alt="winter-2054300_1920.jpg"/>(p)
Vertrouwen opdoen is als voor het eerst het ijs opgaan, voetje voor voetje.
1.2.4 Zelf-en mensenkennis: jezelf en de ander liefhebben
Jezelf kennen en accepteren: signalen van je lichaam toelaten en serieus nemen. Weten wat je voelt en ervaart: spanningen, steken, misselijkheid, rillingen, enzovoort. Weet ook van jezelf wat je tekortkomingen en kwaliteiten zijn. Onderzoek waar je je op kunt focussen: je tekortkomingen verminderen of je kwaliteiten vergroten? Waar liggen de mogelijkheden?
Weten wanneer je projecteert: dus wanneer jij jouw gevoelens en gedachten voor de ander invult, of als je invult hoe een ander over jou denkt of voelt. Projectie gebeurt regelmatig vanuit onopgeloste zaken uit het verleden, die je alsnog wilt oplossen of je tegen wilt beschermen.
Gezonde eigenwaarde en zelfbeeld: jezelf en de ander op juiste waarde schatten. Je bent gelijkwaardig en hebt ook recht op gelijke behandeling en respect.
Mensenkennis: ken de ander. De belangrijkheid hiervan bij communicatie heeft natuurlijk geen uitleg nodig. Zeker wanneer het gaat om het voorkomen en oplossen van conflicten. De handleiding van iemand kennen voorkomt hooglopende ruzies of emoties. Echter deze kennis ontstaat door ervaring en wijsheid (= kennis + inlevingsvermogen + ervaring). Zelfkennis en -inzicht dragen hier zeker ook een steentje aan bij.
Heb je naaste lief zoals jezelf, is niet voor niets zo geformuleerd. Heb je je zelf niet lief dan kan je de ander ook niet liefhebben. Om jezelf beter lief te hebben, moet je jezelf beter kennen, om te weten wat je prettig vindt en wat niet. Je moet wel weten wie je liefhebt natuurlijk. Hierdoor kan je je ook beter inleven in de ander. Even om misverstanden te voorkomen: jezelf liefhebben is niet hetzelfde als egoïsme. Egoïsme stelt de onmiddellijke behoeftebevrediging van het eigen ik centraal, zonder rekening te houden met schade voor datzelfde ik of de ander. Dat is heel wat anders dan iemand die zichzelf liefheeft. Want die zal juist proberen zich van dingen te onthouden die schadelijk zijn, zelfs als die een directe behoefte tijdelijk vervullen. Ieder mag voor zichzelf invullen wat die dingen zijn.
Mattheüs 22:39
Het tweede, hieraan gelijk, is dit: ’Gij moet uw naaste liefhebben als uzelf.’
1.2.4a Triggers
Ken je triggers (activeersignalen)
Triggers activeren gedachten- en gevoelspatronen en lichamelijke reacties vanuit je verleden. Alles aan emoties, beelden en rationele herinneringen is ooit opgeslagen. Zodra er ook maar iets gebeurt wat op die herinneringen lijkt zijn ze geactiveerd en komen ze naar boven.
Oude pijn, woede of angst kan dus getriggerd worden tijdens een conflictsituatie. Het is van belang deze triggers in kaart te brengen voordat je begint met hoofdstuk 3 Conflictoplossing: HBD (Herkennen, Bezinnen, Doen). De triggerlijst is als bijlage 4 met dit doel toegevoegd. Inzicht hierin is van groot belang vanwege het omgaan met bijvoorbeeld gevoeligheden, je manier van reageren, onderscheiden heden/verleden, obsessies, verslavingen, projectie en dergelijke.
Door een trigger kan je overmatig of onterecht boos zijn, omdat er onverwerkte boosheid uit het verleden naar boven is gekomen. Iemand uit het verleden is dan verantwoordelijk voor die boosheid en niet de persoon waar je nu mee te maken hebt. Een onschuldig iemand krijgt dan die lading uit het verleden over zich heen.
In paragraaf 3.2.2 staan criteria om patronen (van gevoelens, gedrag en denken) uit het verleden te herkennen. Ken je je triggers, dan weet je ook beter hoe ze te mijden en het activeren ervan tegen te gaan. Omdat het heden en verleden dan onderscheiden en gescheiden zijn, althans dat proces in gang is gezet, lukt het stellen van grenzen ook beter.
