bars uit van die lag, en die effense spanning vloei uit haar weg. Sy lag dat haar pragtige stel wit tande almal wys en haar wange gloei. Peet se oë swiep oor haar vrolike gelaat en skraal liggaam in die wit broekpak, en sy rare glimlag kom ook te voorskyn.
“Ja,” sê Elsje dan, “dis nou tipies Eugene. Hy is so …”
“So knaend eerlik,” sê Peet en maneuvreer die motor meesterlik om ’n skerp draai. “Dis nou ons Eugene, hy ken nie afdraaipaadjies nie. Hy ken net een pad en hy loop hom deur die dorings en deur die bos. Hy sal daardie prof reguit sê hy’t die ingewikkelde vraag nie verstaan nie en hy sal natuurlik geen punte kry nie. ’n Mens kan mos nie gorrel in Genetika nie. Enige ander ou sal nog voorgee dat hy net getwyfel het aangaande ’n paar puntjies …” Peet skud meewarig sy kop.
“Ek dag jy hou van Eugene,” sê Elsje en kyk by die venster uit. Sy weet goed dat Peet van kindsbeen af mal is oor die jonger Eugene – so het Maryn haar ook vertel – maar sy sê dit bloot om hom uit te lok. Dis selde dat sy alleen met hom gesels, en hy is deesdae onverklaarbaar baie in haar gedagtes. Hy is iemand wat in ’n mens se hart kruip, dink sy. ’n Mens hou van meet af aan van hom, en op ’n dag ontdek jy ook nog dat daar ’n sensitiewe en uiters opmerksame mens agter die oënskynlik wettiese persoonlikheid skuil.
Peet kyk ’n oomblik skerp na haar.
“Moet nou nie dinge uit verband ruk nie,” sê hy. “Ek kritiseer nie jou Eugene nie. Trouens, ek is een van sy bewonderaars. Maar ’n mens moet jou vriende ook in perspektief sien – Eugene is soms irrasioneel eerlik, as jy sal verstaan wat ek bedoel …”
“Hm, hy is reguit, en na die hoenders met die res …”
“Solank jy hom maar só verstaan,” sê hy sag.
“Ja, natuurlik,” stem sy kopknikkend in, kyk dan weer na hom, haar helder blou oë geskreef agter die digte wimpers. “Jy self draai nie juis doekies om nie, Peet Baumann!”
“Nee,” antwoord hy ernstig, “maar ek gaan ’n goeie advokaat word – en daarmee sê ek beslis nie dat ek die gladste sal kan jok nie, maar dat ek die waarheid in ses verskillende gedaantes oortuigend sal kan laat deurgaan vir die waarheid!”
“Sjoe!” lag sy weer, en toe, ná ’n kort swye: “Ek is seker jy gaan jou talente in die hof verkwis, Peet. Jy behoort eintlik die een of ander groot sosiale ster te word – een wat sulke droë pittighede op die regte oomblik kwytraak en dan op grond daarvan voorbladnuus word! Dink net hoe sal jy die media laat floreer … Peet Baumann sê bekende filmster se bates maak geen indruk, of: TV se Peet Baumann los sy bril vir kykers en vat self vir Farrah Fawcett-Majors!”
Daar is ’n gelaaide stiltetjie.
Dus het sy gehoor wat ek uit die kamer vir die manne geskree het, dink Peet, en hy kry innerlik lag. Maar hy antwoord haar vroompies: “Klink nogal prettig, moet ek sê … Maar nou ja, ek gaan nie in vir blonde filmsterre nie!”
Elsje kyk vinnig weg en haar vingers vroetel effens op haar skoot.
“Dis tog sekerlik meer prettig as om ander mense se kriminele vergrype in die hof uit te pluis?” sê sy.
“Dit hang nou af, Elsje,” sê hy gemoedelik, en glimlag lief met haar toe hy geruisloos voor Olienhout stilhou. “Ander mense se pret vertoon maar altyd vervelig … of verdag …”
Elsje se mooi wye mond gaan reddeloos oop. Dis maar selde dat sy die slegste daarvan afkom in enige gesprek, en hiérdie Peet het sy nog nie leer ken nie. Die afgelope twee jaar of wat dat sy en Eugene vas uitgaan, het sy en Peet feitlik net in geselskap met mekaar te doene gehad. Daar was wel die vakansies op Damplaas, maar dan was dit ook maar sy en Eugene, en Peet en Maryn … Maryn!
“Haai!” sê sy hard toe hy wil uitklim. “Ons … jy het vergeet om eers vir Maryn te gaan oplaai!”
