geen sigbare wonde en bloed nie. Om die nek van die jong vrou ’n hangertjie, goue kruis in die kuiltjie van haar keel. Onder rooi hare steek ’n goue oorring uit, om die tenger pols van haar linkerarm ’n horlosie, aan die middelvinger van haar regterhand ’n ring met klein steentjies, gerangskik in die vorm van ’n madeliefie, vermoedelik die diamante waarna Silas Sauls verwys het. Die lak aan die vingernaels dieselfde kleur as aan die tone.
Vermoor, maar nie van haar juwele beroof nie?
Luitenant Julies se selfoon lui. Hy kyk om in die rigting van die parkeerplek waar die blou dakligte van die polisievoertuie flits, druk die sel in sy sak en staan opsy.
“Die patoloog is hier. Sy’s julle s’n.”
Ella Neser gaan hurk by die liggaam en vat die rubberhandskoene by kolonel Sauls. Die bloes, merk Ella, is van sy, nie prêt-à-porter uit ’n winkelrak van Woolies of Stuttafords nie. Silas Sauls lig ’n punt van die bloes op, delikaat soos haar ma ’n kantdoilie van ’n suikerpot sou oplig. Hy hou dit tussen sy duim en wysvinger, brom iets wat sy nie kan uitmaak nie, laat sak die sagte materiaal op haar vel terug.
“Geen merke aan haar bolyf nie.”
Ella reik na die etiket: Gucci. “Ook nie aan haar hande nie. Geen naels afgebreek nie, geen teken dat sy weerstand gebied het nie.”
Silas steun orent, met ’n sug en hoë fluitklank deur sy neus, en kyk hoe die patoloog onder die polisiebanier deurbuk. Dié plaas ’n swart instrumentetassie langs sy voete, haal handskoene uit sy baadjiesak, wriemel sy hande in, sy oë op die liggaam van die vrou.
“Nog vars.”
Strek sy vingers in die elastiese handskoene, gee hulle skiet.
“Ja, en ’n spoedige bepaling van tyd van dood, en oorsaak van dood, sal waardeer word,” sê Silas Sauls.
“Sy’s goed versorg,” sê Ella. “En nie ’n toevallige slagoffer nie.”
Dokter Koster loer vlugtig na haar.
“O, en dit kan jy vasstel deur bloot na haar te kyk?”
Met sy mond na haar gedraai, bereik ’n aardige aromamengsel haar neus. Gebraaide uie vir brekfis? Sigaar saam met sy oggendkoffie?
“’n Aanvaller sal nie ’n toevallige slagoffer se juweliersware los nie,” sê sy. “Sal nie respek vir haar naaktheid betoon nie. En verkragtings en onsedelike aanrandings is gewelddadig, laat merke aan die vel.”
Sy het dit al agtergekom, sélf ervaar: hulle trap op jou, in hierdie domein van mans, as jy nie diknek is nie. Verdra jou bloot as vroulike kwota, sluit jou uit van die kring van tjomme, van die kroeg-en-toilet-obseniteite. Daarom bly sy fiks, daarom kan sy haar skote op die skietbaan se kolskyf net so goed groepeer as enige skerpskutter van die reaksie-eenheid, woon sy kursusse in misdaadtoneelbestuur en forensiese tegnieke by, daarom is haar slaaptydleesstof handleidings van die vier Gedragsanalise-eenhede van die FBI se akademie in Quantico, Virginië; teenterrorisme, misdade teen volwassenes, misdade teen kinders en ViCAP, Violent Criminal Apprehension Programme. Sy het moord-en-roof gekies, twee jaar gewag vir ’n vakature, en is nie van plan dat op haar getrap word nie, al is vroulike moord-en-roof-speurders yl, nie alte welkom sonder hare op die bors nie.
Dáárom is sy parmantig, vra geen spesiale behandeling nie, en is tevrede toe dokter Koster swyg. Sy knieë kraak toe hy by die liggaam hurk en sy tassie oopvou. Die eerste strale van die son val nou deur die bome se takke, flikkerend en glimmerend op die vlekvrye staal van die instrumente. Hy plaas sy handpalms weerskante van haar kop, toets die stramheid van haar nek, lig met ’n penflits eers in die een oog, dan die ander een, bestudeer haar keel, tas met sy vingers aan die nekspier, verwyder die bloes, bestudeer haar bolyf, af na die jeans, en ontblote enkels en voete, waar hy weer, soos met haar kop, drukking toepas om die proses van lykstyfheid te bepaal.
