en Bettie baie simpatie met mekaar het.
“As jy nie baie van iemand anders kan hou nie, dan hoef jy nie, maar as ons … O, Kobie! Jou dierasie!”
Gouer as ’n oog kan knip, het Kobie die koppe van die twee liefhebbertjies teen mekaar gestamp en nou staan sy hulle en uitlag.
“Dit sal julle leer om snaaks te wees teenoor my, my kleingoed!” sê sy skelm. “Dis erg genoeg om so te dweep, sonder om daarby iesegrimmig te word!”
Die ander twee lag ook en vryf hulle koppe.
“Wag maar! Ek sal dit onthou wanneer ons in die swembad is!” belowe Tientjie.
“Ek ook!” sê Bettie. “Daar’s ’n knop op my kop so groot soos ’n eier … en jy spring so rats weg dat mens jou nie kan terugbetaal nie!”
’n Mens sal verwag dat Elsabe nie so gou tant Alida se opvoeding sal vergeet nie en dat sy verras sal wees oor die onfatsoenlike gedrag van die meisies, maar die teendeel is waar. Hoe meer sy hulle met hul kort hare en verkorte name hoor en sien, hoe meer hou sy van hulle. Ongelukkig gaan die kamerdeur oop voor sy oorkant toe kan gaan om haar by die kring te voeg, en ’n klein meisie kom met ’n boodskap in. “Matrone wil Elsabe van den Heever sien!” sê sy.
“Wie is dit?” vra Kobie.
Marie antwoord uit haar afdeling.
“O, dis daardie snaakse mens, die een wat Wessie wil hê ek moet oppas.”
Elsabe kom vorentoe en staan regoor die kring by Terrie se afdeling. Sy voel baie hartseer, maar haar oë is koud.
“Ek is Elsabe van den Heever!” sê sy.
’n Oomblik lank is almal stil. Die meisies kyk met spottende nuuskierigheid na die ouderwetse figuurtjie wat net soos ’n portret van ’n kind van vyftig jaar gelede lyk. Toe praat Tokkie bitsig.
“O! Dis daardie kind van die trein!”
Meteens is dit of iets in Elsabe se kop breek.
“Ek wil julle vra om jul gepraat oor my en my sake te reserveer tot ek nie teenwoordig is nie!” bars sy los. “Vir my skyn julle heel sleg opgevoede en sleggeaarde kinders te wees. Ek sou vir geen geld ter wêreld soos julle wou wees nie!”
Die meisies kyk mekaar verstom aan.
“Wat ’n tierwyfie!” sê Hannie.
Met haar kop in die lug loop Elsabe die kamer uit. Met die toemaak van die deur hoor sy ’n geskree soos die agterblywendes lag.
“Allawêreld!” sê Kobie toe sy weer haar asem kry. “Wat gaan ons daarmee doen? Sy sal g’n versiersel vir graad nege wees nie!”
“Ek het nog nooit sulke astrantheid gehoor nie!” sê Hannie woedend.
Terrie skilder die hele ding in die donkerste kleure.
“Dis ’n gemene skande!” sê sy. “Al die ander grade sal ons uitlag. Ons het nog nooit vantevore so ’n snaakse mens in ons klas gehad nie. Het julle ooit in jul lewe sulke klere gesien! Is sy miskien arm?”
“Nee! Elkeen met oë kan sien sy’s nie arm nie!” sê Kobie. “Die verspotte ding het op haar kop geval – dis al.”
“Nou, dis baie vrot vir ons klas!” kla Terrie.
4
_____________
Deure
Dit is die mening van die hele klas. Hulle het Elsabe se woord daarvoor dat haar gedrag veroorsaak word deur ’n gevoel dat sy beter as hulle is en hulle beskou dit as verwaandheid. Die besluit is om die nuwe leerder te wys dat ’n mens in Maasdorpskool net soos al die ander moet wees, of jy sal dit hardhandig geleer word.
Arme Elsabe staan in die gang en probeer haar trane wegsluk. Sy het net in die slaapkamer so woedend uitgebars omdat sy nie wou wys hoe ongelukkig sy is nie. Nou kyk sy wanhopig rond en wonder wat om te doen. As die matrone haar wil sien, moet sy gou maak, maar die lang gang met sy groot klomp deure is op die oomblik leeg. Sy vee haar oë af en sluk een maal om die knop in haar keel weg te kry, en klop toe aan die deur langs die slaapkamer. Dit het haar veel moed gekos, want vir haar lyk dit of enige ding in hierdie nuwe wêreld kan gebeur. Daar is g’n antwoord nie en sy wil net wegdraai toe die deur skielik oopgaan dat sy byna gil van skrik. “Ja?” sê ’n lewendige stem. “Wat wil jy hê?”
Elsabe skrik nog meer, want dit is g’n skoolkind nie. Skerp grys oë kyk haar aan en lyk of hulle op ’n antwoord wag.
Met tant Alida se opvoeding in gedagte maak Elsabe ’n buiging.
“As u blief!” stamel sy. “Ek het …” sy snik. “Ek het per abuis aan die deur geklop. Ek soek na informasie.”
“Na informasie? Wat wil jy weet?”
“As u blief! Die matrone verwag my en ek moes nou al by haar gewees het.”
“Waarom is jy dan nie?”
“Ek weet nie waar sy te vind is nie.”
“Dan, my goeie kind, sou jy ons albei baie tyd bespaar het as jy gesê het: ‘Waar kan ek die matrone asseblief vind?’ Dan sou jy al in die klerekamer gewees het.”
Elsabe word rooi, terwyl die grys oë haar so tergend aankyk.
“’n Skool is ’n besige plek,” gaan die koel stem voort. “En as jy altyd sulke lang sinne maak, sal jy nie ver kom nie. Loop nou. Die klerekamer is met daardie trappe op, die derde deur regs.”
“Neem my dank aan!” sê Elsabe met die gevoel dat die skool meer en meer soos ’n slegte droom word. “En verontskuldig my, as u blief, dat ek u gestoor het.”
“Dis niks,” sê die onderwyseres ernstig. Sy maak die deur toe.
“Met die trappe op, die derde deur regs!” mompel Elsabe om te keer dat sy nie dink nie.
Die klerekamer is weer iets om haar op die proef te stel. Al die nuwe meisies is daar om die matrone se vrae oor hulle uitrustings te beantwoord. Toe Elsabe die deur oopmaak en ingaan, voel sy elke oog op haar.
Die mure van die groot kamer is een klerekas op die ander en daar is g’n ander meubels as ’n paar lang tafels nie. Op die oomblik staan die nuwe meisies se trommels op hierdie tafels en die matrone is besig om dit een vir een deur te kyk. Die meeste se uitrustings is in orde.
“Elsabe van den Heever!” sê die matrone eindelik.
Elsabe stap bewerig vorentoe. Waar dit vir haar lyk of die onderwyseresse en meisies in die skool te min klere dra, kan sy goed verstaan dat haar eie klere vir hulle ook vreemd moet voorkom. Sy het vroeër nooit tyd oor haar klere verkwis nie en hierdie nuwe beskroomdheid oor haar voorkoms is vir haar onplesierig en vreemd.
“Gee my jou sleutels,” sê die matrone.
“Ek vrees ek was so nalatig om dit nie mee te bring nie,” antwoord Elsabe en verkleur toe sy die ander