Cascade effect triggers
Ook een zeer nadelig effect is het sneeuwbal- of negatieve spiraaleffect. Vaak zijn het negatieve gedachten en gevoelens waardoor een ander weer negatief op jou reageert. Bijvoorbeeld de ander wordt boos en jij dus ook. Of het roept een dichtklapreactie op. Dit noem ik cascadetriggering. Cascadetriggering heeft een domino-effect waarbij de ene trigger de andere triggert enzovoort. Patronen tijdig ontdekken, erkennen en doorbreken is van groot belang om dit proces tijdig een halt toe te roepen. Het kennen van je triggers kan dit cascade-effect in een vroegtijdig stadium voorkomen.
(cb)
Triggers triggeren vaak triggers, zo ontstaat een domino-effect.”
Het ravijn
Is een trigger eenmaal geactiveerd, dan zit je midden in die oude misère. Het is lastig om een halt toe te roepen aan dat verkeerde gevoel, gedrag of die gedachte. Vaak heb je al vanuit zo’n trigger gereageerd voordat je het in de gaten hebt. Je ligt dan dus als het ware al in het ravijn, waar niet gemakkelijk uit te komen valt. In het ravijn lig je niet pas wanneer je met één hand aan de rand van de afgrond hangt. Je ligt er al in als je binnen het zuigende effect komt. Elke diepte heeft een zuigende werking op ons. Wanneer ik van een hoge flat naar beneden kijk, dan voel ik die zuigende kracht. In zo’n situatie terugtrekken is lastiger dan wanneer ik niet naar of over de rand kijk. Het duizelt me ook een beetje. Besef van gevaar maakt ons gespannen, wat die duizeligheid kan veroorzaken. Een verkeerde beweging en je ligt erin. Kom je binnen die grens van zuigende werking dan is stoppen moeilijker. Bepaal dus waar die grens voor de ravijnrand ligt en houdt dan die afstand.
Dit doet me altijd denken aan die mop over drie solliciterende vrachtwagenchauffeurs. Zij kregen ieder de vraag hoe ver zij van een ravijn af konden rijden. De eerste zei 1 meter, de tweede 30 cm, de derde zover mogelijk ervandaan. De laatste kreeg de baan. Wie had jij aangenomen?
Het zuigend effect van een ravijn begint als je triggers worden geactiveerd. Het is goed om je grens voor de ravijnrand te stellen. Voorbeeld: stel je bent snoepverslaafd en bij een uitstapje kies je geen route die langs die overheerlijke Belgische bonbonwinkel gaat. Alles wat je kunt registreren met je zintuigen kan een trigger zijn, inclusief geuren of aanrakingen. Probeer dus die grens te bepalen waarbij je niet over of naar de rand kijkt. De bonbonwinkel is de ravijnrand in dit geval. De winkel ingaan is over de rand heen kijken. Voorkomen lukt niet altijd natuurlijk. Soms is het goed om af te wegen of aangaan van bepaalde situaties gezonder kan zijn. Zoals bepaalde angsten overwinnen voor bijvoorbeeld je baas.
Wat wordt er precies getriggerd?
Het is goed om te weten wat er precies wordt getriggerd. Alle gevoelens, gedachten en lichamelijke herinneringen uit het verleden kunnen door ingrediënten in een huidige situatie worden geactiveerd. Terwijl ze er niets mee te maken hebben. Als je van hieruit reageert, reageer je heel vaak verkeerd en onterecht. Onderscheiding hierin is van groot belang met betrekking tot het adequaat oplossen van een conflict.
Met de onderliggende geactiveerde herinneringen moet je een andere route bewandelen dan met het afhandelen van de huidige gebeurtenis/conflict. Het is goed deze niet in de huidige situatie toe te laten. In zoverre je dat lukt. Je gaat hiermee aan de slag bij en met God. Je kijkt dus naar en in jezelf en brengt dit bij Hem. Vraag of Hij duidelijk wil maken waar het vandaan komt, of Hij er genezing en vertroosting in wil brengen. Verwerk de emoties apart en losgekoppeld van de huidige situatie, door
