dayanmışdım. – Barmen küncdəki masanı göstərdi. – O, tapançanı düz adamın sinəsinə dirəyib atəş açdı.
– Camaatı burada hələ çox saxladılar?
– Gecə ikiyə qədər.
– Fiambrenin dalınca isə, – barmen meyiti nəzərdə tuturdu: menyuda soyuq ət məhz belə adlandırılmışdı, – yalnız bu gün saat on birdə gəldilər. Siz, çox güman, hər şeyi bilmirsiniz.
– Əşi, hardan bilsin, – ofisiantlardan biri dedi.
– Hə, qəribə işdir, – ikinci ofisiant əlavə etdi. – Nadir hadisədir.
– Üstəlik də kədərli, – deyə barmen başını buladı.
– Hə, kədərli və qəribə, – ofisiant təsdiqlədi. – Çox kədərli.
– Nə məsələdir? Danışın.
– Çox nadir hadisədir, – barmen bir də söylədi.
– Danışın görüm. Söyləyin də!
Barmen yaxın adam kimi mənə tərəf əyildi və ağzını qulağıma yaxınlaşdırdı.
– Pulverizatorun içindəki, başa düşürsünüz, odekolon imiş. Zavallı!
– O qədər də axmaq zarafat deyilmiş, – ofisiant dedi.
– Əlbəttə, o bunu, sadəcə, gülmək üçün edirmiş. Ona acıqlanmaq lazım deyilmiş, barmen dedi. – Yazıq!
– Başa düşürəm, – mən dilləndim. – Deməli, o, sadəcə, hamını şənləndirmək istəyirmiş.
– Elə çıxır, – barmen dedi. – İşə bax, necə də kədərli bir anlaşılmazlıq.
– Bəs onun «silahı» necə oldu?
– Polis götürdü. Qohumlarına göndərdi.
– Təsəvvürümə gətirirəm, onlar necə razı qalıblar, – mən dedim.
– Hə, – barmen dedi. – Əlbəttə. Pulverizator lazımlı şeydir.
– Bəs o bədbəxt kim imiş?
– Mebel ustası.
– Evliymiş?
– Hə, arvadı səhər polislə birgə gəlmişdi.
– Bəs arvadı nə dedi?
– Özünü ərinin üstünə atdı. Elə hey “Pedro, onlar sənin başına nə oyun açıblar, Pedro? Bunu kim edib? Ah, Pedro!” deyirdi.
– Sonra polis onu aparası oldu, özündə deyildi, – ofisiant söylədi.
– Deyilənə görə, ölənin ciyərləri zəif imiş, – barmen dedi. – Üsyanın ilk günlərindən qiyamçılarla birgə döyüşürmüş. Deyirlər, Syerra dağlarında vuruşubmuş. Sonra vərəm imkan verməyib.
– Dünən də bara əhvali-ruhiyyəsini bir az qaldırmaq üçün gəlibmiş, – mən ehtimal etdim.
– Yox, – barmen dedi. – Bu, həqiqətən, çox nadir hadisədir. Bunu polislərdən öyrəndim, onlar bir işin ucundan tutanda axırına qədər gedirlər. Polislər bədbəxtlə eyni emalatxanada işləyən yoldaşlarını dindiriblər. Hansı emalatxanada işlədiyini isə cibindən tapdıqları həmkarlar kitabçasından biliblər. O bu pulverizator və odekolonu kiminsə toyunda zarafat etmək üçün alıb. Özü belə deyirmiş. Odekolonu üzbəüzdəki kiçik dükandan alıb. Dükanın ünvanı şüşənin üzərindəki kağızda yazılıb, şüşənin özünü isə ayaqyolundan tapıblar. Pulverizatora odekolonu orada doldururmuş. Bura isə, yəqin, yağış başlayanda girib.
– Onu içəri girəndə görmüşdüm, – ofisiantlardan biri dedi.
– Burda isə hamı mahnı oxuyurdu, görünür, onun da kefi kökəlib.
– Hə, kefi, doğrudan da, kök idi, – mən dedim. – Elə bil qanad açıb uçurdu.
Barmen amansız ispan məntiqi ilə söylədi:
– Ciyəri zəif olanlar içəndə kefin axırı belə qurtarır.
– Bu əhvalat heç xoşuma gəlmir, – mən dedim.
– Qulaq asın, – barmen dedi. – Qəribə deyilmi? Pərvanə oda çırpılan kimi, onun şənliyi də müharibənin ciddiliyinə çırpılıb…
– Düzdür, lap pərvanə kimi, – mən dedim. – Əsl pərvanədir.
– Zarafat etmirəm, – barmen dedi. – Başa düşürsünüz? Sanki pərvanə tanka çırpılıb.
Bənzətmə barmenin özünün də xoşuna gəldi. O, ispanların ürəyincə olan metafizikaya qapanmışdı.
– Qonaq edirəm, – barmen bəyan etdi. – Siz bu barədə hekayə yazmalısınız.
Mən əlində pulverizator olan adamı, onun boz mum sifətini, yana açılmış mum qollarını, dizdən qatlanmış ayağını yadıma saldım və o, həqiqətən, pərvanəyə oxşayırdı. Çox oxşamasa da, hər halda, insana daha az bənzəyirdi. Mən onu ölü sərçə ilə də müqayisə edərdim.
– Mənə kinə qatılmış cin verin.
– Siz bu barədə mütləq hekayə yazmalısınız, – barmen hey təkrar edirdi. – Sizin sağlığınıza!
– Sizin də, – mən dedim. – Amma dünən bir ingilis qadını təkid edirdi ki, bu barədə yazmayım. Bunun ümumi işə mane olacağını söyləyirdi.
– Cəfəngiyyatdır, – barmen dedi. – Əslində, çox maraqlı, həm də vacib məsələdir: səbəbi bilinməyən qeyri-adi bir şadlıq bu yerlərdə hamı üçün adi olan ciddiliklə üz-üzə gəlir. Mənə qalsa, bu, son vaxtlar baş verən ən maraqlı və nadir hadisələrdəndir. Mütləq yazmalısınız.
– Yaxşı, – mən dedim. – Yazaram. Bəs onun uşaqları var idi?
– Yox, – o dedi. – Polislərdən soruşdum. Amma siz mütləq yazın, adını da “Pərvanə və tank” qoyun.
– Yaxşı, – mən dedim. – Yazaram. Amma təklif etdiyiniz ad o qədər də xoşuma gəlmir.
– Qiyamət addır, – barmen dedi. – Olduqca ədəbidir.
– Yaxşı, – mən dedim. – Razıyam. Hekayənin adını belə də qoyarıq: “Pərvanə və tank”.
Beləliklə, mən aydın, şən bir qış səhəri yenicə süpürülüb, yuyulub
