die groot, bruingebrande man uitsteek. Grys hare, donker oë en ’n groot hand wat stewig om syne sluit. Middelvyftigs, as hy moet raai.
“Ben Krige, goeiemiddag.”
“Hennie Lazarus, aangename kennis. Dit is my vrou, Louise.”
Ben verbeel hom donderweer oor die Karoo moet so klink: diep en rammelend. ’n Groot man met ’n sweepslag van ’n stem en ’n reguit blik. Hy kan verstaan waarom Willem antwoorde wil hê.
Louise Lazarus is heelwat korter as haar man en skraal gebou, met blou oë wat op die oomblik moeg lyk. Sy is ’n aantreklike vrou en goed versorg, maar nie opgesmuk nie. Sy het dieselfde tipe aardse voorkoms as haar man en dogter. Ben neem die skraal hand in syne. Sterk hande vir ’n klein vrou, maar sonder eelte. Boervroue in die Karoo het blykbaar nie meer eelte nie.
Ben beduie na die rusbank en man en vrou gaan sit langs mekaar. Hennie Lazarus kug voor hy praat.
“Baie dankie dat u bereid is om ons te sien. Dokter Uys sê u was by Kristina . . .”
Ben sien die twee paar oë wat afwagtend na hom kyk asof hulle vir ’n antwoord wag: sy bruin oë tussen sonplooie en haar see-oë wat uit donker kringe na hom staar.
Hy knik. “Maar ek het ongelukkig nie vir u ’n antwoord nie. Sulke dinge gebeur soms en dikwels herstel die pasiënt spontaan na ’n periode van rus. Dit kan ook wees dat sy net deur ’n stresvolle tyd gegaan het en beter sal voel nadat sy gerus het. As die simptome voortduur, sal ’n mens aanbeveel dat sy haar studies dalk tydelik staak en miskien vir ’n paar maande of selfs ’n jaar iets anders doen. Die werklading is op die oomblik waarskynlik baie groot. Sy lyk dalk uiterlik nie soos iemand wat maklik onder druk sal swig nie, maar niemand kan ooit honderd persent seker sê hoe ’n persoon onder sekere omstandighede sal reageer nie. Ons kan nie eens altyd sê hoe ons self sal reageer nie. Sielkundig gesproke is sy op die stadium wat ons jeug of vroeë volwassenheid noem, en dit gaan gewoonlik gepaard met eksperimentering en voorlopige keuses. Hulle ondervind soms op hierdie ouderdom ’n tweede tipe identiteitskrisis. Tot nou toe was sy ’n student en sy het waarskynlik goed gevaar in haar kursus, maar hier aan die einde van haar studie begin sy dalk aan haar eie vermoëns twyfel en wonder of sy ’n werk gaan kry en of sy dit sal kan doen. Dis nie vreemd vir jongmense om op hierdie ouderdom angstigheid te ervaar nie.”
“Dink u dis wat haar makeer?” val Hennie Lazarus Ben in die rede. “Dat sy bang is sy gaan nie volgende jaar werk kry nie?”
Ben moet die glimlag keer. “Nee, meneer Lazarus, op hierdie oomblik weet ek nie wat sy makeer nie. Ek is besig om vir u ’n paar moontlikhede te probeer skets. ’n Verdere moontlikheid is dat dit ’n reaksie is op iets wat met haar gebeur het en wat sy nie op oomblik kan of wil verwoord nie.”
“Sy sê daar het niks gebeur nie,” druis die diep stem half dwarsweg teen Ben se woorde in.
“Het een van u al sielkundige of psigiatriese behandeling ontvang?” verander Ben die loop van die gesprek.
Die grys kop skud onmiddellik. “Beslis nie.”
Dit beteken ook nie veel nie, dink Ben by homself. Daar loop baie mense rond wat sal baat by ’n sessie of twee.
“Het sy al vantevore enige simptome van angs of depressie getoon?”
Hierdie keer is dit Louise wat antwoord.
“Ek dink sy was nog altyd te besig om aan so iets te dink. Sy is ’n baie sterk mens, dokter. Dinge kry haar nie sommer onder nie.”
“Sy het blykbaar vroeër vanjaar ’n verhouding met iemand beëindig. Het u haar vriend geken?”
