VROU:Sal ons ingaan?
2DE VROU:Ih-ih, te duur. (Haal ’n notaboekie en potlood uit en teken gou die ontwerp na.) Ons kan dit self maak vir ’n kwart van die prys ...
1STE VROU:Ek kan myself sién in so ’n rok. (Sy poseer soos ’n mannekyn.)
2DE VROU:“Dynamite!” ’n Bom op bene! (Hulle stap laggend verder met swaaiende heupe.)
PAUL:(Tot in sy siel geruk, loop van tabberd na tabberd asof hy hulle vir die eerste keer sien.)
LOKVOËL:(wat verby drentel; gaan staan langs Paul) “Sexy”, hè! Maar ek kan jou voorstel aan léwendige poppies, warm “girls” – en styl, pappa! Hulle het styl! Ek sê jou hulle trek nog “smarter” aan as hiérdie doedies. (Wys na die winkelpoppe.) As jy dink hierdie goed het “class” moet jy my “girls” sien. Tarrá! (Hy swaai sy lang jas voor oop sodat Paul foto’s kan sien.)
PAUL:(moker die indringer oor die kop met sy portefeulje, gooi dit agter hom aan as hy padgee; as hy weer na Lena draai, is hy ’n ander mens; hy stoot sy vingers deur sy hare, staar ongelowig na sy skeppings) Ek moes nnnooit ... Toe ek net vir privaat kliënte ... het ek die beste in elkeen na vvvore ... Maar toe begin ek vir honderde, gesiglose vvroue ... En kyk nou. Ka-ka-karikature! Banaliteite!
LENA:Ek’s rêrig ... Ek ’t nie bedoel om –
PAUL:Oppervlakkige gemmmors! Dis vvvals!
LENA:(vat aan sy arm om hom te kalmeer) Asseblief. Asseblief, man. Dit was nie my doel om –
PAUL:(gryp haar gewrig vas) Jy! Jy’t my ’n groot guns bewys! Jy’t my my integriteit teruggegee! (Hou haar ’n armlengte van hom af.) Nou gaan ek vir jóú ’n rok maak wat –
LENA:(loer weer na sy skeppings) Baie dankie, maar ek dink nie –
PAUL:Ek vat nie nee vir ’n antwoord nie. Dis ’n geskenk net vir jou, vir jou alleen ... En as dit klaar is en jy hou nie daarvan nie, dan vat jy dit nie. (Intens.) Maar ek wil jóú wys, én vir myself, dat –
LENA:Asseblief! Luister na my! Ek voel ontuis in deftige klere. En daar’s eerlikwaar niks wat jy vir my hoef te bewys nie. Ek is nie –
PAUL:Ek gaan ’n rok ontwerp wat vir jóú is en niemand anders nie. (Hy pluk ’n maatband uit sy sak en neem haar mate.) Kom môre vir ’n passing. (Hy kyk op sy horlosie.) Ongeveer dié tyd. Hier’s my kaartjie. Vrydag is jou rok klaar en nogmaals baie dankie. (Intens, kyk diep in haar oë.) Jy kan nie weet hoeveel jy my gehelp het nie. (As hy wegstap, gee hy die portefeulje ’n skop en tel dit nie op nie.)
LENA:(Sy staan en staar na die sakekaartjie, skud haar kop en stap verder.)
WILHELMUS:Daardie man vertrou ek nie. Hy verander soos ’n verkleurmannetjie.
ENGELA:Ek twyfel of hy bybedoelings het.
WILHELMUS:Hy kan bybedoelings kry. Ek ken mans, ek was self een.
ENGELA:Glo my, sy’t ’n vriend nodig. En ek twyfel of Paul Barnard potlode steel of mense skiet.
WILHELMUS:(verhef sy stem bietjie) Ek sal nie verbaas wees as meneer Hoëmode getroud is nie, of geskei ... of iets.
ENGELA:Jy sal moet leer om mense nie sommer te veroordeel nie. Gee Paul ’n kans. As jy so aangaan, sal ek jou nie kan aanbeveel vir vlerke nie.
WILHELMUS:(verleë, verander die onderwerp) Wat van haar pa? Is hý nie vir haar ’n goeie vriend nie?
