Ашау дигән сүз ул.
Нурзадә. Нинди ашау?
Йосыф. Җирдә ни бар, шуны рәттән сыпыртып бару.
Рахман. Кызыл балчыкка хәтле.
Нурзадә. Ник?
Йосыф. Кеше үз биләмәсен торган саен киңәйтә. Җир һәм аның өстендә ни бар, – тәмен бер татыдымы, – яулый, көчли, ашый…
Рахман. Нахак. Коръән аятен төкерегең белән кешеләргә ярлык итеп ябыштырма, яме? Хак белән нахакны аермагач, баш нәрсәгә бирелгән сиңа?
Йосыф. Башмы? Бүген шашлык ашар өчен. (Шашлык ите алып каба.) Чи әле… Син ул фольклорыңны ни өчен җыясың, студент? Бер елдан… кая анда бер ел… берничә айдан авылыңны яэҗүҗ-мәэҗүҗ йотудан куркып түгелмени? Синең авылыңны берничә айдан соң төзелеш, шәһәр йота. Җирләре, җырлары, сулары, менә бу умарталыклары белән бергә. Уҗымнар үсеп утырган кара җирләрегезне кызыл балчыкка кадәр актарып, атом электр станциясе салалар, һөнәре белән җырын авыл кешесе станок белән зонтикка алмаштырачак. Цивилизация яэҗүҗ-мәэҗүҗ кешеләрнең үкенечле хәтерендәге кошларны да ашап бара. (Мөкатдәскә.) Җил тегермәне үз кошларын юкка көтә, абзый! Табып китерегез миңа соңгы ләкләкне, һәм мин аны бернинди үкенечсез ашыйм да ташлыйм. Аннары барыбыз да бергә җыелышып үкенербез. Җыелышып күңеллерәк. Барың да бергә булгач куркыныч түгел ул!
Нурзадә. Котылып буламы соң ул яэҗүҗдән?
Рахман. Коръәндә була дигән.
Нурзадә. Ничек итеп?
Рахман. Базга төшеп, Коръән белән каплансаң котыласың, ди, имеш.
Нурзадә. Ялган белән каплансаң гына котыласыңмыни?
Рахман. Үзең ничек уйлыйсың?
Нурзадә (көлә). Белмим. Базда капланып утырганым юк.
Мөкатдәс. Алайса (баса), тегермән үз кошларын юкка көткән булып чыга икән.
Рахман (коры). Тегермән түгел, син юкка көткәнсең аларны!
Мөкатдәс (аңа карап торгач). Хәзер инде ни аерма? Тегермәннең соңгы көннәре… Миңа да күп калгандыр димсең? (Китәргә борыла.) Атны карыйм әле, авырып тора шикелле.
Аллаһияр. Атың бик карт икән инде, алаша икәнлеген танырлык та түгел.
Мөкатдәс. Бия ул. Карт инде. Быел иткә озатыласы иде. Өч ат белән бергә машинага төяп алып киттеләр. Артларыннан куа чыктым да үз биямне төшереп калдырдым. Жәлләдем. (Күкне күрсәтеп.) Инде яңгырлар китүе ихтимал.
Нурзадә. Теге ата кош, ата кош нишләде соң?
Мөкатдәс эндәшмичә чыгып китә.
Аллаһияр (шашлык кабып карый). Пешкән. Эһе-һей!.. (Йосыфка.) Җебемә әле, теге шешәне чыгар да шашлыкка тамызгала.
Йосыф рюкзак алып килә. Стаканнар, коньяк шешәсе чыгара. Кепкасы белән күмер җилләтә-җилләтә, шашлыкка коньяк тамызгалый.
Шәмсия (уйчан). Пеште.
Нурзадә (кул болгый). Әһе-һей!.. Мөкатдәс абзый, пеште-еү!
Мөкатдәс керә.
Мөкатдәс. Атым авырып тора әле, оланнар. Буаз ул. Әллә сезне тартып килеп өзлеккәнме тагын?
Рахман. Арыгандыр. Өч чакрымнан сигез кешене тартып килеп карасын әле!
Йосыф. Әйдә, Мөкатдәс абзый, җитеш.
Аллаһияр. Нурзадәне тотканың өчен.
Нурзадә.
