Скандинавия мифологиясе. Финн Олафссон
Чтение книги онлайн.
Читать онлайн книгу Скандинавия мифологиясе - Финн Олафссон страница 3
Асгард уртасында зур Игдрасиль корычагачының оч башы күренә. Аның ботаклары бөтен дөньяга сузылган, ә тамырлары – Нифльхеймда, Йотунхеймда һәм Мидгардта. Шул тамырлар астыннан искиткеч чишмәләр бәреп чыккан. Беренчесе, Гергельмир, Нифльхеймда урнашкан, икенчесе Йотунхеймда ага. Ул акыллылык чыганагы. Явыз албасты Мимир аның суларын саклап тора һәм беркемгә дә аннан эчәргә рөхсәт итми. Шуңа күрә бу чыганакны Мимир чыганагы дип тә йөртәләр.
Өченче чишмә, Урд, Мидгардта ага. Ул шундый үтә күренмәле һәм чиста, анда юынган һәр кеше кар кебек ак була. Кич белән Урд өстеннән томан булып баллы чык күтәрелә. Ул җирдәге бөтен чәчәкләрне бөрки, аннары аны бал кортлары җыеп, шуннан бал ясыйлар.
Урд чишмәләре янында зирәк норналар яши. Монда аларның зиннәтле сарае урнашкан, шунда алар кешеләрнең язмышын туган көненнән алып үлеменә кадәр билгелиләр.
Игдрасиль агачының оч башы Лерад дип атала. Анда бик зур бөркет утыра, ә ботаклары буенча алга-артка шук тиен Ротатёск сикереп йөри. Лерад янында, Асгардның иң өске урынында, дөньяның хөкемдары һәм аллаларның иң өлкәне Одинның тәхете тора. Тәхетеннән ул Асгардта, Мидгардта, хәтта ерак Йотунхеймда булган бөтен әйберне күреп тора.
Один – Асларның атасы һәм алар арасында иң акыллысы. Кайчандыр, яшь вакытта, ул, Мимирга килеп, аннан чишмә суын эчәргә рөхсәт сораган.
– Берни дә бушлай бирелми, бигрәк тә акыл, – дигән албасты. – Әйт әле, мин синнән алмашка ни алырмын?
– Ни телисең, – дигән Один. – Миңа берни дә кызганыч түгел, чөнки акыллылык бөтен нәрсәдән дә кыйммәтрәк.
– Алайса миңа уң күзеңне бир, – дигән Мимир.
Один бераз уйланган һәм әйткән:
– Ярый, Мимир, мин риза. Акыллы бер күз белән дә ике күзле наданнан яхшырак күрә, – дигән.
Шуннан бирле Одинның бер сул күзе генә калган, шулай да ул акыллылык чишмәсенең суын эчкәч, хәзер дөньяда аның өчен бернинди сер дә юк.
Одинның җилкәләрендә ике козгын утыра: Гугин һәм Мумин; ә аның аяклары янында Гери һәм Фреки бүреләре ята. Гугин һәм Мумин көн саен җир буйлап очып, ә Гери белән Фреки һәр төн аны әйләнеп чыгалар һәм хуҗасына бөтен күргән һәм ишеткән әйберне сөйлиләр.
Одинның башында – канатлы алтын башлык, уң кулында аның Гунгнир дигән сөңге. Ул беркайчан да читкә очмый һәм атылган әйбергә һәрчак барып тия. Одинның сигез аяклы соры айгыры Слейпнир, җир буйлап кына түгел, хәтта һавада да чаба ала. Дөнья хөкемдары атка атланып еш кына җиргә килә, яисә кешеләргә күренмичә, аларның сугышларында катнашып, лаеклыларга җиңәргә булыша.
Один җәяү йөрергә дә ярата. Ярлы мосафир кыяфәтендә, иске киң кырыйлы эшләпәдә һәм шундый ук иске зәңгәр плащта, ул дөнья буйлап йөри. Әгәр берәрсе, кунакчыллык кагыйдәләрен онытып, аңа ярдәм итмәсә, яман күрер.
Одинның