ek in Engels. “Sê my. Hoe het hulle ontmoet?”
“Sy het kom kuier vir haar vriendin, Eva. Van die haasprojek.”
Dis naby genoeg. Ek kruip vorentoe, die Glock gereed. Tot by hom. Ek sien die blink van sy bles in die sterlig. Dis hy. “Waar het hulle jou geskiet?”
“In die bobeen. Ek bloei.”
Ek kom orent, druk die pistool in my gordel, agter, vat sy skouers. “Kan jy opstaan?”
Hy probeer, met groot moeite. Ek trek hom op, sien sy bejaarde gesig vertrek in pyn. Ek druk my skouer in sy buik, tel hom op, draf moeisaam bakkie toe. Verby die passasierskant sien ek die diep duik, die lang skraap in die silwer verf. Ek wil vloek. Daar’s nog nie eens tweeduisend kilo’s op die klok nie. Ek maak die deur oop, druk hom in, sien vir die eerste keer die bloed. Baie.
“I am going to die,” sê hy.
“Nee,” sê ek, klap die deur toe, hardloop om, voel agter die bestuurdersitplek vir die noodhulpsakkie, pluk dit uit. Ek klim in, sit die paneelliggie aan.
Sy been lyk sleg. Hy het nie baie tyd nie. Ek rits die sakkie oop, haal watte en rekverband uit, probeer die bloeding stop, met gemengde sukses. Ek kyk na sy gesig. Hy’s wasbleek. “Jürgen, dis die beste wat ek kan doen. Hou jou hand daar, hou die drukking. Ek moet jou by ’n hospitaal kry.”
“Nein, bitte,” sê hy terwyl ek oorleun, die veiligheidsgordel nadertrek en hom vasknip.
“Dis ’n slagaar wat só bloei, ons het nie ’n keuse nie …”
“Jy moet hulle stop,” sê hy, sy stem vaag.
“Daar is nie tyd nie,” sê ek, skakel die enjin aan en ry.
“Asseblief,” sê hy, pleitend. “Jy moet hulle stop. Driehonderd mense …”
Ek ry met koorsagtige haas, vat die mikrofoon, Lucien moet vir my die kortste roete Victoria-Wes toe gee, hospitaal toe. Jürgen lê ’n hand op my arm. “Driehonderd mense gaan sterf.”
Ek kyk na hom, wonder of hy yl.
“Hulle is SVR,” sê hy. Dit kry my aandag. Die SVR is wat die Eerste Hoofdirektoraat van die destydse KGB hulleself deesdae noem. Moeilike mense.
“Russies? Is jy seker?” vra ek.
“Hulle het … die Georgië-lys … dis wat hulle wou hê. Ek moes dit gee. My kleinkinders …”
’n Kruispad voor, ’n groter grondpad, ’n plaasnaambord wat sê Visgat.
Ek rem, hou stil, kyk na hom. “Die Georgië-lys?” vra ek, reeds met ’n vermoede wat hy bedoel.
“Die Russe … Hulle het verlede week Georgië binnegeval …”
“Ek weet.”
“Die lys … Dit was die … dissidenten .”
“Die andersdenkendes?”
“Ja, in die ou dae. ’n Netwerk, ’n weerstandsbeweging, driehonderd-en-twaalf, die leiers …”
“En die SVR wil hulle uithaal?”
Hy knik. “Ek het dokumente … gebêre. Nou weet hulle waar om dit te kry. Anders maak hulle Grethe, Lucien, die kinders dood …” Hy sweet, elke woord nou ’n inspanning. Hy gaan nie lank hou nie.
Ek gryp die mikrofoon. “Lucien, kom in, Lucien.”
Hy antwoord onmiddellik. “Ek’s hier.”
“Ek het vir Jürgen, hy’s veilig, maar hy is gewond. Ons moet hom by ’n hospitaal kry, dadelik. Ek het iemand nodig …”
“Waar is jy?”
“Visgat, by die groot grondpad.”
“Ry oos, dis net dertig kilo’s Loxton toe, dan vat jy die …”
“Nee, Lucien, luister, stuur iemand om hom te kom haal.”
“Hoe bedoel jy?”
“Ek moet die Hummer keer, Lucien.”
“Nee, vergeet hulle, Lemmer …”
Jürgen gryp die mikrofoon met ’n bewende, bebloede hand. Hy praat Duits, kort, kragtig, ’n Stasi-offisier se bevele.
Stilte oor die eter. Dan praat Lucien. “Ry solank Loxton se kant toe, ek stuur iemand om vir Pa te kom haal.”
3
Net ná vier in die môre, vyftien kilometer van Loxton af, sien ek die ligte aankom. Ek kyk na Jürgen. Hy rus sy kop teen die kussing, sy oë toe, sy gesig doodsbleek. Sy regterhand bewe effens waar dit my haastige drukverband op die bloeiende beenwond hou.
Ek flits die Ranger se ligte vir die aankomende voertuig, hou stil langs die pad.
Hulle trek langs my in. Oom Joe van Wyk agter die stuur, langs hom sit oom Ben Bruwer, haelgeweer tussen die voete.
“Haai, ou Lemmer, jong, vir wat lyk jy so verbaas om ons te sien?” vra oom Joe terwyl hy haastig uitklim.
“Seker gedink ons is te oud,” sê oom Ben. “Ewenwel, roer jou, daai man lyk sleg.”
Ek kom tot verhaal, spring uit, hardloop om, maak die deur oop en vat Jürgen, dra hom met moeite na waar oom Joe die Isuzu Frontier se agterdeur oophou.
“Skietwond,” sê oom Ben.
“Groot kaliber,” sê oom Joe.
Kenners. Van alles.
“Druganov SVD,” sê ek en laai vir Jurgen in. “Sewe-komma-ses-twee.”
“Nogal, nè?” sê oom Joe.
“Ken hom nie,” sê oom Ben. “Verkies die Duitse skietgoed.”
Jürgen maak sy oë oop. “Jy moet hulle stop,” ’n pleidooi, in Engels.
“Ek sal,” sê ek, klim uit.
“Nou vir wat wil jy nou agter daardie gemors gaan staan en aanjaag?” vra oom Ben.
Ek wys na my Ford. Daar’s ’n gat in die voorruit, die wielpaneel links voor het ’n diep duik, lelike skrape. “Dis hoekom,” sê ek vir die twee gryskoppe.
“Jinnetjie, Lemmer, en dis jou nuwe bakkie,” sê oom Joe.
“Nog nie eens tweeduisend op die klok nie, oom.”
“Kry hulle, broer,” sê oom Ben. “Watse soort mense neuk met ’n man se ryding?” Dan spring hulle in die Isuzu, oom Joe se “Versigtig, jong, Lemmer” amper verlore in die wiele se tol op die grondpad.
Ek draai terug na