Peet staar haar ’n oomblik uit die veld geslaan aan, los toe ’n woord wat kraak in sy kies, en klap onmiddellik sy deur toe. Hy trek met heelwat minder vaardigheid as gewoonlik weg en ry sonder ’n verdere woord tot by Maryn se koshuis. Toe draai hy vir die eerste keer weer na Elsje.
“Dit was nou dom van my, nè,” sê hy met sy enigmatiese laggie, en klim uit.
Elsje kyk sy lang lyf agterna toe hy wegstap, en onwillekeurig haal sy haar skouers op. Sy sal hom nooit verstaan nie en gelukkig maak dit ook nie saak nie. Hy is Maryn se kopseer en dit kom nogal voor asof sy heel goed daarmee kan saamleef. Peet Baumann is ’n baie besproke student op hierdie kampus, en daar is diegene wat haar haar nadere kontak met hom beny, min wetende dat sy eintlik amper minder van hom weet as diegene wat oor hom praat. Natuurlik weet sy wat hulle sê – dat hy briljant is, is ’n vasstaande feit; dat hy hovaardig is, is onbetwisbaar; dat hy ’n tong het wat kan skeer, sny en slyp, is reeds bewys; dat hy ’n sterk verhouding het met die besadigde, stilmooie Maryn Basson, enigste dogter van ’n skatryk Vrystaatse boer, is iets wat gerus dopgehou moet word …
Elsje sug diep, en klim uit om agter te gaan sit sodat Maryn voor by Peet kan sit.
“Hallo, Els!” groet Maryn toe sy by die motor kom en inklim. Sy en Elsje is in verskillende koshuise en het mekaar weens die druk van hul pas afgelope eksamen ’n week of meer nie gesien nie. Maryn buig terstond oor die sitplek en soen Elsje liggies op die wang, en sê: “Dis vir ’n lekker vakansie!”
“O, dit gaan héérlik wees, dit verseker ek jou. Maar my sus het weer vanoggend gebel om te hoor of julle my nou regtig vir die hele vakansie wil hê. Ek het toe maar ja gesê …”
“Maar natuurlik, Els, jy weet dit tog! Jy wil my tog nie alleen tussen die klomp mans los nie, jong! Peet en Eugene kan bra vervelig raak as hulle nie nou en dan daarop gewys word dat hulle eintlik vir óns plesier bestaan nie – en daarvoor het ek mos jou hulp nodig!”
Peet hoor haar toe hy inklim nadat hy die bagasie opgelaai het, en steek as antwoord net een hand uit om dit in haar swart krulhare te steek en ’n pluk te gee. Sy lag dadelik, kyk hom skertsend aan.
“Stry?! As ek en Elsje nie daar is om vir jou en Eugene perspektief op die lewe te gee nie, sal julle al die ure van elke dag aan die binnegoedjies van trekkers en goed soos hierdie heilige ou karretjie peuter – trouens, aan enigiets wat woer-woer maak!”
Peet glimlag breed, maar antwoord haar nie. Hy geniet haar alewige gespot met sy eienaardige voorliefde vir masjinerie. Nooit, dink hy dankbaar, is dit nodig om ’n aks van sy binneste te verskuif om by Maryn aansluiting te vind nie. Sy is sommer net dáár. Sy was nog altyd daar, en as sy eendag nie is nie, sal hy dit onmiddellik weet. Nee, weet hy ook nou met skielike gerustheid, as hy sonder haar moet Leiden toe, sal dit een lang droogte wees. Sy sal daar wees, sy móét daar wees, want anders sal hy na homself soek.
Dis so absoluut die waarheid dat sy wenkbroue in ’n onthutste frons saamtrek. Met een oor luister hy na die meisies se gebabbel oor die komende vakansie, maar onder die oppervlak van die vinnig vloeiende gesprek lê die diep waters van sy eie gedagtes. Hy wens meteens dat hy hierdie vakansie elders kon deurbring, alleen. Hy is feitlik seker dat hy die eerste paar dae met ’n vreemdeling sal saamleef. Hy het netnou saam met Elsje weer besef dat daar nog veel in hom is wat te voorskyn gehaal kan word. Hy was self verbaas oor sommige van sy antwoorde aan haar. Hy het dit nodig om ’n slag goed na homself te kyk. Homself ’n bietjie uit te skud en dalk te orden. Maar dit sal so ’n opskudding onder Damplaas se mense ontketen dat hy dit liewer nie op die oomblik wil oorweeg nie.
Maryn merk nie juis sy stilte op nie. Sy weet dat
