ongetwyfeld die beste advertensie ooit vir die perde wat op Solitaire geteel en afgerig word. Sy en Colette is ’n wenspan as dit by ruiterkuns kom; altyd netjies en blink.
Nell kyk hoe haar tannie Heike en die Stellenbosse meisies met die Land Rover wegry. Daar is ’n vrolikheid en opgewondenheid tussen hulle. Nell kan nie help om met haar hand op haar hart te druk nie, want dit voel skielik asof daar ’n skerp, helder pyn deur haar skiet net daar waar haar hart sit.
Sy moes ook tussen hulle gewees het, maar nou word daar nie een keer met haar gepraat nie, want niemand kan haar vra om met iets te help nie. En wanneer die twee besoekers met haar praat, klink dit asof hulle dink sy is verstandelik gestrem.
Watter nut het ’n mens op ’n perdeplaas of by ’n perdetelery as jy elke keer flou en bewerig voel wanneer ’n perd net aan jou ruik?
Ek hoort nie meer hier nie, dink Nell en begin blindelings wegstap van die perde wat afgelaai word.
Nie Oupa Sallie, Hein of Andrew kom eens agter sy stap weg nie; hulle is te besig met die kuiergaste se perde.
6
Die saalkamer se ver-kyk-stoel
Nell drafstap verby Ratu wat nuuskierig na die veldperde staan en kyk wat in hulle kamp agter die skuur wei.
“Daardie perde kan moeilik wees, hulle is nog jonk en baklei maklik, jy bly net hier,” sê Nell vir Ratu en stap haastig by die saalkamer se oop deur in. Die saalkamer is ’n vertrek in die ou skuur. ’n Houtdeur met ’n veiligheidshek voor verleen toegang tot die donker vertrek sonder vensters. Die hek en die deur staan altyd oop gedurende die dag. Gemonteerde hake teen die mure bied hangplek vir al die perde se saals en tooms, met gemerkte naamplaatjies onder elke saal.
Nell mik om op die klein stoeltjie wat teen die agterste muur staan, te gaan sit. Die stoeltjie staan reg onder een van die saals wat teen die muur hang. Sy druk met haar vinger teen die skroefgaatjies onderkant die saal waar ’n naamplaatjie afgehaal is. Drie maande gelede was haar en Chocolate Charlie se naamplaatjie nog daar vasgeskroef.
Nell
Chocolate Charlie
Aan die haak bokant die leë skroefgaatjies hang die swart leersaal wat haar pa twee jaar gelede vir haar uit Duitsland gebring het toe sy vir die eerste keer vir die WP se junior springspan gekies is. Nell streel met haar hand oor die rand van die saal, waar daar nog net een diep skraap deur die leer loop. Oupa Sallie het die saal reggemaak. Hy het dit só goed gedoen dat selfs dié skraap skaars sigbaar is en die ander fyner skrape heeltemal weg is. Die verlore en gebreekte stiegrieme en stiebeuels is ook vervang. Die saal hang reg vir gebruik.
Charlie se toom hang netjies aan die haak onder die saal, skoongemaak en met die stang blink opgevryf.
Van waar sy met haar rug teen die muur geleun sit, het sy ’n uitsig oor al die bedrywighede by die stalle. Sy knyp haar oë styf toe en druk met haar hand teen haar bors waar die brandpyn nog steeds steek. Sy probeer om stadig en diep asem te haal.
“Hoe het julle hom begrawe, oom Paul?” het sy een oggend gevra terwyl hulle in die stal besig was. Sy het geweet oom Paul sou nie vinnig ander praatjies maak nie.
“Dit is mos maar moeilik om ’n perd te begrawe, Nell.” Oom Paul het geaarsel. “Jy weet mos, jy was mos by toe ons daai jaar vir Jupiter begrawe het nadat hy aan perdegriep dood is.” Oom Paul het rustig met die vurk die droë hooi eenkant toe gewerk.
