Oom Bob het altyd dieselfde storie: gee net terug die vote, dan kom als reg. Ons praat nog so van die vote, toe loop oompie Spykers in.
“Mirrag, mirrag, mense. Dis al blerrie Krismismirrag en ek is nog nugter. Wa’s daai lekka pudding?” gesels hy met die intrapslag.
“Wat sê djy, Spykers,” begin oom Bob weer, “is dit nie high time dat ons weer die vote kry nie?”
“Hoeka tyd, my broer, hoeka tyd. Ma dan gaat die gatvere waai, ek sê djou.”
“Nei, ma dis reg so. Ons sal hulle ytsmyt, die hele donnerse klomp. Wa hoor djy van ’n party wat so lank inbly? Dis lankal time for a change.”
“Ek stem. Dis hoeka time for a change. Die pudding smaak lekka, antie, ma die bordjie is dan nou leeg . . .”
Kitty skep weer. Oompie kan die brandewyn proe en lek-lek oor sy lippe en maak klapgeluide met sy tong.
“Het djy al ’n bietjie trousseau bymekaar?” wil antie Lizzie weet.
“Watse goete?” vra oompie Spykers, so effens van stryk gebring.
“Eet djy djou pudding. Dis girl talk dié,” kom dit van die antie.
“Daai wit Hollander is nou vrek, ma dink djy Vorster gaan bieterder wees?”
“Bieter vir wie? Nie virrie bruin man nie! Die Progressives het die regte idea.”
“Nowhere. Hulle is nowhere. Die Boere stem nie vir hulle nie, hulle is bang virrie Jode. En die United Party beteken boggerol.”
“Ek het ’n paar kussingslope, ’n paar lakens, ’n tafeldoek, kleedjies wat ek self gemaak het, koppies en nog so ’n paar odds and ends.”
“Gaan djy nog continue met die werk?”
“Ja, die lewe is so expensive. Ek kannie anners nie.”
“Gee djy net die Progressives ’n kans, ou pellie, ek sê djou . . .”
“Wil iemand nog tee hê?” vra Maggie so tussendeur.
“Ek hoor my baby girl gaan nou university toe?”
“Ja, Dadda, maar ek sal nie op die kampus wees nie. Michaelis School of Fine Art is bo in die Tuine. Ek sal in en uit met die trein moet ry,” sê ek.
“Pettie sal goed doen,” sê Dadda vir almal, “sy is so talented.”
“Dja, sy teken mooi.”
Daar word weer oor my wonderlike talent uitgebrei.
Teen laatmiddag sit oompie Spykers al styf teen Kay se Paulkie, sy lang maer bene voor hom uitgestrek, die arm slap agter op die rugleuning, maar dit druk-druk so effens teen Paulkie se skouers.
Die vrouens praat oor Kay se troue. Sy vra ek moet strooimeisie wees. Ek kan my ore nie glo nie, ek was nog nooit strooimeisie nie.
Oompie Spykers fluister vir Paulkie, maar ek hoor hom.
“Hierso, vir wat wil so ’n oulike jongetjie soos djy nou ga staat en vrou vat, hè?”
Paulkie skuif so effens op die bank. Hy glimlag verleë en vryf ’n bietjie aan sy bakore.
“Nei, dis ma tyd, oompie. Dis ma tyd.”
“Los die oompie, man,” sê oompie Spykers ’n bietjie verontwaardig, “ek’s nog djonk. En djy is nog djonk.”
Oompie klap-klap saggies op Paulkie se been.
Paulkie weet aan watter kant van die draad oompie Spykers sit en sy kleur is nou asvaal. Oompie se groot hand bly op sy been en Paulkie is in die knyp. As hy verder skuif, val hy van die bank af.
Ek kyk na oompie. Hy lyk nog jonk, maar ek weet hy trek al verby vyftig.
“Djy moet ’n bietjie wag, man, life is full of surprises,” sê oompie, dié keer ’n bietjie harder.
“Jy sal ’n surprise kry as jy nie jou donnerse hand van my Paulkie se been afhaal nie, jou blerrie moffie,” sê Kay hard van anderkant af.
“Wat sê djy?” vra oompie nou baie verontwaardig, maar hy haal gou sy hand af.
Paulkie neem sy kans waar en staan haastig op.
“Dis laat,” sê hy en staan so ’n entjie weg van waar oompie sit.
“Wag nou, Paulkie, ek eet nog,” maak antie Mona beswaar terwyl sy haar derde bakkie eetgoed verorber. Die lipstick en Cutex is die perfect match, sien ek. Ek bekyk haar weer. Sy is smaakvol geklee vir haar jare, krale om die nek met bypassende oorbelle, selfs die skoene pas by die outfit.
“Haai, Mamma, ma jy eet darem lekker,” lag Dadda en knipoog vir my.
Kay groet almal behalwe vir oompie Spykers. Sy gee hom ’n vuil kyk. Nog voor sy kan keer, skud oompie hand met Paulkie en Kay is uit by die deur. Hy hou Paulkie se hand ’n bietjie lank vas en agter Kay se rug knipoog hy vir Paulkie en trek sy groot slap lippe op ’n plooi, soos iemand wat ’n soen stuur. Ek voel ek gaan uitbars van die lag, dis so snaaks. Paulkie struikel amper oor sy eie voete om by die deur uit te kom.
Stewie druk my styf vas toe hy ook groet. Ek kom nou eers agter hoe lank en breed hy geword het sedert ek hom laas gesien het. Of was hy maar altyd so? Hy vertel dat hy een van die dae Pretoria toe gaan. Iemand het hom ’n werk met goeie geld beloof. Hy moet nog net reël vir blyplek, dan gaan hy, sak en pak. Hy klink so opgewonde soos ek hom as kind onthou, al is hy heelwat ouer as ek.
Uncle Bob klap almal op die skouer, antie Lizzie en antie Maudie soen almal. Laaste om te ry, is Dadda en antie Mona. My Kersgeskenk van hulle is ’n koekie seep. Op die papier staan Two for the price of one, maar ek het net een gekry.
Oudergewoonte het almal eers lank grondgetrap by die voordeur voordat hulle vir die soveelste maal groet en uiteindelik hulle ry kry.
So kom nog ’n Kersdag aan sy einde. Nou kan ons stryk kry in ons eie huis: elkeen met sy eie gedagtes en gevoelens oor die Kersdag. Ons was skottelgoed en droog af en bêre tot laat. Ek en die anties gesels om die wasbak.
“Djou dadda het nie miskien vir djou ’n geldjie gegee nie, het hy?” vra Maggie so met die buk om die bordjies weg te pak.
“Nee, hy het nie.”
Maggie maak ’n harde snorkgeluid, Kitty ook. Ja, dink ek, ek weet: Dadda onderhou my nie. Nie eens ’n paar sent vir treingeld nie. Nie ’n paar rand vir die universiteit nie. Die anties het darem gehoop hy sal . . .
“Dis Mona,” sê Kitty, “die ou vrek.”
Ek vertel die anties van Stewie wat Pretoria toe gaan en van die geleentheid vir ’n goeie werk met baie geld. Skielik voel ek so bly en bewoë, die trane loop sommer. Ons is almal bly.
“Sy lewe loep nou straight,” sê Kitty, “hy gaan nou settle.”
Kay se troue is onvergeetlik. Dis einde Januarie en vrek warm. Arme Paulkie kry ’n verkeerskaartjie vir te vinnig
