yazdığını gördüğümden ve Osmanlılardan birçoğunun Türk’e hakaret ettiklerine şahit olduğumdan ‘Türk’ü ‘vav’ ile yazdım. Niye böyle yazıyorsun? diyenlere de ‘Etrâk-i bî-idrâk’ yazılmasın diye cevap verdim. Ve Bâbıâlî Caddesi’nde adım ‘Vavlı Türk’ oldu. (Akçura, 1981:88)
Hüseyin Namık Orkun, Türkçülüğün Tarihi adlı kitabında Necib Âsım ve Veled Çelebi tanışıklığından bahsettikten sonra Veled Çelebi’nin Necib Âsım için şöyle dediğini nakletmektedir: Necib Âsım Bey’in namını ne kadar verd-i zeban etsem… Yerde servileri kalem ittihaz ile Bahri Muhit hokkasına batırıp sahife-i âsümana mâdamüssemavati vel’arz nakletsem üzerimdeki hakkını ödeyemem. (Orkun, 1977:57). Necib Âsım’ın rivayetine göre Veled Çelebi ceddinin âsârını da kendi telkini ile bir araya getirmiştir. Zamanımızda Türkçe dillerinde fevkalade yetkinliği bilinen Veled Çelebi Efendi Hazretleri ricam üzerine yüce ataları Hazreti Celâleddin Rûmî ile Sultan Bahaaddin Veled cenaplarının Türkçe eserlerini bir risalede toplamışlardır.
Necib Âsım Yazıksız, Türk Derneği’nin kapanması sürecinde Türk Ocakları’nın da kurucuları arasında yer aldı ve Türk Ocaklarının yayın organı olan Türk Yurdu dergisinde de yazılar yayımladı.
Türk Tarihi üzerine yazdığı eserlerden dolayı Amerika’dan 1892’de düzenlenen Chicago Sergisi’nde madalya aldı. Fransa’da kurulan Societe Asiatique’te üye idi. Kendini çok iyi yetiştirenlerden biri olduğu için İstanbul Üniversitesi’nde Türkoloji’yi kuran ilk müderris oldu. Türk Dil Kurumu’nun kuruluş çalışmalarına da katıldı.
Necib Âsım Yazıksız, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün de Harp Okulunda Fransızca öğretmeni olmuştur. Atatürk üzerinde etki bırakan öğretmenlerinden biri olmalı ki, Mustafa Kemal Atatürk, yıllar sonra bu hocasını hatırlamıştır. M. Yahya Efe, Anayurt gazetesinde 3 Nisan 2018 tarihinde yayımladığı yazısında bu hususta şunları yazmaktadır:
Cumhuriyetin ilanından sonra, Atatürk İstanbul Dolmabahçe Sarayında Türk Dil Kurumunu topladığında, Necib Âsım’a yaptığı devrimleri nasıl karşıladığını sorar. Necib Âsım da: “Yaptığınız işler, Türk yurdu ve Türk milleti için birer şaheser” diye cevap verir.
Atatürk, Necib Âsım’a bir arzusu olup olmadığını sorunca, Necib Âsım: “Sağ ol, var ol” cevabını verir.
Bu görüşmeyi takip eden ilk büyük seçimlerde (1027) , Atatürk, Kilis’in yetiştirdiği Harp Okulundaki öğretmeni, bu büyük Türk bilginini 3. devre Erzurum Milletvekili yapmak suretiyle kadirşinaslık gösterir.
Türk Dil Kurumunun Türk Dili adlı dergisinin Birinci Teşrin 1934 tarihli sayısında yer alan Türk Dili Savaşında İleri Gelenlerimiz başlıklı yazısında, Necib Âsım için şöyle denilmektedir:
Erzurum mebusu Necib Âsım Bey’in Türkçülük davasında hâlâ devam edip gelen büyük hizmetini her zaman şükranla anacağız. Bizde ilk önce Türk Tarihi yazan, Kilis’in bu Türk çocuğudur.
Türkçülük tarihinin en büyük simalarından olan Necib Âsım hakkında Prof. Faruk K. Timurtaş da şunları yazmıştır:
Türkçülüğün şuurlu bir anlayış hâline gelmesinde, dil, edebiyat ve tarih sahnelerini içine alan ilmî ve büyük bir görüş olarak meydana çıkmasında Necib Âsım’ın çok ehemmiyetli bir rolü vardır. Osmanlılık atmosferi içinde Türklük ruhunun hemen hemen kaybolmak tehlikesi geçirdiği günlerde, Necib Âsım ve arkadaşlarının millî ruhun canlanması için gösterdikleri gayretler, dil ve tarihimize karşı ilgi ve sevgi uyandırmak maksadıyla yaptıkları çalışmalar bugün minnetle anılacak büyük hizmetlerdir. Osmanlı İmparatorluğu camiasındaki unsurlarda milliyetçilik hareketleri çok önce uyanmıştı. Türkler arasında milliyetçilik fikir ve cereyanının kuvvetlenmesinde ise Necib Âsım ve arkadaşları unutulmaz emekler sarf etmişlerdir.