Hennie Lazarus se mond word ’n reguit lyn en dis Louise wat antwoord: “Ons ken hom nie goed nie, maar ons het hom ’n keer of wat ontmoet. Hy was al saam met haar op die plaas. Waarom vra u?”
“ ’n Mens sal dalk op ’n stadium met hom wil gesels. Miskien het hy al vroeër tekens opgelet en nie aandag daaraan gegee nie.” Ben besluit om liewer nie oor ’n moontlike seksuele verhouding met hulle te praat nie. Hy is nie so seker hoe die groot man daarop sal reageer nie. “Dit kan dalk ’n proses wees wat al vir ’n paar maande of selfs ’n jaar of wat aan die gang is en progressief erger geword het, totdat sy nou so ’n episode beleef het. Soos ek sê, die moontlikhede is eindeloos en ek sal nie nou graag te veel wil spekuleer nie.”
“Dokter Uys sê jy het ’n privaat kliniek hier en dat jy nie net pille uitdeel nie.” Die formele “u” is weg, maar dit pla Ben nie. Wat hom wel pla, is dat Willem gesorg het dat dit nie ’n vraag is nie, maar ’n stelling.
“Dokter Uys het seker ook vir u gesê dat ek nie studente sien nie.”
Die grys kop knik. “Maar hy het ook gesê dat jy dalk ’n uitsondering sal maak. Die naaste ander kliniek is blykbaar in die stad en ons sien nie kans om haar daarheen te neem nie. Dit sal dalk beter wees om haar in ’n meer bekende omgewing te hou. En hier sal sy ook naby dokter Uys wees; sy ken hom, en al haar vriende is hier.”
Ben is bly die man het nie asseblief gesê nie, want die woord sou heel onvanpas wees by die groot gestalte. Hy weet hy gaan ja sê, en hy weet dit het min met die pa of die dogter te doen, maar alles met die vrees in die vrou voor hom se oë. “U moet verstaan dat ons eers ’n evaluasie moet doen. Ek sal vir u ’n verslag opstel en as ek bevind dat ons haar nie hier kan help nie, moet u dit asseblief aanvaar.”
Albei koppe knik, alhoewel die diep frons op Hennie Lazarus se voorkop Ben laat wonder wat die man eintlik wil sê. Hy staan egter op en beduie na die deur. “Wil u nie eers gaan kyk hoe dit lyk voor u finaal besluit nie?”
Louise Lazarus knik byna ongemerk en Ben stap voor hulle in ’n breë gang af tot in die portaal. “Hierdie is die ontvangsarea. Alle besoekers moet hier aanmeld en die pasiënte moet ook hier aanmeld voor hulle uitgaan. Dit vergemaklik net die sekuriteit en kontrole.” Hy beduie na ’n ruim vertrek regs van die portaal. “Dis ’n sitkamer met ’n televisiestel en ’n verskeidenheid bordspeletjies. Die pasiënte kan enige tyd van die dag hiervan gebruik maak. Die eetkamer is net langsaan en aan die voorkant is ’n sonstoep, wat hierdie tyd van die jaar die gewildste sitplek is.” Uit die portaal loop twee parallelle gange en Ben kies die voorste een. “Die mans en dames woon in afsonderlike gange.”
“Hoeveel pasiënte is hier?” Louise kyk by die oop deure in so ver hulle loop.
“Ons het net tien kamers. Die meeste pasiënte is buitepasiënte wat my in die spreekkamer kom sien.” Aan die onderpunt van die gang gaan staan hy en beduie na die oop deur. “Dis op die oomblik die enigste beskikbare kamer.” Hy bly staan sodat hulle kan binnestap. Dis die groen-en-wit kamer met die geblomde stoel voor die venster. Teen dié tyd weet hy watter kamer se badkamer wit teëls het en watter roomkleurig. Hy weet ook waar strepiesbeddegoed is en waar geruite patrone of blomme; watter kamers op die voortuin uitkyk en watter agtertoe. Hierdie een het ’n ou akkerboom voor die venster.
“Dit is baie mooi,” sê Louise toe sy uit die kamer kom.
“Wanneer kan ons haar bring?” Hennie staan die deuropening vol.
“U kan by Ontvangs met die suster reël. Sy sal vir u al die inligting gee.”
Ben stap saam met hulle terug voorportaal toe.
“Aan wie behoort die plek?” wil Hennie weet.
“My