Toneel 5
Sitkamer van huis. Koffietafel met ’n hoop skoolskrifte daarop. Die engele is nog steeds “in die lug”.
MAX:(Hy merk taaltoetse met ’n rooi pen. By hom staan ’n halfbottel whisky en ’n blikkie sodawater. Na hy een boek klaar gemerk het, skuif hy dit eenkant en drink ’n groot mondvol whisky sommer uit die bottel, dan ’n mondvol sodawater uit die blikkie. As hy iemand hoor aankom, draai hy gou die prop op die bottel vas en steek dit weg agter ’n kussing op die rusbank.)
LENA:Hoe vorder dit? (Sy soen hom op die wang, snuif agterdogtig aan die blikkie, glimlag verlig oor dit net sodawater is.)
MAX:Goed, hulle spelling is baie beter. Ek maak vir jou ’n lys van die dinge wat jy nog moet dril ... Gaan haal vir my water asseblief, Lena. (Wyl Lena uit is, gooi hy gou whisky by die sodawater en steek weer die bottel weg.) Waar was jy so lank?
LENA:Hokkie-oefening vir die standerd sewes. En toe’s ek stad toe.
MAX:Kyk wat het ék vir jou gekry. (Hy gee haar ’n pakkie toegedraai in geskenkpapier.) Maak dit oop.
LENA:(vou dit oop: ’n bottel parfuum) Dankie, Pa! Ai, Pa moes nie sulke dures gekoop het nie. (Sy lig die doppie en adem die fyn geur in.) Hmmmm ... (Soen hom op die wang.) Baie dankie.
MAX:Jy gebruik dit, hoor! En sorg dat mans naby genoeg kom om dit te ruik. Asseblief, Lena, en dra tog jou hare los. Daardie rekkies is seker baie nuttig in die klaskamer, maar móét jy hulle in jou háre ook gebruik? (Hy drink “sodawater”.)
LENA:(glimlag) Kom ons begin nie weer dáármee nie. Wat wil Pa hê vir aandete?
MAX:Ek neem jou uit na ’n deftige restaurant. Dis jou verjaardag en –
LENA:Ek’s moeg, Pa. Ek het ’n lang dag agter die rug.
MAX:Ek beloof ek sal nie ’n druppel drink nie. Ek sal jou nie in die verleentheid stel nie, nie vanaand nie. (Hy drink “sodawater”.)
LENA:Dis nie dit nie. Ek is rêrig móég.
MAX:Jy gun jouself nie ’n kans om mense te ontmoet nie. Ek wil hê jy moet gelukkig wees.
LENA:Ek is gelukkig. (Sy klink allesbehalwe gelukkig.) Rêrig. Baie gelukkig.
MAX:(Hy drink “sodawater”, buig sy hoof.)
LENA:(plaas haar hande op sy skouers; ná ’n rukkie sê sy met geforseerde optimisme) Ek sal die parfuum gebruik – elke dag. En ek sal my hare soms los dra. Én ek is besig om vir my ’n rok te laat maak deur een van die voorste modeontwerpers ... maar wat van Pa? Daar’s duisende eensame weduwees, en wat doen my aantreklike, sensitiewe pa daaraan? Absoluut niks!
MAX:Om seergemaak te word deur die lewe is swaar. Maar Lenatjie, jy moenie ’n lafaard wees soos ek nie. Hou aan veg! (Hy staan op, sit sy arm om haar lyf.) Maak foute en probeer maar weer. Anders leef jy nie rêrig nie. (Hulle stap uit.)
WILHELMUS:Wat is sý probleem?
MAX:(kom haal sy bottel whisky) Anders leef jy nie rêrig nie ... (Hy stap weer uit.)
ENGELA:Sy vrou kon sy drinkery naderhand nie meer verduur nie. Sy het gewag tot Lena begin skoolhou, en toe in ’n woonstelletjie ingetrek. Gehoop dit sal Max tot besinning bring.
WILHELMUS:En?
ENGELA:(weemoedig) Dit het Max net méér laat drink. En Lena was bitter teleurgesteld in haar ma. (Sy sug.) Ná twee maande in die woonstel, net toe sy besluit het om terug te keer na haar man en dogter, is sy een oggend in haar tuintjie dood. Beroerte.
WILHELMUS:Waar’s