Ná hierdie eerste kursoriese in situ-ondersoek is sy aandag terug by haar gesig. Hy dwing haar kake oop en ondersoek die mondholte met ’n spatula en penlig, ook die neus en ore, soos ’n huisdokter doen voordat hy ’n diagnose vir verkoue waag. Hy bring sy lig na die vel van haar keel en nou kan Ella, toe sy vooroor leun, die merke sien.
“Sy’s verwurg,” sê dokter Koster. “Kneusings aan die vel van haar keel en nek. In die sklera van haar oë petegiale bloeding, die blouerige voorkoms van haar lippe en vingerpunte toon sianose. Ek sal dit in die outopsie kan bevestig, maar ek sal geld sit op verwurging of versmoring.”
“Tyd van dood?” vra kolonel Sauls.
Ook hý, weet Ella, sit graag ’n geldjie op iets; eers die ponies, maar nie meer nie. Het ’n nuwe stokperdjie ontdek, en glo heel winsgewend.
“Rigor mortis is volkome,” sê dokter Koster. “Dit versprei van die kop laer af. Ook haar enkels en voete al ten volle verstyf.” Sy gedagtes en kommentaar hardop, ’n gewoonte van baie dekades oor outopsietafels. “Volledige rigor mortis vat twaalf, dertien uur. Op agt en dertig uur begin die styfheid omkeer weens ontbinding. By haar, is ek oortuig, is al geringe inwendige ontbinding van sagte weefsel, en bakteriese gasse. Werk dit tru uit van die tyd toe die liggaam ontdek is. My skatting: sy’s langer as twaalf ure dood, minder as dertig. ’n Meer spesifieke tyd sal ek in die outopsie eers kan bepaal.”
“Iemand moes haar laas nag of vanoggend vroeg hier kom aflaai het,” sê Ella. “In die donker, om dit ongesiens te kon doen.”
Opnuut ’n geklap van litte toe dokter Koster orent kom, hom strek, en sê: “As julle nie omgee nie, of al gee julle om, help my om haar om te draai sodat ons kan kyk wat ons aan haar rugkant vind. Adjudant, vat die voete. Kolonel, jy die skouers.”
Halfpad omgedraai snak Ella Neser sag. ’n Groot, oop wond aan die rug, noukeurig reghoekig, asof ’n A4 of A5 op haar regterblad uitgemeet is voor die skerp lem in die vel en weefsel begin sny het. Sand en stof en gras aan die gestolde bloed van die rou wond gekoek. Op die plek waar haar rug gelê het, minder droë bloed, meer bloedserum aan die grashalms.
“Die moordenaar het ’n stuk vel en weefsel verwyder,” sê dokter Koster terloops en onnodig, asof hy in sy outopsiemikrofoon oor sy bevindinge verslag doen.
“Hoekom?” vra Silas Sauls.
“Het sy gelewe toe hy dit gedoen het?” wonder Ella.
“Sy’t gebloei,” sê die patoloog. “Dooie mense bloei nie. Sy’t geleef toe sy gesny is. Maar nie hier nie. Sy’t op ’n ander plek gebloei, op die moordtoneel.”
“Gesny sonder om weerstand te bied.” Sy draai haar kop weg, maar haar oë bly op die gruwelike wond. “Dalk onder verdowing? Tog seker nie by haar positiewe toe haar vel uitgesny is nie.”
“Die outopsie sal sê.”
Dokter Koster soek onder haar hare, volg met die posterieure ondersoek van die liggaam nou dieselfde prosedure as toe sy op haar rug gelê het, van die agterkop af na die voetesole toe. Daarna bind hy sakkies om die hande sodat hy in die lykhuis onder die naels kan skraap – as sy dalk tóg ’n krap na haar aanvaller ingekry het, dalk velselle onder ’n nael bewaar het as leidraad na haar aanvaller se DNS, en sy identiteit.
“Sy’s joune, adjudant,” sê kolonel Silas Sauls. “As jy haar wil hê.”
Sy kyk verras na die kolonel. “Jy bedoel …”
