Сайланма әсәрләр. 4 томда. Том 3. Ахат Гаффар
Чтение книги онлайн.
Читать онлайн книгу Сайланма әсәрләр. 4 томда. Том 3 - Ахат Гаффар страница 45
Мөкатдәс. Ашыгасың түгелме соң, олан? Тереләрне, үлмәскә килгәннәрне күмәргә ашыгасың түгелме? Калмый кая китәр? Калган ич моңынчы.
Йосыф (көлә). Барысын да су йотачак. Су!
Мөкатдәс (төшенке). Ә-ә… аны әйтәсеңмени?.. Без үләрбез анысы. (Рахманга карап.) Бездән берни калмас… Тик кешеләр яңа бакча утыртыр.
Йосыф. Юк, абзый, яэҗүҗ-мәэҗүҗ килә. Җирләрне су баса, техника изә… Хисләрне акыл күмә. (Нурзадәне фотога төшерә.) Истәлеккә.
Мөкатдәс. Кая китсен болар, олан? Бу тегермәннең үз кошларын көтеп аласы бар ич әле. Яэҗүҗ-мәэҗүҗ килә, ә ул көтә.
Шәмсия. Нинди кошларын?
Мөкатдәс. Әүвәлтен аның түбәсенә ике ләкләк оя кора торган иде. Ә бер елны…
Шәмсия. Нәрсә бер елны? (Аның янына утыра.)
Мөкатдәс. Яз иде. Тегермән тартырга җыелган ир-ат ләкләк оясына өч тавык йомыркасы менгереп салды. Хәер… аны ник яшереп торырга – мин үзем менгереп салдым. Тегермән канатының күчәр чөен кагарга менгәндә. Ул йомыркалардан чыккан чебешләр нишләр икән, янәмәсе. Ашарга дип очып киткән чакларын туры китереп мендем. Ояларында – ике йомырка.
Зөлфирә. Шуннан ни булды?
Аллаһияр. Йомыркалары артканга куанганнардыр.
Мөкатдәс. Ә син куаныр идең микән (Шәмсиягә карап) хатының көтмәгәндә… бала алып кайтса?
Аллаһияр белән Шәмсия бер-берсенә карашып ала. Нурзадә пырхылдап көлеп җибәрә.
Алар да куанмады шул. Ата кош әйтте дә салды. Ирләрчә әйтте.
Бикчәнтәй. Ата кош? Кемгә?
Мөкатдәс. Анасына… Озак ләкелдәштеләр. Әүвәлтен очынып-очынып тузындылар. Аннары инде соңгы сүзне ана кош әйтте. Ах, әйтте дә соң!.. Әйләнә-әйләнә күккә күтәрелде дә… пөхтә, төгәл итеп әйтте дә салды.
Шәмсия. Нишләде?
Мөкатдәс сүзсез тора.
Йосыф. Нишләсен. Кире төшеп, тавык йомыркаларын ватып ташлагандыр.
Мөкатдәс. Ана кош бик биеккә күтәрелде дә ук булып җиргә кадалды. Төгәл менә шушы ярык ташка килеп төште…
Шәмсия йөзен каплый да читкә китә.
Нурзадә. Ә икенчесе – атасы ташландымы соң?
Рахман (Мөкатдәскә карап). Ул яши… Ул дөнья сөрә әле!
Йосыф. Нигә дип ташка кадалды соң ул?
Мөкатдәс. Белмим. Әмма бик үкенечле булды.
Зөлфирә. Сез ул йомыркаларны белмичә куйгансыз лабаса.
Мөкатдәс. Хикмәт анда түгел, кызым. Хикмәт – белмичә гаепләүдә. (Рахманга карап.) Оныклар да кичерми торган шундый хаталар да ясап ташлыйсың икән ул…
Рахман читкәрәк барып баса.
Аллаһияр (коры). Ә кошларга зыян киләсен белгән булсаң?
Мөкатдәс. Ул кошның кадалуы бик хикмәтле булып чыкты.
Бикчәнтәй (кинәт, кычкырып). Әйтмә, карт! (Уртага чыгып баса, иптәшләрен күздән кичереп.) Йә, бу табышмакка җавапны кайсыгыз таба? Аллаһияр! Син әйтеп бак.
Аллаһияр иңбашын җыера. Шәмсия аңа карап тора.
Шәмсия.