Nell kon goed onthou hoe hulle Jupiter begrawe het. Hy is met die laaigraaf in ’n gat onderkant die plaas se skrootwerf gegooi. Oom Sarel het amper ’n hele dag lank gewerk om die gat met die plaas se laaigraaf te maak. ’n Diep, groot gat. Jupiter se groot perdelyf is toe met dieselfde laaigraaf soos ’n hoop sand opgeskep en in die diep gat laat val. Sy het gegril om te dink dit is hoe Charlie ook begrawe is.
“Ons het maar vir Charlie daar by Jupiter begrawe.” Oom Paul was ongemaklik, maar het nie weggeskram nie.
“Hoe het julle hom op Solitaire gekry van Kwaggapark af?”
Oom Paul het ’n oomblik gehuiwer om haar te antwoord.
“Hoe het julle hom van Sneeuberg afgekry?” het Nell weer gevra.
“Kyk, hy was mos dood, en hy was ’n kragtige dier. Swaar en vol spiere. Ons moes hom maar daar afsleep.”
“Hóé, oom Paul?” het Nell aangedring.
“Ons het toue aan sy bene vasgemaak en hom met die trekker afgesleep. Toe het ons hom met die laaigraaf op die plat wa gelaai en in ’n gat langs Jupiter begrawe.” Oom Paul het orent gekom en ophou werk met die vurk. “Dit is hoe dinge werk op die plaas, Nell. Perde word gebore, maar perde gaan ook dood. Sulke dinge gebeur.”
“Maar Charlie was nie net ‘perde’ nie.”
“Ek weet, Nell.” Oom Paul het simpatiek na haar gekyk. “Kyk, Nellie, ons kan nie hier bly lê nie, nè? Ons moet maar ons koppe regop hou en inasem en uitasem en aangaan met die lewe.”
Freak, freak-perdemoordenaar, dit het nie net gebeur nie, jy het dit láát gebeur. Jy het met Charlie teen die berg afgejaag. Jy het jou perd op ’n gevaarlike stuk grond laat galop. As jy gestap het, sou dit nie gebeur het nie.
Sy druk met haar agterkop teen die muur, asem die reuk van die leer van die saals en tooms in, ruik die perde se sweet wat aan die saalkleedjies vasklou. In die somer is hierdie die koelste plek op die plaas. Nou, op hierdie herfsdag, is dit amper te koud hier binne, maar dit is haar dinkplek, haar wegkruipplek.
Met haar oë toe raak Nell bewus daarvan dat iemand die saalkamer binnegekom het. Seker iemand wat my kom roep vir ete, dink sy. Sy hoop dit is Andrew. Toe sy haar oë oopmaak, staan die nuwe palomino-ponie in die saalkamer se deur na haar en staar.
“Hoe op aarde het jy uit die klein kampie gekom? Ek hoop nie jy is ’n hekoopmaker nie, dan gaan oom Sarel glad nie van jou hou nie – om nie eens van oom Paul te praat nie!”
Die palomino snork en trap-trap met haar poot op die grond asof sy Nell roep.
“Wel, jy sal moet terugkom in jou kamp, of in die stal hier langsaan,” gesels Nell versigtig met die merrie. Die ponie staan met haar voorlyf in die stalkamer en haar agterlyf buite.
“Oompie Paul laat nie perde hier tussen die stalle los loop nie, hy sal die piep kry,” verduidelik Nell oom Paul se reëls. Oom Paul is Solitaire se stalbestuurder.
Nell haak ’n blou halter van ’n haak af wat nie met ’n perd se naam gemerk is nie. Sy staan nader aan Ratu en voel hoe haar hande begin bewe. Die vrees stoot weer op in haar keel. Haar hart klop soos ’n trom in haar ore. Fyn sweetdruppeltjies slaan op haar voorkop uit.
Ek wil nie die ponie ry nie.
Die ponie wil nie eens hê dat iemand haar ry nie.
Ek wil net iets doen, iewers help.
Ek wil nie níks wees en níks beteken nie.
Ek wil nie ’n ander perd in Charlie se plek kies nie!
Nell se keel brand. Haar oë ook. Sy staan minute lank net so stil, die halter nog steeds in haar hand. Ratu wag geduldig.
