Staan in die algemeen nader aan vensters
Gedigte
Loftus Marais
Tafelberg
Die uitleg van gedigte in hierdie digitale uitgawe van Staan in die algemeen nader aan vensters mag verskil van dié van die gedrukte uitgawe, afhangende van die instellings op u leestoestel. Die uitleg vertoon optimaal indien die standaardinstelling op u leestoestel gebruik word. Lesers kan egter eksperimenteer met die instellings vir verskillende perspektiewe op die gedigte.
Vir my ma
Dankie aan die volgende mense vir hulle bydraes:
Marlene van Niekerk, Linda en Liné Marais, Coennie Bezuidenhout, Cor Scholtz, Ronel Foster, Andries Visagie, Marcelle Theunissen, Michiel Botha, Riana Barnard en Francois Smith. Ook aan die Universiteit van Stellenbosch, en spesifiek die Departement Afrikaans en Nederlands. Ek moet dan ook my familie om verskoning vra vir die verdraaiing (en opmaak) van feite.
“The birds are in their trees,
the toast is in the toaster,
and the poets are at their windows.”
– uit “Monday” van Billy Collins
Elementêre fisika
my broer skryf nie gedigte nie
hy is ’n fisikus
sy skryfblok is vol somme wat hiërogliewe
of abstrakte miró-krabbels vir my is
daar’s een wat onsekerheid presies bepaal:
en schrödinger het volgens hom ’n gemmerkat
ongesteweld en noodlottig in algebra vertaal
tog het sy vergelykings ’n danser se balans
en saans aan die werk
weet hy die lig van rekenaars en leeslampe
is nie noodwendig onromanties nie
aldus redeneer my broer die fisikus:
die heelal is: materie wat stadig en volgens reëls
losfok
ons albei bemoei ons met die ware onsigbare
soos gravitasiekrag en nyd
hy lag as ek sê die sterre kan konfetti
planete in wentelbane hoelahoep
maar ons al twee vermoed entropie is ’n soort verdriet
ek stipuleer dit
hy impliseer dit
koelbloedig eksplisiet
Papiertjie
aan ’t stry oor die politiek gaan sit almal aan tafel, maar
als kantel, eetgerei kletter, glase mors wyn
gaste kyk agterna soos ek die trappe op verdwyn
na my lessenaar, gedek vir skryf, chaoties deurmekaar
ek vat ’n halfklaargedig, vou dit ’n paar keer
stoot dit onder die poot sodat als stabiliseer
die mense glimlag, klink ’n glasie op my
ek dink: ai, papiertjie, dís ware littérature engagée
Akademiese graffiti
hy gaan na die toilette
in die merensky-gebou vir fisika.
in die hokkie
op die wit muur
en op die deur
is gegraveer:
“relativity is the pornography of the educated mind”
“who needs viagra when Planck will do”
“all matter strives to a chaotic ideal
state of nature”
hy trek die toilet.
die kak in die bak
spoel weg.
hy kyk na homself
in ’n spieël
terwyl hy sy hande was
en die water in die drein
verdwyn.
buite op kampus
is dit vroegdag.
almal loop helder en lig op die teer.
hy loop
oor ’n mangatdeksel
’n Gedig vir M
selfs ná alles wat gebeur het
sien dit nou nog só daaruit:
iets oor siel (-salleen, -dodend, ens.)
iets oor hart (-seer, -stog, ens.)
nog iets hier
jy het verhard tot spier en stoppelbaard
jy krap aan my met punte, kommas en ellipse
… en ons het eens soos enjambement
saamgevloei/saambeweeg (?)
ons rym ook lankal nie meer nie
hakkel net, stotter
aan assonansies en alliterasies
as ons deesdae met mekaar praat
ook: te veel stiltes
nou is dít al wat oorbly
(bedoelende: klanke
merke op papier
strepies krulle kolletjies
vryeversverstrengel)
