusstellend: “Toemaar, Dirk, almal ken jou. Maar wag, laat ek eers vir ons gaan koffie maak. Die kind is seker al dood van die dors.”
Elaine wil net aanbied om self vir hulle te gaan koffie maak, maar dan sê die oubaas weer: “Jy weet, meisie, ou Truia praat nou so, maar my oupa was ’n groot generaal in die Engelse oorlog. Ag, hy’t die kakies by die hope doodgeskiet . . . ”
“Oom bedoel hy het die oorlog so te sê alleen gevoer,” sê Elaine geamuseerd. Haar pa het heeltemal gelyk gehad, oom Dirk skiet nie meer spek nie; hy gooi nou sommer met die hele vark.
Maar dan hoor sy hom weer sê: “Ja, meisie, hy’t omtrent al die Boere onder hom gehad. Weet jy, hy staan nog eendag so agter ’n kliprantjie en kyk hoe die Engelse daar onder kamp opslaan, toe hoor hy hoe ’n kakie skielik agter hom sê hy moet hensop. Kind, dit was vir jou ’n bodderasie, want daar staan die kakie en hier staan die groot generaal met sy roer en bandelier nog oor sy skouer. Maar ’n Boer het almelewe ’n plan, meisie. Die kakie vat mos toe so na my oupa se roer, toe trek Boer se kind met ’n plat hand los en klap die kakie dat hy soos ’n tolbossie teen die rantjie afrol tot by sy kamp.”
Elaine bars hartlik uit van die lag. “Wat was die groot generaal se naam, oom Dirk?” vra sy.
“Sy naam was ook Dirk Human, meisie,” sê die oubaas sedig.
“Vreemd dat ek nog nooit van hom in die Geskiedenisklas geleer het nie,” sê sy.
Maar oom Dirk laat hom nie so maklik van stryk bring nie.
“Jy’t te veel van medisyne en te min Geskiedenis geleer, meisie, dis hoekom.”
“Ja, dis nooit anders nie, oom,” sê sy vol lag. “Ek weet van generaal De Wet en . . . ”
“Ag, hulle was niks, meisie; niks, sê ek jou . . . ”
Tant Truia maak terstond ’n einde aan oom Dirk se diskoers toe sy op die stoep verskyn en vriendelik sê: “Ek het maar sommer self vir jou suiker in die koffie gegooi en geroer ook, kindjie. Ek weet darem nog hoeveel suiker jy drink.”
“Dankie, tante, dit sal lekker smaak,” sê sy en vervolg met ’n ondeunde blik in haar oë: “Oom Dirk vertel my nou dat sy oupa . . . ” Die oubaas maak betekenisvol keel skoon en verander die onderwerp dadelik deur Elaine haastig in die rede te val.
“Ek hoor ou Jaak Derant se seun gaan julle uitkoop, meisie?”
Elaine knik.
“Ja, dit is ongelukkig waar, oom,” sê sy sag.
“Dis jou oorle’ oupa se skuld,” lig oom Dirk haar so tussen monde vol koffie in. “Laat kom toe mos vir hom diere van oorkant die water af, en toe vrek die hele duur spul . . . Ja, dis ’n nare storie, meisie. Nou moet jou pa vir ’n ander man werk, en dit omdat jou oupa so ’n korrelkop was. Wou mos na g’n mens luister nie.”
“Ja, dis tragies, maar sulke dinge gebeur soms met ’n mens, oom Dirk.”
“Reken, ou Jaak wou mos mý plasie ook koop,” sê Dirk. “Maar ek het vir hom gesê hy kan Avondrus koop wanneer ek en ou Truitjie dood is.”
“Die ou grondwolf sal dit doen, oom,” sê Elaine verontwaardig. “Bordeaux, Boskloof en Avondrus grens mos in die vorm van ’n driehoek aan mekaar, oom, en as hy die bakens tussen die drie plase verwyder, sal hy die grootste plaas in die hele omgewing besit . . . ”
Elaine kuier die hele oggend by die twee oumense. Met die belofte dat sy weer op ’n ander dag sal kom kuier en dan sommer vir tant Truia iets vir die rumatiek sal saambring, groet en vertrek sy weer.
Prins runnik saggies toe hy Elaine na hom toe aangestap sien kom. Die jong meisie kyk hom aan en glimlag. Sy weet dat hy al ongeduldig