Necib Âsım Yazıksız’ın birçok küçük mektep kitaplarından başka Medrese-i Edep, Medeniyete Hizmet, Sitler gibi muhtelif eser ve tercümeleri, Fransızca ve hatta fizik ve resim derslerine ait risaleleri/kitapları da basılmıştır. Çoğu okul kitaplarından ibaret olmak üzere kırk kadar eseri vardır. Türklük idealine ve tarihine, diline ait olarak yazdığı bine yakın makalesi vardır ve bunlar henüz derlenip, tasnif edilip kitap olarak maalesef yayımlanmamıştır.
Kitap Olarak Yayımlanan Eserlerinden Bazıları:
Yeni Tertiple Muhtasar Osmanlı Sarfı (İstanbul 1880), Arkadaş Bana Fransızca Öğret (İstanbul 1888), Güvercin Postası (İstanbul 1888), Ev Kızı (İstanbul 1890), Muhtasar Osmanlı Nahvi (İstanbul 1892), Lügat’ı İlmiye ve Fenniye (Hasan Tahsin ile İstanbul 1892), Kitap (İstanbul 1893), Osmanlı Sarfı (İstanbul 1894), Mükemmel Sarf ve Nahv-i Osmanî (İstanbul 1895), Ural ve Altay Lisanları (İstanbul 1895), Orhun Abideleri (İstanbul 1896), En Eski Türk Yazısı (İstanbul 1897), Türk Tarihi (İstanbul 1898), Pek Eski Türk Yazısı adı ile 2. Baskı, (İstanbul 1911), Gök Sancak (Leon Cahun’den tercüme, İstanbul 1912), Hitabetü’l-Hakayık (İstanbul 1918), Osmanlı Tarihi (Mehmed Arif ile İstanbul 1918), Eski Savlar (İstanbul 1922), Bektaşi İlmihali (1925), Galip Bahtiyar (İstanbul 1933), Celâleddin Harzemşah (A. Neseî’nin Moğol İstilasına Dair eserinden, İstanbul 1934)
Dr. Öğr. Üyesi Nazlı Rânâ Gürel, 1963 yılında Konya’da doğdu. 1984 yılında Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun oldu. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı bölümünde Yeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalında Yüksek lisansını (1987) ve doktorasını tamamladı (1999).
1986 yılında Hacettepe Üniversitesi’nde Türkçe Okutmanı olarak göreve başladı (1986-1993). 1995 yılında öğretim görevlisi olarak Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Fakültesi Türkçe Öğretmenliği bölümünde vazifesine devam etti (1999). Kazakistan’da bulunan Uluslararası Hoca Ahmet Yesevî Türk-Kazak Üniversitesi’nde öğretim üyesi olarak görev yaptı (1999-2000). Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesinde Türk Dili ve Edebiyatı bölümünde Yeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı Başkanlığı yaptı (2010-2015). Öğretim üyesi olarak çalıştığı bu üniversiteden kendi isteğiyle emekli oldu (2015). T.C. Yunus Emre Enstitüsü Türkoloji Projesi kapsamında Makedonya’da İştip Gotse Delçev Üniversitesi Filoloji Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünde misafir öğretim üyesi olarak vazife yaptı (2015-2017). Hâlen Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi’nde Türkçe dersleri vermektedir.
Avrupa’daki Türk varlığı ile ilgili olarak Makedonya, Kosova, Almanya, Hollanda ve Finlandiya’da inceleme ve araştırmalarda bulundu, “Ana dili eğitiminin çocuğun zekâ gelişimine ve diğer dilleri öğrenmesine katkıları” konulu konferanslar verdi.
T.C. Millî Eğitim Bakanlığınca düzenlenen hizmet içi kurslarında öğretim görevlisi olarak bulundu. Türkiyeli öğretmenler ile Türk Cumhuriyetleri ve akraba topluluklardan gelen öğretmenlere “Türk Dili” ve “Türk Kültür Değerleri” dersleri verdi. Ankara’da İLESAM: Türkiye İlim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliğinde ve Makedonya’nın başkenti Üsküp’te Yunus Emre Enstitüsünde “Osmanlı Türkçesi”
